PROFILBARU.COM

Siarczan żelaza(II)
	Krystaliczny FeSO4·7H2O
	; Bezwodny FeSO4
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
addyt.	tetraoksydosiarczan(2−) żelaza(2+)
	Inne nazwy i oznaczenia
półsyst.	siarczan żelaza(II)
Stocka	siarczan(VI) żelaza(II)
inne	daw. siarczan żelazawy
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	FeSO4
Masa molowa	151,91 g/mol
Wygląd	białe, bezwonne kryształy
	Identyfikacja
Numer CAS	7720-78-7
PubChem	24393
DrugBank	DB13257
SMILES
	[O-]S(=O)(=O)[O-].[Fe+2]
InChI
	InChI=1S/Fe.H2O4S/c;1-5(2,3)4/h;(H2,1,2,3,4)/q+2;/p-2
	InChIKey
	BAUYGSIQEAFULO-UHFFFAOYSA-L
Właściwości
	Gęstość
	3,65 g/cm³; ciało stałe; 3,0 g/cm³ (monohydrat); ciało stałe; 1,89 g/cm³ (heptahydrat); ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	29,5 g/100 g; 26,6 g/100 g (20 °C)
	w innych rozpuszczalnikach
	metanol, etanol
Niebezpieczeństwa
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
Uwaga
Zwroty H	H302, H315, H319
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
	Szkodliwy; (Xn)
Zwroty R	R22, R36/38
Zwroty S	S2, S46
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	0 1 0
Numer RTECS	NO8500000
Dawka śmiertelna	LD50 319 mg/kg (szczur, doustnie)
	Podobne związki
Inne kationy	siarczan żelaza(III)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	B03 AA07
Farmakokinetyka
Działanie	uzupełnianie niedoboru żelaza
	Multimedia w Wikimedia Commons

Siarczan żelaza(II) (nazwa Stocka: siarczan(VI) żelaza(II), FeSO
4) – nieorganiczny związek chemiczny, sól żelaza i kwasu siarkowego.

Siarczan żelaza(II) otrzymuje się zwykle w wyniku bezpośredniego działania rozcieńczonego kwasu siarkowego na metaliczne żelazo.

Bezwodny siarczan żelaza(II) jest białą, krystaliczną substancją, rozkładającą się samorzutnie w kontakcie z powietrzem do wodorotlenku żelaza(III) i siarczanu żelaza(III). Bezwodny siarczan żelaza(II) jest silnie higroskopijny. Uwodniony siarczan żelaza(II) FeSO₄·7H₂O, zwany dawniej witriolem żelaza/żelaznym^[6] albo żelaznym/zielonym koperwasem^[7]^[8], jest jasnozieloną krystaliczną substancją, która topi się w temperaturze 64 °C, w 90 °C przechodzi w monohydrat FeSO₄·H₂O, który w 327 °C uwalnia wodę i przechodzi do bezwodnego siarczanu żelaza.

Roztwór wodny siarczanu żelaza(II) ma odczyn kwaśny wskutek hydrolizy. Po zobojętnieniu wytrąca się osad wodorotlenku żelaza(II).

Siarczan żelaza(II) jest stosowany przy oznaczaniu gatunków grzybów^[9]. Używany jest także w analizie chemicznej oraz do otrzymywania soli Mohra, odpowiada za zabarwienie niektórych rodzajów cementu, oraz jest stosowany jako łatwo wchłanialna forma żelaza w medycynie.

Użycie medyczne

Siarczan żelaza(II) stosowany jest jako źródło żelaza w celu uzupełnienia jego niedoboru.

Działanie

Hydrolizujące sole, zawierające jony żelaza Fe²⁺ wchłaniane są łatwo z przewodu pokarmowego i stają się substratem do produkcji hemoglobiny i mioglobiny.

Wskazania

leczenie niedokrwistości z niedoboru żelaza

Przeciwwskazania i działania niepożądane

Przeciwwskazania:

nadwrażliwość na lek lub składniki preparatu
hemochromatoza
hemosyderoza
niedokrwistość hemolityczna
niedokrwistość aplastyczna
niedokrwistość syderoachrestyczna
marskość wątroby
talasemia
stany zapalne błony śluzowej przewodu pokarmowego
nie stosować łącznie z poniższymi lekami:
nie stosować łącznie z poniższymi pokarmami:
- mleko i jego przetwory
- jajka

Działanie niepożądane

bóle brzucha
biegunka
zaparcie
nudności
brak łaknienia

Przyjmowanie

Lek występuje w kroplach, podaje się go więc zmieszany z sokiem lub wodą, ewentualnie z posiłkiem (przy zaburzeniach żołądkowo-jelitowych), aczkolwiek przyjmowanie na czczo zwiększa wchłanianie żelaza (podobnie działa witamina C). Najlepiej pić przez słomkę, aby uniknąć przebarwienia zębów. Lek stosuje się przez 2–3 miesiące, aby uzupełnić tkankowe niedobory żelaza. W trakcie leczenia występuje czarne zabarwienie stolca. Dawkowanie określane jest przez lekarza.

Dostępne preparaty

Ferro-Gradumet
Hemofer prolongatum
Hemofer F prolongatum (dodatkowo zawiera kwas foliowy)
Sorbifer Durules
Tardyferon
Tardyferon-Fol (dodatkowo zawiera kwas foliowy)

Przypisy

↑ Iron(II) sulfate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 4450 (niem. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Pradyot Patnaik: Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2003, s. 435–437. ISBN 0-07-049-439-8.
↑ ^a ^b David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
↑ ^a ^b Siarczan żelaza(II), [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-07] (ang.).
↑ Ferrous sulfate, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine (ang.).
↑ Witold Doroszewski (red.): witriol. Słownik języka polskiego PWN, 1958–1969. [dostęp 2013-07-26].
↑ PawełP. Bert PawełP., J.J.J.J. Boguski J.J.J.J. (tłum.), AdolfA. Dygasiński AdolfA. (tłum.), Początkowa nauka przyrody dla młodzieży, 1893 .
↑ Witold Doroszewski (red.): koperwas. Słownik języka polskiego PWN, 1958–1969. [dostęp 2013-07-26].
↑ AlinaA. Skirgiełło AlinaA., Mleczaj (''Lactarius''). Grzyby (''Mycota''), tom 25. Podstawczaki (''Basidiomycetes''), gołąbkowce (''Russulales''), gołąbkowate (''Russulaceae''), mleczaj (''Lactarius''), Kraków: PWN, 1998, s. 19, ISBN 83-85444-65-3 .