Podejźrzon lancetowaty (Botrychium lanceolatum (S. G. Gmel.) Ångstr.) – gatunek rośliny z rodziny nasięźrzałowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w Ameryce Północnej, Azji i w Europie, głównie w północnych regionach tych kontynentów, na oddzielonych od siebie obszarach zwartego zasięgu oraz na pojedynczych stanowiskach. W Europie występuje głównie na Półwyspie Skandynawskim, na Islandii oraz w Alpach. W Polsce znane jest tylko jedno stanowisko w Gorcach podane w 1950 r. Znajdowało się na Hali Turbacz na wysokości 1220 m n.p.m. Było to zresztą również jedyne stanowisko tej rośliny w całych Karpatach[4]. Populacja liczyła kilka-kilkanaście okazów i była obserwowana na tym stanowisku przez wiele lat. W 2002 r. jednak nie udało się już odszukać podejźrzona lancetowatego na tym stanowisku. Nie można jednak całkowicie wykluczyć jego występowania, gdyż jest to roślina niepozorna, trudna do odszukania[5].
Ogonek znacznie dłuższy od blaszki. Liść zróżnicowany na część płonną oraz zarodnionośną. Część płonna podwójnie pierzasta, oddzielona od zarodnionośnej powyżej połowy całego liścia; odcinki I i II rzędu lancetowate, ostre[5].
Biologia i ekologia
Rośnie na brzegach lasów, polanach i halach. W Polsce rósł na łące mieczykowo-mietlicowej Gladiolo-Agrostietum. Zarodnie dojrzewają w lipcu i sierpniu. Liczba chromosomów 2n=90[5].
Zagrożenia i ochrona
W Polsce gatunek był ściśle chroniony, od 2014 roku nie podlega ochronie. Kategorie zagrożenia gatunku:
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28](ang.).
↑The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
↑Zygmunt Denisiuk: Ochrona przyrody i krajobrazu, w: Jadwiga Warszyńska (red.) "Karpaty Polskie. Przyroda, człowiek i jego działalność", wyd. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1995, ISBN 83-233-0852-7
↑ abcZbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6. Brak numerów stron w książce
↑Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. Brak numerów stron w książce
↑Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5. Brak numerów stron w książce
↑Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9. Brak numerów stron w książce
↑Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8. Brak numerów stron w książce