Przepięcie – termin używany w elektrotechnice i elektronice, mający w obu dziedzinach nieco odmienne znaczenia. Jego głównym znaczeniem jest jednak wzrost napięcia powyżej wartości znamionowej.
Najczęściej przez przepięcie rozumie się wzrost napięcia ponad maksymalną wartość napięcia instalacji lub urządzenia elektrycznego[1].
Występowanie
Sieci elektroenergetyczne
Przepięcie w sieciach elektroenergetycznych oznacza każdy wzrost napięcia w sieci ponad jego maksymalną dopuszczalną wartość.
Przepięcia dzieli się na:
- wewnętrzne (systemowe)
- zewnętrzne (atmosferyczne) – zwane też piorunowymi.
oraz na:
Przepięcia wewnętrzne powstają wewnątrz systemu. Mogą następować w wyniku
Źródłem przepięcia zewnętrznego może być
Przyczyny przepięć długotrwałych (zob. też przepięcie dorywcze, przepięcie ziemnozwarciowe):
- zła regulacja przez dostawcę energii
- nagły spadek obciążenia sieci, np. symboliczne akcje oszczędzania energii, koniec meczu, zaniki zasilania sąsiednich sieci
- niesymetryczne obciążenie lub zwarcie jednej z faz generatorów 3-fazowych lub sieci z nieuziemionym punktem gwiazdy
- spadek obciążenia w godz. nocnych
Przyczyny przepięć impulsowych (zob. też przepięcie przejściowe, przepięcie dynamiczne):
- wyładowania elektrostatyczne (Impuls zwykle <1 ns)
- wyłączenia odbiorników, szczególnie indukcyjnych
- iskrzenie kontaktów
- iskrzenie komutatorów dużych maszyn elektrycznych
- uderzenia piorunów w okolicy
- przełączenia w sieci energetycznej
Dział elektrotechniki zajmujący się ochroną przed przepięciami nazywa się ochroną przeciwprzepięciową.
Obwody rezonansowe
Przy rezonansie napięć, występującym w szeregowych obwodach rezonansowych RLC, napięcie na indukcyjności i pojemności są sobie równe i większe od napięcia zasilającego na zaciskach układu. Jeśli rezystancja obwodu rezonansowego jest mała, to dobroć układu Q jest duża i napięcie na elementach reaktancyjnych znacznie przekracza napięcie zasilające obwód
![{\displaystyle Q={\frac {U_{L}}{U_{R}}}={\frac {U_{C}}{U_{R}}}.}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4e6c55a949a47ded86cdd2c26d57a84f1e6b9a9d)
Szkodliwość
W wyniku przepięcia mogą powstać różnego rodzaju szkody (szkoda przepięciowa), od których można się ubezpieczyć[2].
Ograniczanie przepięć
Urządzeniami, których zadaniem jest ograniczanie przepięć do wartości niegroźnej z punktu widzenia wytrzymałości elektrycznej izolacji, są:
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne