Krzemienna (województwo podkarpackie)

Krzemienna

wieś
Zabytkowy dwór
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	brzozowski
Gmina	Dydnia
Liczba ludności (2022)	385[2]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	36-204[3]
Tablice rejestracyjne	RBR
SIMC	0350846[4]
Położenie na mapie gminy Dydnia Krzemienna
Położenie na mapie Polski Krzemienna
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Krzemienna
Położenie na mapie powiatu brzozowskiego Krzemienna
49°41′35″N 22°11′02″E[1]

Centrum miejscowości

Zabytkowa cerkiew Ofiarowania MB w Świątyni

Prom na Sanie

Krzemienna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Dydnia^[4][5].

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krzemienna, po jej zniesieniu w gromadzie Dydnia. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Krzemienna^[4]^[5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0350852	Dział	część wsi
0350869	Poddoliny	część wsi
0350875	Szum	część wsi

Historia

W latach 1430–1447 wieś była własnością Małgorzaty Dydyńskiej, wdowy po Mikołaju. Po niej wieś odziedziczyli synowie Paweł i Mikołaj, którzy to posiadali pieczęć z herbem Gozdawa. Oprócz Krzemiennej, byli oni jeszcze w posiadaniu takich wsi jak: Dydnia, Temeszów i Falejówka. W roku 1489 trzej synowie Elżbiety, tj. Jan, Zygmunt i Stanisław Dydyńscy podzielili majątek pomiędzy siebie w taki sposób, że Janowi przypadły wsie: Falejówka, Jabłonka i połowa Wydrnnej, zaś Zygmunt i Stanisław stali się właścicielami Dydni, połowy Wydrnej, Temeszowa, Krzemiennej oraz Jabłonicy Ruskiej.

W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Krzemiennej był Jan Bobczyński^[6]. W latach trzydziestych XX-wieku własność Heleny Dydyńskiej (ze Smalowskich) oraz Leszka Dydyńskiego. Obok budynku dawnego pałacu Dydyńskich w Krzemiennej (ośrodek zdrowia) w latach 1950-1960 znaleziono „pod progiem domu mieszkalnego” – eneolityczny topór miedziany, ofiarowany przez Aleksandra Rybickiego do zbiorów MOK.

We wsi znajduje się zabytkowa drewniana cerkiew zbudowana w roku 1867. Jest ona obecnie wykorzystywana jako rzymskokatolicki kościół filialny parafii św. Michała Archanioła i św. Anny w Dydni.

Zabytki

Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[7]:

• drewniana cerkiew greckokatolicka z 1867 r., przebudowana w 1970 r., nr rej.: A-348 z 4.12.1995, obecnie kościół rzymskokatolicki filialny pw. MB Królowej Polski
• zespół dworski, z poł. XIX w., nr rej.: A-925 z 31.05.1975:
  • dwór
  • park

Zobacz też

• Cerkiew Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni w Krzemiennej
• Krzemienna

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 63211
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05] .
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 626 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT
5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
6. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 103.
7. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – Województwo Podkarpackie. 2012-06-30. s. 7. [dostęp 2012-10-31].

Linki zewnętrzne

• Krzemienna 2, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 781 .