Skupiona wokół Qemetiki grupa kapitałowa jest m.in. drugim w Europie producentem sody kalcynowanej i oczyszczonej[6], największym polskim producentem środków ochrony roślin[7] oraz największym polskim producentem soli warzonej[8], największym dostawcą krzemianów w Europie oraz jednym z największych producentów pianek poliuretanowych w Polsce[9]. Posiada zakłady produkcyjne w Polsce, Niemczech i Rumunii[10]. Od lutego 2005 do marca 2024 roku Ciech był notowany na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych[11]. Grupa jest jednym z największych polskich eksporterów i inwestorów zagranicznych[12].
Działalność
Głównymi produktami Qemetiki są: soda kalcynowana (drugie miejsce jako producent[13] w Europie), soda oczyszczona, sól, środki ochrony roślin, pianki PUR, krzemiany i inne produkty chemii organicznej, mające zastosowanie w różnych sektorach gospodarki, w tym: budownictwie, motoryzacji, rolnictwie, przemyśle chemicznym, spożywczym czy farmaceutycznym[14].
Struktura Grupy Qemetica
Qemetica prowadzi działalność w ramach 6 głównych biznesów zależnych od CIECH S.A.[15], na które składają się następujące spółki.
Biznes Soda:
Qemetica Soda Polska;
Qemetica Soda Deutschland;
Qemetica Soda Romania (w hibernacji od 2019 roku).
Sebastian Kulczyk – Przewodniczący Rady Nadzorczej
Marek Kośnik – Zastępca Przewodniczego Rady Nadzorczej
Martin Laudenbach – Członek Rady Nadzorczej
Łukasz Rędziniak – Członek Rady Nadzorczej
Artur Olech – Członek Rady Nadzorczej
Akcjonariat
Kapitał zakładowy Qemetica S.A. wynosi 263,5 mln zł i jest podzielony na 52 699 909 akcji. Od dn. 17 listopada 2023 r. jedynym akcjonariuszem spółki jest KI Chemistry s. à r. l. z siedzibą w Luksemburgu[21].
Historia
W 1945 roku powołano Centralę Importowo-Eksportową Chemikalii i Aparatury Chemicznej Sp. z o.o. W 1952 roku zmieniono nazwę na „Ciech” Centrala Importowo-Eksportowa Chemikalii Sp. z o.o., a w 1995 roku, po przekształceniu w spółkę akcyjną, zarejestrowano Ciech SA. Do lat 90. XX w. Ciech jako jedna z „central handlu zagranicznego” był praktycznie monopolistą w handlu surowcami chemicznymi. Dostarczał m.in. ok. 90% ropy do polskich rafinerii[22].
Od lat 90. przedsiębiorstwo zaczęło przekształcać się w koncern chemiczny, przejmując kolejne przedsiębiorstwa. W skład Grupy Ciech weszły wówczas m.in.:
Dzięki dwóm zakładom produkującym sodę kalcynowaną Ciech opanował około 95% krajowego rynku tego surowca (8% rynku europejskiego).
W listopadzie 2006 Ciech nabył za 9,2 mln € 93% akcji rumuńskiego producenta sody Uzinele Sodice Govora SA. W listopadzie 2007 powołana przez przedsiębiorstwo spółka Soda Deutschland Ciech nabyła za 75 mln € 93% akcji Sodawerk Holding Stassfurt w Niemczech, zwiększając udział w europejskim rynku sody do 14%[23].
Według dziennika Rzeczpospolita w latach 2003–2004 firma brała udział w fikcyjnym obrocie kruszywem, mającym na celu wyłudzanie podatku VAT[24].
W latach 2006–2008 we władzach spółki zasiadały osoby związane z PiS. Prezesem był Mirosław Kochalski, a jednym z członków Zarządu Wojciech Wardacki. Wardacki został odwołany przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy z 2 kwietnia 2008. Kochalski, który prezesem był od 24 lipca 2006, nie uzyskał absolutorium WZA (przedstawiciel Skarbu Państwa wstrzymał się od głosu) i 11 lipca 2008 złożył rezygnację. Jego obowiązki przejął członek zarządu Ryszard Kunicki, którego w sierpniu 2008 WZA oficjalnie powołało na stanowisko prezesa zarządu[25].
Działania restrukturyzacyjne
Dekoniunktura na rynku związana z kryzysem finansowym, a także niekorzystne umowy opcji walutowych, które spowodowały straty rzędu 300 mln zł[26] spowodowały, że w Ciechu przeprowadzono znaczne działania restrukturyzacyjne. Największą transakcją była zrealizowana w 2011 roku sprzedaż Gdańskich Zakładów Nawozów Fosforowych Fosfory Sp. z o.o. Zakładom Azotowym w Puławach za 107 mln zł (dodatkowo kupujący spłacił pożyczki GZNF wynoszące 121 mln). Z Zakładów Chemicznych Zachem w Bydgoszczy Ciech wykupił część zajmującą się produkcją pianek poliuretanowych i utworzył spółkę Ciech Pianki[27]. Spółka Boruta – Kolor Sp. z o.o. w Zgierzu została z kolei sprzedana Zachemowi, który połączył ją ze swoją spółką zależną Zachem Barwniki[28]. Sprzedano również udziały w spółce Ciech Polfa[29].
26 kwietnia 2012 Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy odwołało trzech członków zarządu, w tym prezesa Ryszarda Kunickiego ze względu na wyniki finansowe Ciechu i złą sytuację w należącym do niego Zachemie[30]. Do czasu wyłonienia nowego zarządu, obowiązki prezesa objął tymczasowo Dariusz Krawczyk[31], który w maju został prezesem spółki[32].
