Plac Żołnierzy Września w Katowicach

plac Żołnierzy Września

Dąbrówka Mała
Pomnik na placu Żołnierzy Września (2020)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Położenie na mapie Katowic plac Żołnierzy Września
Położenie na mapie Polski plac Żołnierzy Września
Położenie na mapie województwa śląskiego plac Żołnierzy Września
50°16′33,0″N 19°04′13,9″E

Plac Żołnierzy Września w Katowicach − plac położony w katowickiej dzielnicy Dąbrówka Mała, pomiędzy ulicą Milowicką, ulicą gen. Józefa Hallera i ulicą Strzelców Bytomskich.

Plac jest pozostałością dawnego ogrodu jordanowskiego, założonego w latach 30. XX wieku (powstał wówczas budynek przy ul. gen. J. Hallera 72, będący dziś siedzibą przedszkola). W okresie II wojny światowej określano to miejsce jako Gemeindepark. Nazwę plac Żołnierzy Września nadano oficjalnie w 1986^[1].

Na placu Żołnierzy Września znajduje się pomnik upamiętniający byłych Powstańców Śląskich i zasłużonych obywateli Dąbrówki Małej, którzy ponieśli śmierć w więzieniach i obozach śmierci w czasie II wojny światowej i zostali rozstrzelani 3 i 4 kwietnia 1940^[2]. Pomnik został odsłonięty w 1960^[3].

Napis na pomniku^[4]:

Dla uczczenia bohaterskiej śmierci rozstrzelanych w dniu 3 i 4 IV 1940 r. oraz wymordowanych przez hitlerowskich zbrodniarzy w więzieniach i obozach śmierci wielu Powstańców Śląskich i zasłużonych obywateli Dąbrówki Małej. Ofiara ich krwi nie poszła na marne. Oddali swe życie za wolną Polskę. Cześć ich pamięci. Społeczeństwo Szopienic, 19 VIII 1960 r.

W sąsiedztwie placu zlokalizowany jest historyczny budynek przedszkola (ul. gen. Józefa Hallera 72), wzniesiony w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu^[5]. Obiekt wpisano do rejestu zabytków 28 lipca 2023 (nr rej. A/1234/23)^[6].

Od listopada do grudnia 2006 na placu został wybudowany integracyjny plac zabaw dla dzieci^[7]. Inwestycja wyniosła 182 298,97 zł^[8].

Zobacz też

• Historia Katowic
• Place w Katowicach
• Zmiany nazw ulic i placów w Katowicach

Przypisy

1. Michał Bulsa, Dąbrówka Mała. Dzieje dzielnicy Katowic, Katowice 2023, ISBN 978-83-64356-57-5, s. 350.
2. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
3. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 98. ISBN 83-905115-0-9.
4. Zdjęcie płyty pomnika w Dąbrówce Małej w Wikimedia Commons
5. Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
6. Michał Bulsa, Decyzje dotyczące wpisów i skreśleń w rejestrze zabytków nieruchomych województwa śląskiego w 2023 roku (w:) „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2024, t. 16, s. 427.
7. Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).
8. Urząd Miasta Katowice: Integracyjny plac zabaw przy placu Żołnierzy Września. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-18]. (pol.).

Bibliografia

• Michał Bulsa, Dąbrówka Mała. Dzieje dzielnicy Katowic, Katowice 2023, ISBN 978-83-64356-57-5.
• Katowice – Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
• Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 98. ISBN 83-905115-0-9.