Stanisław Osada (działacz polonijny)

Stanisław Osada
Data i miejsce urodzenia	14 kwietnia 1869 ; Pruchnik
Data i miejsce śmierci	28 lipca 1934 ; Aleksandrów Kujawski
Narodowość	polska
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach

Stanisław Osada (ur. 14 kwietnia 1869 w Pruchniku, zm. 28 lipca 1934 w Aleksandrowie Kujawskim) – polski działacz i historyk polonijny.

Życiorys

Był samoukiem. W młodości był aktywny w kółkach niepodległościowych we Lwowie. Zagrożony aresztowaniem uciekł do Szwajcarii (sekretarz Towarzystwa Polskiego w Genewie), następnie w 1893 udał się do USA. Współpracownik różnych pism polonijnych. Redaktor czasopisma „Sokół Polski”. Honorowy prezes Syndykat Dziennikarzy Polskich w Ameryce. Członek Ligi Narodowej, Związku Narodu Polskiego i Związku "Sokołów Polskich". W 1912 został wybrany podczas wiecu w Pittsburghu w Pensylwanii przedstawicieli wszystkich polskich organizacji i towarzystw zwołanego przez Sokołów Polskich do 15 osobowego tymczasowego Komitetu, który miał opracować zasady działania Komitetu Obrony Narodowej^[1]. Podczas pierwszego zebrania komitetu 23 grudnia 1912 został wybrany sekretarzem protokołującym^[2].

Był bardzo płodny jako publicysta, jego prace historyczne mają charakter kompilacyjno–faktograficzny. Był również autorem powieści.

Zmarł podczas pobytu w Polsce podczas II Zjazdu Światowego Związku Polaków z Zagranicy^[3]. Został pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu^[4].

Wybrane publikacje

Historya Związku Narodowego Polskiego i rozwój ruchu narodowego polskiego w Ameryce Północnej w dwudziestą piątą rocznicę założenia Związku, Chicago: Związ. Narod. Pol. 1905.
Z pennsylwańskiego piekła: powieść osnuta na tle życia naszych górników, Chicago 1909.
Drużyny sokolo-harceskie, Pittsburgh: Sokolstwo Polskie w Ameryce 1933.
(redakcja) Album pamiątkowy z okazji otwarcia i poświęcenia nowej siedziby na czterdziestolecie założenia Związku Sokołów Polskich w Ameryce w Pittsburgu dnia 17-go czerwca, 1934 w obecności wodza Błękitnej Armji generała broni Józefa Hallera : 1894-1934, Pittsbourgh: "Sokół Polski" 1934.

Przypisy

↑ Rezolucye Wiecu Narodowego, „Dziennik Chicagoski.”, 18 grudnia 1912, s. 1, ISSN 2577-0055 [dostęp 2021-01-12] .
↑ Komitet obrony Narodowej, „Dziennik Chicagoski”, 24 grudnia 1912, s. 9 [dostęp 2021-01-12] .
↑ Polish editor dies, „Evening Star”, 30 lipca 1934, s. 7 [dostęp 2021-01-12] .
↑ Stanisław Osada. cmentarzeprzemysl.pl. [dostęp 2023-04-20].

Bibliografia

Andrzej Brożek, Osada Stanisław [w:] Słownik historyków polskich, red. Maria Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 384.
PSB.
Stanisław A. Blejwas, Stanisław Osada. Immigrant Nationalist, "Polish American Studies" 50 (1993), no 1, s. 23-50 [1].
Donald Pienkos, PNA: A Centennial History of the Polish National Alliance of the United States of America, 1984.