Linda Lovelace, właśc. Linda Susan Boreman (ur. 10 stycznia1949 w Nowym Jorku, zm. 22 kwietnia2002 w Denver[10]) – amerykańska aktorka filmów pornograficznych[1], późniejsza aktywistka przeciwko ukazywaniu tej formy aktywności seksualnej[11]. Zagrała w jednym pełnometrażowym filmie porno Głębokie gardło (Deep Throat) w reżyserii Gerarda Damiano i stała się największą ikoną tej branży[12]. W 2002 została umieszczona na piątym miejscu na liście 50. największych gwiazd branży porno wszech czasów przez periodykAdult Video News[13]. Po latach wyznała, że była zmuszana do seksu, gwałcona, także na planie, i narkotyzowana. Nawróciła się i stała się aktywną zwolenniczką ruchu walczącego o zakazanie pornografii. W 2002 zginęła tragicznie w wypadku samochodowym[12].
Życiorys
Wczesne lata
Urodziła się w nowojorskim Bronksie[5][7][2] jako córka Dorothy Boreman, kelnerki[12] i Johna Boremana, policjanta z drogówki[14]. Dorastała w Hartford[12] w Connecticut. Od wczesnych lat była wychowywana pod srogą dyscypliną swojej matki katoliczki, która karała ją za wszelkie nieposłuszeństwo. Ukończyła szkołę katolicką Św. Jana Chrzciciela w Yonkers, w stanie Nowy Jork i Maria Regina High School[4] w Hartsdale w stanie Nowy Jork. W szkole średniej otrzymała pseudonim „Panna Święta Święta”. Kiedy miała 16 lat, jej ojciec przeszedł na policyjną emeryturę[12], a rodzina przeprowadziła się na Florydę[14]. Po ukończeniu nauki chciała zostać stewardesą. W wieku 20 lat urodziła nieślubne dziecko, które zostało oddane do adopcji przez jej matkę[14]. W akcie rozpaczy, załamana i skonfliktowana z bliskimi, Linda opuściła rodzinny dom i wyjechała do Nowego Jorku, gdzie zarabiała na życie jako sprzedawczyni w sklepie odzieżowym i fotografka[12].
Kariera
W 1970 roku, w wieku 21 lat poznała swojego przyszłego męża Charlesa „Chucka” Traynora, aktora, producenta i menedżera. 4 września 1971 pobrali się[15]. Po ślubie poznała prawdziwe oblicze swego wybranka, Traynor uzależnił ją od narkotyków i wciągnął w biznes pornograficzny[16]. Nakłonił ją do udziału w kilku bardzo ostrych filmach rozbieranych, w tym także z udziałem zwierząt w 51-minutowym filmie erotycznym Dogarama (1971), którego był producentem.
W 1972, poznała na jednym z przyjęć byłego fryzjera i aspirującego filmowca Gerarda Damiano[17], prezentując mu i innym gościom – na życzenie męża – kilka seksualnych trików. Damiano obsadził ją w głównej roli w niskobudżetowej produkcji Głębokie gardło (Deep Throat)[18], gdzie wystąpiła w roli kobiety, która jest w stanie osiągnąć orgazm jedynie poprzez seks oralny – Damiano, autor scenariusza, wymyślił, że łechtaczka bohaterki znajduje się na dnie gardła[17]. Film kosztował jedynie 25 tys. dolarów, ale dzięki kontrowersjom, które błyskawicznie wzbudził, zarobił ponad 600 mln dolarów (szacunkowe dane FBI). Uznawany jest za jeden z najbardziej dochodowych filmów w historii kina[17]. Film ten zapoczątkował rewolucję obyczajową w Stanach Zjednoczonych[17]. Na jego premierze w Los Angeles pojawiła się hollywoodzka śmietanka, ciekawa niespodziewanej konkurencji. Przybyli m.in.: Woody Allen, Jack Valenti, Warren Beatty, Shirley MacLaine i Mike Nichols[12].
W 1976 Linda była gościem na przyjęciu urodzinowym Keitha Moona[19]. Film trafił na celownik polityków, dążących do oczyszczenia „brudu”, który zalał Amerykę w latach 60. i 70. Do sądów wpłynęły wnioski, mające na celu ograniczenie dystrybucji tytułu, ale też działalności całego przemysłu pornograficznego. Dystrybutorom i operatorom kin wyświetlającym Głębokie gardło postawiono szereg zarzutów.
W 1974 nakręcono Głębokie gardło 2 (Deep Throat Part II, 1974)[20], które nie powtórzyło sukcesu pierwowzoru, miało charakter soft porno, chociaż nakręcona została także wersja hard, nigdy jednak nie ujrzała światła dziennego[12].
W latach 1973–1975 była związana z Davidem Wintersem, aktorem, tancerzem, choreografem, producentem, dystrybutorem filmowym, reżyserem i scenarzystą, który zrealizował komedię soft-X Linda Lovelace na prezydenta (Linda Lovelace for President, 1975)[11][21] z jej udziałem i Scatmanem Crothersem, która okazała się komercyjną i artystyczną klapą[12]. W 1974 rozwiodła się z Chuckiem Traynorem[15]. Po opuszczeniu branży filmowej została aktywistką ruchu przeciw pornografii, zarzucając swojemu ówczesnemu mężowi Chuckowi Traynorowi zmuszanie jej przemocą do udziału w filmach i argumentując, że w efekcie padła ofiarą uwiecznionych na taśmie gwałtów.
W 1974 wyszła za mąż za instalatora kabli Larry’ego Marchiano[15], z którym miała syna Dominica Paula (ur. 1977) i córkę Lindsay (ur. 1980)[15]. Zamieszkali na Long Island. W 1980 wydała autobiografię Ordeal, w której opisała, jak jej mąż zmuszał ją do seksu z obcymi mężczyznami, a nawet z psem – przed kamerą, jak i poza planem. Mike McGrady, współautor książki, poddał Lovelace testowi na wykrywaczu kłamstw, przeszła go pomyślnie[12]. Część współpracujących z Lindą na planie aktorów i filmowców potwierdzała jej zeznania, część uznawała je za zmyślone. Ona sama stała się jedną z twarzy kampanii Kobiety Przeciw Pornografii, a w 1984 zeznawała nawet przed komisją ustanowioną przez prezydenta Reagana, badającą wpływ, jaki pornografia wywiera na kobiety i dzieci[12]. W 1996 rozwiodła się z Marchiano[15].
Pod koniec życia, wkrótce przed tragicznym wypadkiem samochodowym, zdecydowała się jednak na pozowanie w bieliźnie do magazynu erotycznego „Leg Show”, podkreślając, że nadal nienawidzi pornografii. Została za to w 2001 uhonorowana przez magazyn „Hustler” wątpliwego prestiżu nagrodą „Asshole of the Month” (co można przetłumaczyć Dupek Miesiąca). Lovelace borykała się z problemami finansowymi, osobistymi i zdrowotnymi – na skutek źle przeprowadzonej transfuzji krwi po wypadku samochodowym z 1970 przeszła zapalenie wątroby, a w 1987 przeszczepiono jej nerkę[12].
3 kwietnia 2002 Lovelace odniosła poważne obrażenia w wypadku drogowym – jej samochód rozbił się na betonowym słupie[22]. W wyniku odniesionych obrażeń zmarła 22 kwietnia 2002 w Denver[17][23] w stanie Kolorado w wieku 53 lat[24].