Przekroczenie planowanych kosztów inwestycji – nieoczekiwane przekroczenie budżetu inwestycji z powodu niedoszacowania rzeczywistego kosztu przedsięwzięcia. Przekroczenie kosztów występuje często w budownictwie, inwestycjach w infrastrukturę oraz technologii.
Przekroczenia kosztów nie należy mylić z eskalacją kosztów, która oznacza prognozowany wzrost budżetowanych kosztów rok do roku w okresie objętym prognozą.
Przyczyny
Istnieją następujące przyczyny przekroczenia planowanych kosztów inwestycji: techniczne, psychologiczne i polityczno-ekonomiczne. Przyczyny techniczne są efektem niedoskonałych metod prognozowania, słabej jakości danych źródłowych itd. Przyczyny psychologiczne opierają się na skłonności kosztorysantów do optymizmu przy kalkulacji planowanych do poniesienia kosztów. Natomiast przyczyny polityczno-ekonomiczne są efektem celowych działań interesariuszy projektu w fazie jego planowania.
Opis przekroczenia kosztów
Przekroczenie kosztów może być przedstawione na kilka sposobów:
- jako procent całkowitych wydatków
- jako procent oryginalnego budżetu
- jako przekroczenie oryginalnego budżetu.
Przykładowo, przy inwestycji polegającej na budowie mostu, dla którego założone w budżecie koszty wynosiły $100 mln, a rzeczywiście poniesione koszty wyniosły $150 mln – korzystając z powyższych sposobów – przekroczenie planowanych kosztów inwestycji można opisać jako:
- przekroczenie zaplanowanych kosztów wyniosło 33% całkowitych wydatków,
- budżet projektu wzrósł do 150% pierwotnie założonego budżetu,
- przekroczenie wyniosło 50% pierwotnie założonego budżetu.
Przykłady projektów z dużymi przekroczeniami kosztów
Australia
Kanada
Dania
Egipt
Japonia
Korea Północna
Panama
Szwecja
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone
Wielonarodowe
Zobacz też
Bibliografia
