Nuż wy, bielscy panowie (Nuż wy, dębscy panowie) – polska pieśń bożonarodzeniowa z XV wieku.
Pieśń zachowała się w dwóch wersjach:
- Nuż wy, bielscy panowie, / Panny, panie, żaczkowie – zapis z końca XV w.
- Nuż wy, dębscy panowie, / Panny, panie i wdowy – zapis z lat 20. lub 30. XVI w.
Obie wersje stanowią zapisy radosnych pieśni bożonarodzeniowych krążących w przekazach ustnych i bliskich poetyce śpiewów ludowych. Określenia bielscy, dębscy pochodzą prawdopodobnie od miejscowości, w których wykonywane były poszczególne wersje pieśni. W obu zapisach tekst polski poprzedzony jest zwrotkami łacińskimi. Pieśni były prawdopodobnie składnikiem widowisk bożonarodzeniowych. Strofy po łacinie oraz zwroty do żaczków, żaków wskazują, że widowiska mogły być odgrywane w środowisku szkolnym.
Pierwsza wersja pieśni składa się z dwóch strof polskojęzycznych, w których po czterech wersach ułożonych siedmiozgłoskowcem (z rymami aabb) znajduje się pięciozgłoskowy refren „Iż się narodził”. Wersja druga zbudowana jest z trzech strof o takiej samej budowie. Obie wersje zachęcają adresatów pieśni do oddawania chwały nowo narodzonemu Bogu za to, że zechciał zstąpić na ziemię.
Zobacz też
Bibliografia
- Teresa Michałowska: Literatura polskiego średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 574. ISBN 978-83-01-16675-5.
