Podświle

Podświle

Падсвілле

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Podświlu
Herb
Państwo	Białoruś
Obwód	witebski
Rejon	głębocki
Sielsowiet	Podświle
Populacja (2016) • liczba ludności	1965[1]
Nr kierunkowy	+375 2156
Kod pocztowy	211797
Położenie na mapie obwodu witebskiego Podświle
Położenie na mapie Białorusi Podświle
Położenie na mapie Polski w 1939 Podświle
55°08′50″N 27°58′38″E

Koszary batalionu KOP "Podświle"

Podświle (biał. Падсвілле) – osiedle typu miejskiego na Białorusi na obszarze dawnej Willeńszczyzny, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, na wschód od Głębokich, przy trasie linii kolejowej Wołkowysk–Lida–Mołodeczno–Połock (stacja kolejowa Podświle). 1965 mieszkańców (2016).

Siedziba parafii prawosławnej (pw. św. Jerzego Zwycięzcy)^[2] i rzymskokatolickiej (pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa).

Historia

W czasach zaborów osada kolejowa w gminie Plissa, w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego^[3].

W latach 1921–1945 osada kolejowa i osada leżała w Polsce, w województwie wileńskim^[a], w powiecie dziśnieńskim w gminie Plisa.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku osadę kolejową zamieszkiwało 81 osób, 36 było wyznania rzymskokatolickiego, 35 prawosławnego a 10 mojżeszowego. Jednocześnie 35 mieszkańców zadeklarowało polską, 36 białoruską a 10 żydowską przynależność narodową. Było tu 10 budynków mieszkalnych^[4]. W 1931 osadę kolejową w 24 domach zamieszkiwało 140 osób, a osadę w 11 domach 71 osób^[5].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Bobrowszczyźnie i prawosławnej w m. Świła. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; znajdował się tu urząd pocztowy który obsługiwał znaczną część gminy Plisa^[6].

Do 1945 roku wieś znajdowała się na obszarze powiatu dziśnieńskiego w województwie wileńskim II RP. Miejscowość była jednym z garnizonów macierzystych batalionu KOP „Podświle” i 7 szwadronu kawalerii KOP^[7]

Na miejscowym cmentarzu znajduje się kwatera 61 polskich żołnierzy poległych w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku, żołnierzy KOP oraz weterana powstania styczniowego^{[8][9][10][11]}. W latach 2017–2018 kwaterę odnowiono z funduszy MKiDN^[12][13].

W 1995 r. w Podświlu zbudowano cerkiew prawosławną pw. św. Jerzego Zwycięzcy, która służy miejscowej parafii^[2].

Parafia rzymskokatolicka

Podświle jest siedzibą parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, w dekanacie głębockim diecezji witebskiej^[14].

Uwagi

1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

1. Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-30)]. (ros.).
2. Глубокское благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-19]. (ros.).
3. osada miejska Podświle na mapie (rejon głębocki, obwód witebski) [online], www.radzima.net [dostęp 2022-02-23] .
4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 67 .
5. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 18 .
6. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 127 .
7. Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 23.
8. 91 rocznica utworzenia Korpusu Ochrony Pogranicza [online], www.minsk.msz.gov.pl [dostęp 2016-04-19] .
9. Pozostałości Polski na Białorusi – Page 231 – SkyscraperCity [online], www.skyscrapercity.com [dostęp 2016-04-19] .
10. [OSR] Cmentarze i pomniki walk o utrwalenie granic (1918-21r.) : Podświle (Падсьвілье) [online], www.rowery.olsztyn.pl [dostęp 2016-04-20] .
11. [OSR] Groby poległych i zmarłych na służbie w latach 1921-1939 : Podświle (Падсьвілье) [online], www.rowery.olsztyn.pl [dostęp 2016-04-20] .
12. FpPnW, Prace konserwatorskie na pięciu polskich cmentarzach wojennych na Białorusi – Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" [online] [dostęp 2020-05-04]  (pol.).
13. MKiDN: dokończenie remontów polskich cmentarzy na Białorusi – wiosną 2018 r. [online], dzieje.pl [dostęp 2020-05-04]  (pol.).
14. Catholic.by – Падсвілле — парафія Найсвяцейшага Сэрца Езуса [online], catholic.by [dostęp 2016-04-15] .

Bibliografia

• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.

Linki zewnętrzne

• Podświle w globus.tut (ros.)
• Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona