PROFILBARU.COM

Storczyk cuchnący
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	storczykowate
Podrodzina	storczykowe
Rodzaj	koślaczek
Gatunek	storczyk cuchnący
	Nazwa systematyczna
	Anacamptis coriophora (L.) R.M.Bateman, Pridgeon & M.W.Chase; Lindleyana 12: 120 1997
Synonimy
	Orchis conmiophora L.;
	Orchis conmiophora L.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Storczyk cuchnący^[4] (Anacamptis coriophora (L.) R.M.Bateman, Pridgeon & M.W.Chase, Lindleyan^[3]^[5]) – gatunek byliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). W wykazie flory Polski opisany jest jako Orchis coniophora L^[4]. Po odkryciu polifiletycznego charakteru rodzaju Orchis gatunek ten włączony został do rodzaju koślaczek (Anacamptis)^[6].

Gatunek ten występuje w Europie, zachodniej Azji i północnej Afryce^[7].

Morfologia

Łodyga: Roślina osiąga wysokość 15–40 cm.
Bulwa: Osiąga od 1 do 2 cm średnicy.
Liście: Równowąskie i lancetowate o długości do 10 cm.
Kwiaty: Zebrane w kwiatostan, dość gęsty, długości do 15 cm. Wydzielają nieprzyjemny zapach.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit. Rośnie na wilgotnych łąkach. Kwitnie od maja do lipca. Liczba chromosomów 2n = 36, 38^[8].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin (2001) uznany już został za wymarły na terytorium Polski. Odnaleziony został jednak w 2003 w Kotlinie Biebrzańskiej w okolicach Wizny^[9] oraz w 2006 w Kotlinie Sandomierskiej^[10].

Roślina objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Kategorie zagrożenia:

Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)^[11]: E (wymierający, krytycznie zagrożony); 2016: CR (krytycznie zagrożony)^[12].
Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (2001): EX (wymarły) – nieaktualne; 2014: CR (krytycznie zagrożony)^[13].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-04] (ang.).
↑ ^a ^b ^c The Plant List. [dostęp 2017-03-21].
↑ ^a ^b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
↑ Bateman, Richard M.; Hollingsworth, Peter M.; Preston, Jillian; Yi-Bo, Luo; Prodgeon, Alec M. & Chase, Mark W.. Molecular phylogenetics and evolution of Orchidinae and selected Habenariinae (Orchidaceae). „Bot. J. Linn. Soc.”. 142(1), s. 1–40, 2003. DOI: 10.1046/j.1095-8339.2003.00157.x.
↑ Anacamptis coriophora na eMonocot [dostęp 2013-11-03].
↑ L. Bernacki Storczyk cuchnący. s. 486-487. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
↑ Z. Głowacki, T. Grużeńska, W. Grużeński, J. Raczuk 2004. Nowe stanowisko Orchis coriophora (Orchidaceae) w dolinie Narwi pod Wizną (południowo-wschodnia Polska). Fragm. Flor. Geobot. Polonica 11 (2):287-292.
↑ Krawczyk R. 2008. Nowe stanowisko storczyka cuchnącego Orchis coriophora L, w Kotlinie Sandomierskiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 64 (3): 57-62.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-04] (ang.).

[tpl-3] The Plant List. [dostęp 2017-03-21].

[checklist2002-4] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[5] Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.

[bateman-6] Bateman, Richard M.; Hollingsworth, Peter M.; Preston, Jillian; Yi-Bo, Luo; Prodgeon, Alec M. & Chase, Mark W.. Molecular phylogenetics and evolution of Orchidinae and selected Habenariinae (Orchidaceae). „Bot. J. Linn. Soc.”. 142(1), s. 1–40, 2003. DOI: 10.1046/j.1095-8339.2003.00157.x.

[7] Anacamptis coriophora na eMonocot [dostęp 2013-11-03].

[8] L. Bernacki Storczyk cuchnący. s. 486-487. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.

[9] Z. Głowacki, T. Grużeńska, W. Grużeński, J. Raczuk 2004. Nowe stanowisko Orchis coriophora (Orchidaceae) w dolinie Narwi pod Wizną (południowo-wschodnia Polska). Fragm. Flor. Geobot. Polonica 11 (2):287-292.

[10] Krawczyk R. 2008. Nowe stanowisko storczyka cuchnącego Orchis coriophora L, w Kotlinie Sandomierskiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 64 (3): 57-62.

[11] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[12] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[13] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]