Psianka szara (Solanum incanum L.) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych. Występuje w Afryce (Benin, Burkina Faso, Mali; Niger, Nigeria, Erytrea, Etiopia, Somalia, Sudan, Egipt) i Azji (Oman, Arabia Saudyjska, Jemen, Afganistan; Iran, Irak, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja, Indie, Pakistan)[5].
Pojedyncze, lancetowate, pokryte aksamitnymi włoskami. Górna powierzchnia szarozielona, dolna jasnozielona. Na ich nerwie głównym, oraz na pędach rosną niewielkie, czerwone kolce. Ulistnienie naprzemianległe.
Wyrastają pojedynczo, lub po kilka z kątów liści. Kielich białawy lub żółty, zrosłodziałkowy, 5 okrągłych płatków korony o fioletowej barwie, 5 pręcików.
Kuliste, żółte jagody. W środku zawierają czarny, sypki pył, który wydostaje się z nich po naciśnięciu owocu[6][7].
Biologia i ekologia
Roślina ruderalna, występująca na terenach zmienionych w wyniku działalności człowieka: na obrzeżach dróg, opuszczonych polach uprawnych, ale także na nabrzeżach rzek i obrzeżach lasów, na stepach. Rozsiewana jest przez ptaki i inne ssaki oraz przez ludzi, którzy wytwarzają z niej kompost, a następnie rozrzucają go po uprawianych polach[7].
Roślina trująca. W niektórych regionach jest gatunkiem inwazyjnym. Szczególnie licznie rozprzestrzenia się na terenach wypasowych, zwierzęta bowiem wyjadają inne gatunki roślin, omijając psiankę szarą[7],
Znawcy roślin biblijnych uważają, że występujące w Biblii hebrajskie słowo ḥëdeq oznacza psiankę szarą. Dowodem jest jego duże podobieństwo do arabskiego słowa hadag, oznaczającego właśnie tę roślinę. Słowo to występuje tylko dwa razy: w Księdze Przysłów (15,19) i Księdze Micheasza (7,2-4). W polskim przekładzie Biblii Tysiąclecia jest przetłumaczone jako ”żywopłot z ciernia” i „płot kolczasty”. Ponadto N. Hepper uważa, że psianka szara wraz z innymi gatunkami roślin pasuje do opisu w Księdze Powtórzonego Prawa (32,32): „...ich grona to grona trujące, co gorzkie mają jagody”[6].
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
↑ abcZofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3. Brak numerów stron w książce