Krakowskie Towarzystwo Ratunkowe zostało założone w 1891, a 6 czerwca tego roku w miasto wyjechała karetka tej instytucji[1].
Genezą założenia było zaproszenie wydane przez grono społeczników, w tym ówczesnego słuchacza medycyny Arnolda Banneta (późniejszy lekarz okulista), do barona Jarosława Mundy, ażeby przybył do Krakowa i podobnie jak w Wiedniu i w innych miastach austriackich założył stację ratunkową celem niesienia pomocy w nagłych wypadkach[1]. W przedsięwzięciu uczestniczyła Rada Miasta Krakowa, która udzieliła wsparcia finansowego, przekazała pomieszczenie oraz konie, woźnicę, służących[1].
W trakcie tworzenia instytucji przez Mundy’ego pierwszy prezes Towarzystwa, Alfred Karol Obaliński, rekrutował ochotników do służby z szeregów słuchaczy wyższych kursów wydziału medycy[1]. W czasie zakładania zgłosiło się około 150 ochotników[1]. Przez lata działalności KTR rozwijało swoją strukturę[1]. W roku jubileuszu 20-lecia istnienia w 1911 w służbie pozostawało nie więcej niż 200 pracowników, a liczba dotychczas udzielonej pomocy wynosiła około 60 000[1]. Po prof. Obalińskim (zm. 1898[2]) prezesem był dr Bolesław Wicherkiewicz (1897-1915). Na początku XX wieku KTR było uważane za najważniejszą instytucję humanitarną w Krakowie[1].