Necko

Necko

Jezioro Necko z wyciągiem nart wodnych
Położenie
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Miejscowości nadbrzeżne	Augustów
Region	Równina Augustowska
Wysokość lustra	122[1] m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia	400 ha[1]
Wymiary • max długość • max szerokość	5,4 km[1] 0,85 km[1]
Głębokość • średnia • maksymalna	10,1[1] m 25[1] m
Długość linii brzegowej	13 km[1]
Objętość	40561,4 tys. m³[1]
Hydrologia
Rzeki zasilające	Klonownica
Rzeki wypływające	Netta
Rodzaj jeziora	rynnowe
Położenie na mapie Augustowa Necko
Położenie na mapie Polski Necko
Położenie na mapie województwa podlaskiego Necko
Położenie na mapie powiatu augustowskiego Necko
53°51′46″N 22°57′44″E

Necko^[2] – jezioro w Augustowie (makroregion – Pojezierze Litewskie, mezoregion – Równina Augustowska), w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Augustów. Zbiornik wodny 2 klasy.

Necko należy do typu polodowcowych jezior rynnowych. Jezioro ma dość dobrze rozwiniętą linię brzegową, w większości (70%) porośniętą lasem, z licznymi piaszczystymi plażami.

Położenie

Necko łączy się na północy z jeziorem Rospuda Augustowska (traktowanym czasami jako odnoga Necka) oraz, poprzez rzekę Klonownica (Cicha Rzeczka), z jeziorem Białym. Na północy do jeziora Rospuda wpada rzeka Rospuda, na południu zaś z Necka wypływa rzeka Netta, przechodząca następnie w Kanał Augustowski. Nad jeziorem położone są też części Augustowa: Borki, Zarzecze i Klonownica. Jezioro znajduje się na Obszarze Chronionego Krajobrazu "Puszcza i Jeziora Augustowskie".

Flora i fauna

Necko reprezentuje sielawowy typ jeziora. Gatunki ryb żyjące w jeziorze to: szczupak pospolity, okoń, płoć, leszcz, sielawa, lin. Można również natrafić na następujące gatunki: węgorz europejski, miętus pospolity, wzdręga, sieja, troć, ciernik. Występują takie gatunki ptaków, jak łabędź niemy oraz kaczka krzyżówka. Z bezkręgowców występujących na terenie jeziora wymienić można na przykład raka błotnego, żyworódkę pospolitą czy racicznicę zmienną. Florę jeziora reprezentuje wiele gatunków roślin, w tym: rogatek sztywny, grążel żółty, trzcina zwyczajna.

Nazwa

Nazwa Necko wywodzi się z jaćwieskiego słowa methis oznaczającego rzucać.

Dawne formy nazwy jeziora^[3]:

• Meten, 1396
• Metensehe, 1398
• Metensee, 1402
• Methis, 1418
• Nyeczko, 1515
• Micko (Мицко), 1559
• Miecko, 1569
• Niecko, 1770

Obiekty i atrakcje turystyczne

Zwarta zabudowa miejska Augustowa przylega do jeziora tylko przy wypływie rzeki Netty. Nad południowym brzegiem Necka znajdują się liczne hotele i ośrodki turystyczne, a także plaża miejska z wyciągiem nart wodnych i muszla koncertowa. Przez jezioro przebiega szlak Kanału Augustowskiego, kursują statki wycieczkowe. Wzdłuż brzegu, na odcinku od rzeki Netty do rzeczki Klonownicy, biegnie deptak oraz ścieżka rowerowa (oświetlane elektrycznie). W lesie wokół jeziora można odnaleźć pozostałości okopów z czasów II wojny światowej.

Na Białej Górze (przy rzeczce Klonownicy) znajduje się budynek z 1939 r. (obecnie hotel "Hetman", dawniej Dom Wycieczkowy PTTK), zaprojektowany przez wybitnego architekta Macieja Nowickiego.

Jezioro Necko pojawia się w piosence Beata z Albatrosa Janusza Laskowskiego.

Przypisy

1. JerzyJ. Jańczak JerzyJ. (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 16-17, ISBN 83-88163-13-2 .
2. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 227, ISBN 83-239-9607-5 .
3. Maria Biolik: Namen der stehenden Gewässer im Zuflußgebiet der oberen Narew. s. 161.

Bibliografia

• Zdjęcie satelitarne w Google Maps
• Opis i mapa. pzw.suwalki.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-13)]. batymetryczna
• Raport odnośnie czystości zbiorników wodnych
• Archiwalne zdjęcia jeziora w bibliotece Polona