Operacja Podarunek

Operacja Podarunek

wojny izraelsko-arabskie
Zniszczony samolot Caravelle linii MEA
Czas	28 grudnia 1968
Miejsce	Liban
Terytorium	Port lotniczy Bejrut
Przyczyna	izraelski atak odwetowy na Liban
Wynik	zwycięstwo Izraela
Strony konfliktu
Izrael  Liban
Dowódcy
Lewi Eszkol
Straty
brak 14 samolotów cywilnych zniszczonych
Położenie na mapie Libanu miejsce bitwy
33°49′15″N 35°29′18″E

Operacja „Podarunek” znana również jako rajd na lotnisko w Bejrucie (hebr. מבצע תשורה, Miwca Tszura, ang. Gift) – operacja izraelskich sił specjalnych 28 grudnia 1968 roku, polegająca na ataku na port lotniczy Bejrut w Libanie w celu zniszczenia znajdujących się tam samolotów arabskich.

Historia

Pod koniec lat 60. XX wieku Organizacja Wyzwolenia Palestyny rozpoczęła działania terrorystyczne przeciwko państwu Izrael. Jednym z pierwszych ataków było porwanie samolotu linii El Al 22 lipca 1968 roku^[1]. Izraelskie śledztwo wykazało, że porywacze działali ze wsparciem rządu Libanu i zostali tam uzbrojeni. Rząd Izraela, kierowany przez premiera Lewiego Eszkola, podjął decyzję o działaniach odwetowych wobec państw wspierających walkę palestyńską^[1]. Za spektakularną operacją odwetową występował również generał Mosze Dajan^[1]. Zdecydowano wykonać rajd sił specjalnych na port lotniczy w Bejrucie i zniszczyć tam kilka samolotów należących do libańskich linii lotniczych – zakładano, że zniszczone zostanie 4–6 samolotów^[2].

Pokaz desantowania z izraelskiego śmigłowca Super Frelon, 1969 rok

Do wykonania zadania przeznaczono trzy drużyny jednostki Sajjeret Matkal oraz jedną Sajjeret T′zanhanim^[3]. Osłonę operacji stanowiły siły morskie, mające zadanie zabezpieczenia od strony morza i pomoc w razie konieczności ewakuacji^[4]. W pogotowiu było też lotnictwo izraelskie, które miało zbombardować lotnisko na wypadek zagrożenia misji^[4].

28 grudnia około godziny 20.20 z bazy Raat David wystartowały izraelskie śmigłowce ze 114 Eskadry typów Aérospatiale Super Frelon i Bell UH-1 Iroquois^[4]. Lecąc nisko nad morzem, z wyłączonymi światłami pozycyjnymi, po godzinie 21.18 śmigłowce dotarły do stref lądowania^[4]. Siły izraelskie wylądowały i opanowały lotnisko bez większych problemów. Dla zabezpieczenia terenu przed interwencją sił libańskich używano granatów dymnych oraz worków z żelem poślizgowym i kolczatek zrzucanych ze śmigłowców na drogi dojazdowe^[4]. Komandosi izraelscy przygotowali samoloty na lotnisku do wysadzenia, usuwając z nich pasażerów^[4]. O 21.47 pierwsi komandosi powrócili do śmigłowców, które odleciały w ciągu 15 minut^[5].

Na skutek operacji zniszczono 13 lub 14 samolotów^[6]. Ogólne straty samolotów wyceniono na 42–44 milionów dolarów^[6]:

• libańskie Middle East Airlines (w 30% należące do francuskich Air France) straciły 8 samolotów:
  • 1 Vickers VC10 (leasingowany od Ghana Airways),
  • 1 Boeing 707-320C,
  • 2 Caravelle VIN,
  • 3 de Havilland Comet 4C,
  • 1 Vickers Viscount,
• libańskie Lebanese International Airways straciły 4 samoloty:
  • 2 Douglas DC-7,
  • 2 Convair 990 Coronado,
• Trans Mediterranean Airways straciły 2 samoloty:
  • 1 Douglas DC-4,
  • 1 Douglas DC-6^[6].

Przypisy

1. Mroczkowski 2022 ↓, s. 50-51.
2. Mroczkowski 2022 ↓, s. 52.
3. Mroczkowski 2022 ↓, s. 53.
4. Mroczkowski 2022 ↓, s. 54-55.
5. Mroczkowski 2022 ↓, s. 56.
6. Mroczkowski 2022 ↓, s. 57.

Bibliografia

• Krzysztof Mroczkowski. Operacja Podarunek – Rajd na lotnisko w Bejrucie. „Skrzydlata Polska”. Nr 7(2513)/2022, s. 50-57, lipiec 2022. Warszawa: Agencja Lotnicza Altair. ISSN 0137-866X.