W październiku 2012 Ciech poinformował o zawarciu warunkowej umowy sprzedaży rynków i technologii TDI[33] na rzecz firmy BASF, w związku z czym zakład produkcji TDI miał zostać zamknięty[34][35]. W związku z tą transakcją Zakłady Chemiczne Zachem w Bydgoszczy z końcem 2012 roku zakończyły działalność produkcyjną. Ogólne przychody Grupy Chemicznej Ciech w roku 2012 wyniosły ponad 4,6 mld złotych, przychody ze sprzedaży wyniosły prawie 4,4 mld złotych[36].
W lipcu 2013 roku Grupa Ciech, realizująca założenia restrukturyzacyjne polegające na skoncentrowaniu swojej działalności na produkcji sody, podpisała umowę sprzedaży Zakładów Chemicznych w Alwerni spółce należącej do grupy KERMAS. Wartość transakcji to 13,4 mln dolarów[37].
W czerwcu 2014 Ciech został sprywatyzowany, 51,14% akcji kupiła od Skarbu Państwa spółka KI Chemistry, należąca do Jana Kulczyka[38], sam Kulczyk został przewodniczącym rady nadzorczej. Po jego śmierci właścicielem akcji stał się jego syn Sebastian Kulczyk[39].
22 lipca 2015 rada nadzorcza odwołała z funkcji prezesa Dariusza Krawczyka, powołując na to stanowisko Macieja Tyburę[40][41]. 8 października 2015 przewodniczącym rady nadzorczej został Sebastian Kulczyk[42].
W 2016 roku akcje Ciechu zostały dopuszczone do równoczesnego obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych we Frankfurcie, w ramach dual listingu[43]. 4 stycznia 2024 roku akcje Ciechu zostały wycofane z notowań na rynku regulowanym prowadzonym przez giełdę papierów wartościowych we Frankfurcie (FSE)[44].
W lipcu 2018 roku CIECH nabył 100 proc. akcji spółki Proplan – hiszpańskiego dostawcy środków ochrony roślin, działającego na trzech kontynentach. Akwizycja pozwoliła Grupie na dostęp do rynków Europy Południowej, poszerzenie portfela substancji aktywnych i perspektywę ekspansji m.in. do Ameryki Południowej[45].
10 września 2018 rezygnację z przyczyn osobistych złożył Maciej Tybura. Obowiązki prezesa objął Dawid Jakubowicz, który 5 grudnia 2018 został prezesem spółki[46].
W czerwcu 2019 roku CIECH poinformował o zakończeniu inwestycji polegającej na modernizacji i rozbudowie linii produkcyjnych do wytwarzania sody oczyszczonej w zakładach w Niemczech, skutkującej zwiększeniem mocy produkcyjnych o 50 tys. ton rocznie. Przedsięwzięcie pozwoliło m.in. na produkcję sody oczyszczonej o jakości farmaceutycznej, w tym sody stosowanej do dializ[47].
W 2019 roku Grupa poinformowała o zatrzymaniu produkcji sody kalcynowanej w rumuńskim zakładzie. Powodem były zbyt wysokie koszty pary technologicznej narzucone przez zewnętrznego dostawcę. Obecnie zakład znajduje się w stanie hibernacji. W wyniku restrukturyzacji zatrudnienia w zakładzie pracuje kilkadziesiąt osób zajmujących się utrzymaniem fabryki i produkcją niewielkiej ilości krzemianów sodu[48].
W 2021 roku Grupa zakończyła przeprowadzanie reorganizacji struktury koncernu, w ramach której wyodrębnionych zostało 7 podstawowych obszarów biznesowych, tzw. „business units”, czyli niezależnych od siebie podmiotów, podlegających pod holding CIECH S.A. W ramach przebudowy struktury Grupy, rozdzielone zostały spółki, w ramach których jednocześnie funkcjonowały istotnie różniące się od siebie biznesy. Z CIECH Sarzyna wyodrębniono biznes Agro oraz Żywice, natomiast z CIECH Vitrosilicon – Krzemiany i Opakowania. Tym samym powstały jednostki biznesowe: Soda, Sól, Agro, Żywice, Krzemiany, Opakowania, Pianki[49].
W marcu 2021 roku Grupa CIECH sfinalizowała sprzedaż biznesu Żywice firmie LERG S.A.[50]
Wiosną 2021 roku, po roku od rozpoczęcia wartej blisko 140 mln euro inwestycji, CIECH zakończył budowę nowoczesnej warzelni soli w niemieckim Stassfurcie (spółka CIECH Salz Deutschland). Obiekt pozwoli Grupie na produkcję soli warzonej w ilości 450 tys. ton rocznie w 2024 roku[51].
Pod koniec 2021 roku w zakładzie w Żarach (spółka CIECH Vitrosilicon) został oddany do użytku nowy piec do wytapiania szklistego krzemianu sodu. Inwestycja pochłonęła 80 mln zł i zwiększyła moce produkcyjne Grupy CIECH w obszarze krzemianów sodu o ok. 30 proc., do ok. 240 tys. ton rocznie[52].
W marcu 2022 roku, w wyniku wybuchu wojny na Ukrainie, Grupa poinformowała o zerwaniu kontaktów handlowych z Rosją oraz Białorusią[53].
24 listopada 2023 roku Ciech złożył wniosek do Komisji Nadzoru Finansowego o zezwolenie na wycofanie wszystkich akcji z GPW[54][55]. Po uzyskaniu zgody KNF, od 6 marca 2024 roku akcje Grupy zostały wycofane z obrotu giełdowego[56].
1 czerwca 2024 roku Ciech zmienił nazwę na Qemetica. Nowa nazwa jest elementem strategii spółki na lata 2024-2029[57].
.png){kind=logo}
