Stanisław Frankl (ur. 15 stycznia 1903 w Tłustem , zm. w 26 czerwca 1944 we Lwowie ) – polski duchowny rzymskokatolicki, teolog dogmatyk , wykładowca akademicki, rektor seminarium duchownego .
Odnowiony nagrobek Stanisława Frankla
Życiorys
Urodził się 15 stycznia 1903 w Tłustem, pow. zaleszczycki , w rodzinie Adolfa i Zefiryny z Wenclów[1] . Kształcił się w Państwowym Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czortkowie , a następnie w VI Gimnazjum Państwowym im. Stanisława Staszica we Lwowie , w którym zdał egzamin dojrzałości w 1924. Od tego roku do 1926 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym we Lwowie i na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie , po czym kontynuował studia w austriackim Innsbrucku , gdzie otrzymał sakrament święceń w 1929 i uzyskał tytuł naukowy doktora w 1931. Następnie krótkotrwale był wikariuszem w Radziechowie i w parafii katedralnej we Lwowie, po czym od 1932 do 1934 odbywał studia w zakresie dogmatyki na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie . Po powrocie na UJK był zastępcą profesora teologii dogmatycznej, docentem teologii fundamentalnej na Wydziale Teologicznym UJK. W 1935 uzyskał habilitację . Od 1935 do 1939 pełnił funkcję prefekta w Wyższym Seminarium Duchownym we Lwowie, a ponadto od 1935 do 1939 był sekretarzem redakcji miesięcznika „Collectanea Theologica ”. W październiku 1936 otrzymał prawo veniam legendi z zakresu teologii fundamentalnej na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie [2] . Od 1938 na uczelni kierował Katedrą Teologii Dogmatycznej[3] . Był kuratorem Koleżeńskiej Pomocy Studentów Teologii UJK[4] . 6 grudnia 1938 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego dogmatyki na WT UJK[5] . Od 1939 był rektorem Metropolitalnego Seminarium Duchownego obrządku łacińskiego we Lwowie[6] .
Po wybuchu II wojny światowej , agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 oraz nastaniu okupacji sowieckiej Wydział Teologiczny działał jeszcze przez miesiąc w październiku 1939, a ks. Frankl wykładał dogmatykę i pozostawał rektorem seminarium[4] . Później był rektorem seminarium i profesorem Wydziału Teologii, działających w charakterze tajnego nauczania . Działał we współpracy ze strukturami Stronnictwa Narodowego , Narodowej Organizacji Wojskowej , Związku Walki Zbrojnej
Po ataku Niemiec na ZSRR z 22 czerwca 1941 oraz nastaniu okupacji niemieckiej 27 stycznia 1942 został aresztowany wskutek donosu dotyczącego wygłoszenia przez niego przemówienia o charakterze patriotycznych do kleryków podczas Świąt Bożego Narodzenia 1941. Przebywał w areszcie, a od listopada 1942 w szpitalach więziennych przy ulicy Bilińskiego i na Zamarstynowie . Z tego ostatniego miejsca osadzenia został odbity w wyniku akcji Armii Krajowej 15 kwietnia 1942. Od tego czasu ukrywał się. Chory na gruźlicę spowodowaną warunkami pobytu w więzieniu zmarł 26 czerwca 1944 w klasztorze oo. Reformatów we Lwowie.
Pierwotnie został pochowany na Cmentarzu Janowskim we Lwowie pod zmienioną tożsamością Jan Gliniecki .
W 1983 bp Ignacy Tokarczuk (będący absolwentem tajnego seminarium we Lwowie z czasu okupacji) wnioskował o beatyfikację ks. Stanisława Frankla[7] , a ponadto był inicjatorem ustanowienia tablicy pamiątkowej jemu poświęconej w Oratorium Lwowskim w Sanktuarium Bolesnej Królowej Polski w Kałkowie-Godowie k. Starachowic [8] . Doprowadził też do wydania w Rzymie publikacji ks. Wacława Szetelnickiego pt. Zapomniany lwowski bohater ks. Stanisław Franki (1903–1944) [9] .
Przypisy
↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania . Warszawa: 1939, s. 76. [dostęp 2021-07-18].
↑ Nowi profesorowie na Uniwersytecie lwowskim . „Gazeta Lwowska ”, s. 2, Nr 245 z 24 października 1936.
↑ Jan Draus : Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni . Kraków: Księgarnia Akademicka , 2007, s. 39. ISBN 978-83-7188-964-6 .
↑ a b Jan Draus : Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni . Kraków: Księgarnia Akademicka , 2007, s. 58. ISBN 978-83-7188-964-6 .
↑ Ruch służbowy . „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 26, 7 lutego 1939.
↑ Jan Draus : Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni . Kraków: Księgarnia Akademicka , 2007, s. 88. ISBN 978-83-7188-964-6 .
↑ Jan Draus : Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni . Kraków: Księgarnia Akademicka , 2007, s. 206. ISBN 978-83-7188-964-6 .
↑ Administrator , Pedagogika Katolicka - Bohater lwowski [online], www.pedkat.pl, 12 stycznia 2013 [dostęp 2023-10-18] (pol. ) .
↑ Instytut Pamięci I.P. Narodowej Instytut Pamięci I.P. , Wręczenie nagrody honorowej „Świadek Historii” Jego Ekscelencji abp. Ignacemu Tokarczukowi – Przemyśl, 3 września 2012 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-10-18] (pol. ) .
Bibliografia