Plac Czysty we Wrocławiu (j. niem.Salvator Platz[1][2][3][4], Franz-Seldte-Platz[2][3]) – plac położony we Wrocławiu na Przedmieściu Świdnickim, w obrębie dzielnicy Stare Miasto, na południe od fosy miejskiej[1]. Przy placu znajduje się skrzyżowanie ulic: Czystej i Podwale[5][6]. Plac wytyczono około 1845 roku, a jego niemieckojęzyczna nazwa nawiązywała do istniejącego tu niegdyś ewangelickiego Kościoła Imienia Zbawiciela i cmentarza parafialnego[1][3][7][8].
Historia
W rejonie dzisiejszego placu rozpościerały się podmokłe tereny użytkowane jako pastwiska. Zagospodarowywanie tych terenów leżących ówcześnie poza murami miasta rozpoczęto na początku XIV wieku kiedy to podjęto prace melioracyjne oraz parcelację gruntów[9]. W roku 1541 założono na Wygonie Świdnickim[a] w miejscu dzisiejszego placu cmentarz[8][10] Parafii św. Marii Magdaleny[1], a w 1561 r. wybudowano pierwszy ewangelickiKościół Imienia Zbawiciela, który przetrwał do 1854 r., kiedy do uległ zniszczeniu podczas pożaru[1][4][7][9][10][11][12]. Przy kościele znajdował się cmentarz parafialny[8][13]. Architekt Julius von Roux opracował dwa projekty nowego kościoła ale odbudowy zniszczonej świątyni w tym miejscu nie podjęto[1][14]. Po roku 1807 rozebrano budowle fortyfikacyjne ówczesnej Twierdzy Wrocław, a grunty rozparcelowano[10][12]. Około roku 1854 wytyczono nowy plac. Wokół niego powstało 8 działek następnie zabudowanych okazałymi kamienicami. Część z nich posiadała ogrody położone na tyłach posesji. W miejscu kościoła powstało założenie ogrodowe[1]. W 1930 r. uległa likwidacji zachodnia pierzeja placu, a w miejscu tym zbudowano skrzydło nowego Domu Towarowego "Wertheim"[b][1][15]. Podczas działań wojennych w 1945 r., kiedy to miasto znalazło się okrążeniu, zabudowa placu uległa zniszczeniu. W okresie powojennym plac pozostał zieleńcem, a w miejscu zniszczonej zabudowy z czasem powstał parking na terenie przy domu towarowym PDT. Po roku 2000 przeprowadzono rozbudowę Domu Towarowego "Centrum Renoma" zajmując parcelę przy placu na nowe skrzydło budynku, w którym zlokalizowano między innymi parking wielokondygnacyjny[1].
Niemieckojęzyczna nazwa placu Salvatorplatz, zostawała zaczerpnięta od istniejącego tu od 1561 do 1845 roku Kościoła Imienia Zbawiciela[1][3]. Współczesna nazwa oficjalnie obowiązuje od 26.04.1950 r.[3]. W okresie od 14.04.1933 r. do 6.08.1933 r. plac nosił nazwę Franz-Seldte-Platz[2][3].
↑Nazwa Wygon Świdnicki stosowana była do 1800 r., później zastąpiona nazwą Przedmieście Świdnickie.
↑W budynku Domu Towarowego "Wertheim" (częściowo zniszczony w 1945 r. i odbudowany) w okresie powojennym utworzono Powszechny Dom Towarowy, a obecnie Dom Towarowy "Centrum Renoma".
↑Dom Towarowy "Centrum Renoma" posiada adres przypisany do ulicy Świdnickiej 40.
↑Galeria na Czystej posiada adres przypisany do ulicy Czystej 4.
ZDiUM, Wykaz dróg przebiegających przez miasto Wrocław, „ZDiUM/Infrastruktura/Ulice”, Ewa Mazur, Wrocław: Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, 27 sierpnia 2014 [dostęp 2014-10-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-31].
.jpg)
