Ten artykuł dotyczy rysowniczki i architekta. Zobacz też: Stanisława Nowicka, spis biografii osób o tym imieniu i nazwisku.Stanisława Nowicka z domu Sandecka, również Stanislawa Nowicki lub Siasia (ur. 29 kwietnia 1912 w Pułtusku, zm. 18 lutego 2018 w Alexandria (Wirginia))[1][2][3] – polska architektka i rysowniczka, pracująca w Polsce przed II wojną światową, w ukryciu podczas okupacji i jawnie w powojennej Warszawie do 1946 (m.in. współplanując masterplan odbudowy Warszawy), a następnie jako profesor architektury i wzornictwa na uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych: na North Carolina State University, University of Southern California i University of Pennsylvania, na tym ostatnim wykładając do emerytury. Nagrodzona międzynarodowymi nagrodami i krajowymi w USA, w tym Złotym Medalem i nagrodą Grand Prix w Sztuce Graficznej na Międzynarodowej Wystawie „Sztuka i Technika” w Paryżu w 1937.
Życiorys
Żona architekta Macieja Nowickiego (ślub w 1938).
W 1936 roku otrzymała dyplom Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej[4]. W latach 1937–1939 na stanowisku starszego asystenta w Katedrze Historii Nowożytnej Architektury i Sztuki tamże[5].
Wspólnie wygrali kilka konkursów architektonicznych, odbyli staż u Le Corbusiera we Francji, gdzie Stanisława pracowała nad fotomontażem do jego Pawilonu Nowych Czasów (Temps Nouveaux) oraz nad modelem stadionu[6]. Wraz z Władysławem Stokowskim zaprojektowali i wybudowali m.in. modernistyczny Dom Wycieczkowy w Augustowie (dzisiejszy Zajazd „Hetman”) w 1938[7].
W 1946 Maciej Nowicki został wysłany do Nowego Jorku jako przedstawiciel Polski w projektowaniu i budowie siedziby ONZ, co spowodowało ich wyjazd z kraju. Maciej Nowicki zginął w katastrofie lotniczej w Egipcie w 1950, wracając z Indii, gdzie projektował nowe miasto Czandigarh (projekt dokończył Le Corbusier).
W 1951 Nowicka otrzymała stanowisko asystentki na wydziale architektury School of Fine Arts ramach Uniwersytetu Pensylwanii, jako jedna z pierwszych dwóch kobiet zatrudnionych na stałe przez szkołę, gdzie prowadziła zajęcia dla pierwszego roku. W 1958 jako pierwsza kobieta w Stanach Zjednoczonych została awansowana na profesorkę architektury. Na Uniwersytecie Pensylwanii pracowała do emerytury w 1977 roku, z roczną przerwą podczas której uczyła na Uniwersytecie Południowej Kalifornii w Los Angeles.[8]
W 1978 roku otrzymała medal American Institute of Architects.[9]
W 2016 przyznano jej państwowe odznaczenie Rzeczypospolitej Polskiej, Medal Gloria Artis w dziedzinie sztuki wizualne/plastyczne[10]; w jej imieniu medal odebrał jej syn Peter Nowicki, w listopadzie 2016, w ambasadzie RP w Waszyngtonie[11].
Przedwojenny dorobek graficzny z Maciejem Nowickim
- plakaty
Oboje zdobyli szerokie uznanie za rysunek podczas studiów na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej w latach 1928–1936. Oboje byli uważani za czołowych rysowników przedwojennej Polski. W latach 1934–1939 należała do Koła Artystów Grafików Reklamowych[12].
- „Bal młodej architektury” (1934)
- „Denaturat – Czystość, oszczędność” (1934)
- „Polska Państwowa Loteria Klasowa (1934)
- „Trójkąt w kole wełna to gwarancja pełna” (1934)
- „Dziesięciolecie Polskiego Związku Przeciwgruźliczego 1924–1934” (z A. Bowbelskim) (1934)
- „Polski Związek przeciwgruźliczy chroni” (1935)
- „Wszyscy do walki z gruźlicą” (1938)
- „Zlot młodzieży polskiej z zagranicy” (1935)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ prof. arch. Stanisława Nowicka. [w:] in memoriam; Pamięci Architektów Polskich [on-line]. [dostęp 2018-03-26].
- ↑ Aktualności; Zmarła Stanisława Sandecka-Nowicka. [w:] Muzeum Plakatu [on-line]. 2018-03-13. [dostęp 2018-03-26].
- ↑ Stanislawa Nowicki, Architecture [online], almanac.upenn.edu [dostęp 2024-12-08] (ang.).
- ↑ Dyplomanci wydziału (1921–1965). Spis alfabetyczny, w: Warszawska szkoła architektury 1915–1965. 50-lecie Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967, s. 291, 306.
- ↑ Wykaz pomocniczych pracowników nauki Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej od roku 1915, [w:] Warszawska szkoła architektury 1915–1965. 50-lecie Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 264 [dostęp 2024-12-08] (pol.).
- ↑ Stanislawa Nowicki, Architecture [online], almanac.upenn.edu [dostęp 2024-12-08] (ang.).
- ↑ Stanisław Marzyński, Nowe inwestycje turystyczne w Polsce, "Architektura i Budownictwo", nr 4-5/1939, s. 28-29 https://bcpw.bg.pw.edu.pl/Content/2459/04ab1939_nr4-5.pdf
- ↑ Stanislawa Nowicki, Architecture [online], almanac.upenn.edu [dostęp 2024-12-08] (ang.).
- ↑ Honors in brief, „Almanac”, 24 (23), University of Pennsylvania, 7 marca 1978, s. 5 [dostęp 2024-12-08] (ang.).
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-12-08] .
- ↑ Medal Gloria Artis dla wybitnej absolwentki Wydziału Architektury PW Stanisławy Sandeckiej-Nowickiej. [w:] Biuletyn Politechniki Warszawskiej [on-line]. 30 stycznia 2017. [dostęp 2017-12-03].
- ↑ In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Stanisława Nowicka [online], www.archimemory.pl [dostęp 2024-12-08] .
Bibliografia
Linki zewnętrzne
