Myśliciel (fr.Le Penseur) – rzeźba w brązie/marmurze wykonana w 1880 przez Auguste’a Rodina, znajduje się w zbiorach Muzeum Rodina w Paryżu. Przedstawia postać zamyślonego mężczyzny, zmagającego się z przejmującym wewnętrznym konfliktem. Charakterystyczna sylwetka używana jest czasami jako symbol filozofii.
Oryginał
Początkowo nazywana Poetą rzeźba była częścią zamówienia Muzeum Sztuk Zdobniczych w Paryżu (fr. Musée des Arts décoratifs) i miała stanowić element projektowanego monumentalnego portalu wejściowego muzeum. Rodin oparł tematykę pracy na „Boskiej komedii” Dantego. Każda z postaci portalu miała odnosić się do jednej z głównych postaci eposu. Według początkowego konceptu Myśliciel przedstawiał samego Dantego przed wrotami piekieł, tworzącego swoją epopeję. Ostatecznie identyczna figura trafiła w wersji miniaturowej na szczyt Bramy Piekieł, gdzie rozmyśla nad tragicznym losem tych, którzy przedstawieni są poniżej. Rzeźba przedstawia nagiego człowieka, ponieważ Rodin chciał stworzyć heroiczną postać w tradycji Michała Anioła, z jednoczesnym odniesieniem do intelektu i poezji.
Pierwsza – gipsowa wersja Myśliciela powstała około roku 1880.
Pełnowymiarowy odlew z brązu został ukończony w roku 1902, lecz dopiero w roku 1904 wystawiono go na widok publiczny. Rzeźba stała się własnością Paryża dzięki akcji zorganizowanej przez zwolenników twórczości Rodina – w 1906 roku stanęła przed paryskim Panteonem. W roku 1922 przeniesiono ją do Hotelu Birion, przekształconego następnie w Muzeum Rodina.
Myślicielowi udało się bardziej niż jakiejkolwiek innej rzeźbie Rodina przeniknąć do powszechnej kultury jako symbol intelektualnego wysiłku. Efektem ubocznym był fakt, że stała się również stałym elementem satyry, i to już za życia Rodina. Armand Hammer zanotował, że podczas osobistego spotkania z Leninem w 1912 roku, podarował przywódcy bolszewików statuetkę przedstawiającą szympansa w pozie Myśliciela, medytującego nad ludzką czaszką, jako aluzję do darwinistycznego zabarwienia filozofii Lenina.
Do września roku 2006 oryginalny odlew był przez jakiś czas wystawiony w muzeum Sakip Sabanci w Stambule w Turcji. Nieco wcześniej, w marcu i kwietniu tego samego roku można go było podziwiać w stolicy amerykańskiego stanu Connecticut, Hartford, w najstarszym w USA publicznym muzeum sztuki – Wadsworth Athenaeum. Na początku roku 2007 rzeźba powróciła do Paryża.
Ponad dwadzieścia odlewów rzeźby jest rozsianych po muzeach całego świata. Część z tych kopii to wersje powiększone lub w inny sposób przeskalowane. Ostatnio rzeźba ozdobiła szkołę podstawową Penleigh and Essendon z okazji wprowadzenia zajęć z filozofii do programu szkoły.
