W broni nie wyposażonej w samonapinacz, przed oddaniem pierwszego strzału należy ręcznie napiąć mechanizm uderzeniowy[a] i dopiero potem możliwe jest jego zwolnienie poprzez ściągnięcie spustu. Dzięki samonapinaczowi, nienapięty mechanizm uderzeniowy jest napinany już w momencie pociągania za spust, a po jego całkowitym ściągnięciu zwalniany inicjując strzał. Rozwiązanie takie zwiększa gotowość broni do natychmiastowego użycia. Samonapinacze stosowane są głównie w broni krótkiej (rewolwerach i pistoletach).