Minuskuł 653 (wedle numeracji Gregory-Aland), ε 182 (w numeracji von Sodena) – rękopis Nowego Testamentu, pisany minuskułą na pergaminie w języku greckim. Według kolofonu został sporządzony w roku 1077[1]. Na liście Scrivenera rękopis znajduje się pod numerem 640[2].
Opis rękopisu
Kodeks zawiera tekst Ewangelii Mateusza i Ewangelii Jana[3].
Kodeks składa się z 267 pergaminowych kart (13,7 na 9,8 cm). Tekst pisany jest w jednej kolumnie na stronę, 16 linii w kolumnie[1].
Tekst podzielony został według rozdziałów (gr. κεφαλαια), których numery umieszczone zostały na lewym marginesie tekstu, a ich tytuły (τιτλοι) na górnym marginesie. Rękopis stosuje ponadto inny system podziału według mniejszych jednostek – Sekcji Ammoniusza, których numery umieszczono na lewym marginesie tekstu, z odniesieniami do Kanonów Euzebiusza[3].
Zawiera tablice κεφαλαια (spis treści), umieszczone przed każdą Ewangelią, noty do czytań liturgicznych, noty muzyczne, adnotacje na końcu każdej Ewangelii, oraz numery στιχοι[3].
Tekst kodeksu
Grecki tekst kodeksu przekazuje tekst bizantyjski. Kurt Aland nie zaklasyfikował go do żadnej kategorii rękopisów Nowego Testamentu[4].
Historia
Wedle kolofonu rękopis został sporządzony w 1077 roku przez skrybę o imieniu Marek. Został przywieziony z Synaju do Berlina przez Heinricha Brugscha wraz z kodeksem 654 i 658. Gregory widział rękopis w 1887 roku[3]. Rękopis przechowywany był w Berlinie (Konig. Bibl. Gr. Oktavo 3)[3]. Jedna karta kodeksu trafiła do Petersburga[5], po wojnie badał ją Kurt Treu[6].
Kiedy pod koniec 1943 roku wzrosła częstotliwość bombardowań Berlina, Pruska Biblioteka Narodowa wysłała część swoich zbiorów (wśród nich minuskuł 653) z Berlina na Śląsk, w celu ich bezpiecznego przechowania. W rezultacie powojennych zmian granic zbiory te znalazły się w Polsce i zostały przewiezione do Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego[7].
266 kart kodeksu przechowywanych jest obecnie w Bibliotece Jagiellońskiej (Fonds der Berliner Hss., Graec. Octavo 3) w Krakowie. Jedna karta kodeksu przechowywana jest w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej (Gr. 292) w Petersburgu[1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Kurt Aland, M. Welte, B. Köster, K. Junack: Kurzgefasste Liste der griechischen Handschriften des Neues Testaments. Berlin, New York: Walter de Gruyter, 1994, s. 85. ISBN 3-11-011986-2. (niem.).
- ↑ Frederick Henry Ambrose Scrivener, Edward Miller: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament, t. 1. London: George Bell & Sons, 1894, s. 264. (ang.).
- ↑ a b c d e Caspar René Gregory: Textkritik des Neuen Testaments, t. 1. Lipsk: 1900, s. 209. [dostęp 2010-08-14]. (niem.).
- ↑ Kurt Aland, Barbara Aland, Erroll F. Rhodes (tłum.): The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. Grand Rapids, Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 139. (ang.).
- ↑ V. Benešić, Monumenta Sinaitica, II (St Petersburg, 1912), s. 71.
- ↑ Kurt Treu. Die griechischen Handschriften des Neuen Testaments in der UdSSR; eine systematische Auswertung des Texthandschriften in Leningrad, Moskau, Kiev, Odessa, Tbiblisi und Erevan. „Texte und Untersuchungen”. 91, s. 124–126, 1996. Beröin. (niem.).
- ↑ Marek Sroka. The Music Collection of the Former Prussian State Library at the Jagiellonian Library in Kraków, Poland: Past, Present, and Future Developments. „Library Trends”. 55 (3), s. 651–664, Winter 2007. (ang.).
Bibliografia
- V. Benešić: Monumenta Sinaitica. T. II. St Petersburg: 191, s. 71.
Fonds der Berliner Handschriften w Bibliotece Jagiellońskiej
