Sofija Kymantaitė-Čiurlionienė

Sofija Kymantaitė-Čiurlionienė

Fotografia z 1932
Data i miejsce urodzenia	13 marca 1886 Joniszki
Data i miejsce śmierci	1 grudnia 1958 Kowno
Narodowość	litewska
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Dziedzina sztuki	poezja, literatura, dramat
Odznaczenia

Sofija Kymantaitė-Čiurlionienė (pol. Zofia Kimunt-Czurlanisowa; ur. 13 marca 1886 w Joniszkach, zm. 1 grudnia 1958 w Kownie) – litewska pisarka i poetka, działaczka społeczna, krytyk literatury i sztuki, dramaturg.

Urodziła się w szlacheckiej rodzinie o polskich tradycjach w Joniszkach, jako córka Leona Kimunta. W 1904 roku ukończyła gimnazjum w Rydze. W latach 1904–1907 studiowała filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim^[1].

Jest autorką kilku dramatów, m.in. „Pieniążki” (Pinigelias, 1918), „Synowie Jutrzenki” (Aušros sūnūs, 1923), „Dwunastu braci - latających kruków” (Dvylika brolių juodvarniais laksčiusių, 1932), występowała też w teatrach amatorskich^[1].

W 1909 roku wyszła za mąż za Mikalojusa Čiurlionisa, ślub odbył się w Szatejkach. Po śmierci męża wraz z córką Danutą przeprowadziła się do Kowna, gdzie nauczała języka litewskiego na kursach naukowych. Po wybuchu I wojny światowej wyjechała do Woroneża, uczyła w lokalnym gimnazjum litewskim.

W latach 1925–1938 wykładała język i metodykę nauczania litewskiego na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie^[2]. Od 1933 do 1934 roku redagowała pismo „Gimtoji kalba”^[3]. Była zaangażowana w działalność międzynarodową: w latach 1929-1937 wchodziła w skład delegacji litewskiej przy Lidze Narodów^[2], zajmowała się sprawami społecznymi.

Odznaczona Orderem Krzyża Pogoni III klasy oraz medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata^[3]. Została pochowana na cmentarzu Petraszuńskim w Kownie.

Przypisy

1. Mieczysław Jackiewicz: Dzieje literatury litewskiej do 1917 roku. Warszawa: ExLibris, 2003, s. 176. ISBN 978-83-89351-01-2.
2. Ramutis Karmalavičius: Sofija Kymantaitė-Čiurlionienė. [w:] Visuotinė lietuvių enciklopedija [on-line]. vle.lt. [dostęp 2021-06-06]. (lit.).
3. ČIURLIONIENĖ-KYMANTAITĖ SOFIJA. atminimas.kvb.lt. [dostęp 2021-06-06]. (lit.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000109098786
• VIAF: 300489791
• LCCN: n84031405
• GND: 121898822
• BnF: 12771341r
• SUDOC: 11991557X
• NTA: 115069631
• Open Library: OL194219A
• PLWABN: 9810573293205606
• NUKAT: n2007130016

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3886898
• VLE: sofija-kymantaite-ciurlioniene