Ramularia pratensis Sacc. – gatunek grzybów z klasy Dothideomycetes[1]. Grzyb mikroskopijny, fitopatogen pasożytujący na roślinach z rodzaju rabarbar (Rheum), szczaw (Rumex) i szczawiór (Oxyria). Powoduje u nich plamistość liści[2].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ramularia, Mycosphaerellaceae, Capnodiales, Dothideomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Synonimy[3]:
- Ramularia pratensis var. angustiformis U. Braun & Rogerson 1998
- Ramularia pratensis Sacc. 1882, var. pratensis
Holotyp: na szczawiu zwyczajnym (Rumex acetosa), Włochy, Padwa[2].
W polskim piśmiennictwie za synonim Ramularia pratensis Sacc. uważany jest Ramularia rhei Allesch.[4][5], jednak według Index Fungorum są to odrębne gatunki[1].
Charakterystyka
Na porażonych roślinach powoduje powstawanie na obydwu powierzchniach blaszki liściowej okrągławych, lub nieregularnych i lekko kanciastych plam o średnicy do 10 mm o barwie początkowo żółtawo-ochrowej, potem jasnobrązowej, w końcu białoszarej. Plamy otoczone są wąskim lub szerokim, czerwonawo-brązowym do fioletowego obrzeżem, sporadycznie nieco strefowanym. Sąsiednie plamy czasami zlewają się. Szarobiały nalot tworzy się na obu stronach liści[2].
Grzybnia patogenu jest zanurzona w tkankach rośliny. Strzępki hialinowe, septowane, słabo rozgałęzione, o średnicy 1–4 μm. Tworzą małe podkładki pod naskórkiem, lub w naskórku żywiciela. Konidiofory w małych lub dość licznych pakietach, czasami pojedynczo, wyrastające z tkanek rośliny na zewnątrz poprzez aparaty szparkowe, lub przez kutykulę. Są niemal cylindryczne, prawie proste, lub sinusoidalno wygięte, nitkowate, zazwyczaj nierozgałęzione, czasami nieregularnie rozgałęzione. Mają rozmiar (6–)10–60(–80) × 2–5 μm, są hialinowe, gładkie, bez przegród lub słabo septowane. Po oderwaniu się zarodników pozostają nieco ciemniejsze blizny. Konidia tworzą się w pojedynczych, czasami rozgałęzionych łańcuszkach. Mają kształt wąskoelipsoidalny, jajowaty lub prawie cylindryczny i rozmiary (6–)8–35(–40) × (1,5–)2–4(–5) μm. Są hialinowe, o powierzchni gładkiej lub delikatnie chropowatej. Zawierają zagęszczoną, nieco ciemniejszą cytoplazmę[2].
Występowanie
Odnotowano występowanie w Ameryce Północnej, Europie, Azji[2]. W Polsce pospolity, w piśmiennictwie naukowym podano kilkadziesiąt jego stanowisk na gatunkach z rodzaju szczaw i rabarbar. Ma znaczenie ekonomiczne, pospolicie występuje bowiem na uprawianym rabarbarze ogrodowym (Rheum rhaponticum)[5].
Plamistość liści szczawiu i rabarbaru mogą wywoływać również inne gatunki grzybów: Ramularia rubella, Ramularia rumicis[5], Ascochyta rhei[6] i Ramularia rhei[7].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2018-11-28] (ang.).
- ↑ a b c d e Mycobank. ''Rumex pratensis'' [online] [dostęp 2018-11-28] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online], speciesfungorum.org [dostęp 2018-11-28] (ang.).
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4
- ↑ a b c Agata Wołczańska. Grzyby z rodzaju Ramularia występujące w Polsce. Monographiae botanicae. Journal of the Polish Botanical Society. Vol. 95, Łódź 2005
- ↑ Józef Robak. Choroby rabarbaru. Hasło Ogrodnicze, nr 04/2004
- ↑ Rhubarb (Rheum rhabarbarum)-Leaf Spots [online], speciesfungorum.org [dostęp 2021-04-19] (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):
