PROFILBARU.COM

W Hiszpanii, podobnie jak w innych krajach winiarskich, obowiązuje kilkustopniowa klasyfikacja win, w oparciu o kryteria jakościowe i geograficzne.

Wyróżnia się następujące kategorie, wymienione według stawianych wymagań: od najostrzejszych do najłagodniejszych:

Vino de Finca (dosł. wino posiadłości)
Vino de Pago (DO Pago)
Denominación de Origen Calificada (DOCa / DOQ)
Denominación de Origen (DO)
Vino de Calidad con Indicación Geográfica (VCIG)
Vino de la Tierra (VdT)
Vino de Mesa

Podział według kryteriów regionalno-jakościowych

Vino de Finca

Wąska kategoria, którą mogą otrzymać jedynie wina wytwarzane od min. 5 lat wyłącznie z winogron z tej samej posiadłości^[1]. Drugim wymogiem jest konieczność wykazania międzynarodowego uznania dla wina na przynajmniej 10 lat wstecz^[1].

Tytułu Vino de Finca może używać wino Clos Mogador z regionu Priorat^[1].

Vino de Pago (DO Pago)

Kategoria jest ograniczona do majątków przetwarzających wyłącznie winogrona z własnych winnic, przerabiane na terenie posiadłości albo w najbliższym sąsiedztwie^[1]. Wśród pierwszych winiarni, które ją uzyskały były Dominio de Valdepusa w Toledo^[1]^[2], Finca Elez w Albacete^[1]^[2] oraz Deheza del Carrizal w okolicach Madrytu^[2].

Denominación de Origen Calificada (DOCa)

Kategoria została wprowadzona w 1981 roku^[3]. Prawo do oznaczania swoich win kategorią Denominación de Origen Calificada mają wybrane regiony winiarskie produkujące wina o wyróżniającej się jakości i spełniające ostrzejsze wymogi co do uprawy i produkcji wina^[1]. Nad przestrzeganiem wymogów czuwają komisje w poszczególnych regionach, które oceniają wino^[4]^[5].

Winami DOCa są wina z regionu Rioja i od 2000 Priorat^[1]^[2]^[6]. Priorat stosuje kataloński wariant nazwy: DOQ^[2].

Wśród potencjalnych kandydatów do tej kategorii wymienia się regiony Ribera del Duero, Nawarra, Penedés i region cavy^[3].

Denominación de Origen (DO)

Kategoria jest zbliżona do francuskiej Appellation d'origine contrôlée i włoskiej Denominazione di origine controllata^[3]. W 2009 roku wina z 67 regionów winiarskich miały prawo do oznaczenia Denominación de Origen^[7]. Prócz pochodzenia wina muszą spełniać zalecenia komisji regulacyjnej (Consejo Regulador), ustanowionej dla każdego regionu i nadzorującej produkcję wina^[5]. Przepisy określają m.in. dozwolone odmiany winogron, maksymalną wydajność upraw i zakres informacji na etykiecie^[5]. Komisje oceniają zgodność przedstawianego wina z typowym charakterem w apelacji^[5]. Każda Consejo Regulador ma swoje logo, umieszczane na aprobowanych winach^[4].

Vino de Calidad con Indicación Geográfica (VCIG)

Kategoria dla win aspirujących do statusu DO^[2]^[8]. Porównywana z francuską VDQS^[8]. Wina muszą pochodzić z określonego regionu i spełnić kryteria jakościowe powyżej kategorii vino de la tierra^[1].

Vino de la Tierra (VdT)

Kategoria dla win z ograniczonego regionu (comarca)^[1]. Wymagania jakościowe są postawione niżej niż w przypadku Denominación de Origen^[1]. Dozwolone odmiany winogron są uregulowane przepisami^[1]. W Katalonii używa się określenia vi de la terra^[2].

Vino de Mesa (VdM)

Najprostsza kategoria win, które mogą składać się z win z różnych regionów i roczników^[1]. Nie ma wymogu podawania pochodzenia winogron^[1]. Dosłownie oznacza wino domowe, a w klasyfikacji UE odpowiada winu stołowemu^[1]^[2]. Katalońska nazwa to vi de taula^[2].

Dodatkowe klasyfikacje

Na winach hiszpańskich często spotykane są określenia cosecha, joven, crianza i reserva. Odnoszą się one do wieku i sposobu dojrzewania wina.

Wina z oznaczeniem cosecha pochodzą przynajmniej w 85% ze wskazanego rocznika^[4]. Samo oznaczenie cosecha oznacza zbiór^[4].
Wina crianza dojrzewają przez przynajmniej 6 miesięcy w beczkach (w niektórych regionach dłużej^[2]), a później, w zależności od koloru wina i regionu są jeszcze starzone w butelkach^[4]. Czerwone wina crianza mogą trafić do sprzedaży po przynajmniej 2 latach od zbioru^[4].
Wina reserva mogą być produkowane, jeśli wino nadaje się do dłuższego dojrzewania^[4]. W porównaniu z cosechą obowiązkowy czas starzenia w beczce jest wydłużony dla czerwonych win do roku, a łączny okres starzenia, wliczając czas w butelce, dłuższy o rok, w zależności od koloru^[4].
Wina gran reserva muszą dojrzewać przynajmniej półtora roku w beczkach z dębu i 3,5 roku w butelkach^[2]
Wina joven są winami młodymi, które nie są starzone i przeznaczone są do szybkiej konsumpcji, mniej więcej w ciągu roku^[2]^[4]. Niekiedy są krótko starzone w beczkach^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Schwarzwälder 2009 ↓, s. 572.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Hugh Johnson, Jancis Robinson: Wielki atlas świata win. Buchmann, 2008, s. 191-193. ISBN 978-83-7670-164-6. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Stevenson 2005 ↓, s. 304.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Stevenson 2005 ↓, s. 302.
↑ ^a ^b ^c ^d Karen MacNeil: The Wine Bible. Nowy Jork: Workman Publishing, 2001, s. 413. ISBN 978-1-56305-434-1. (ang.).
↑ Schwarzwälder 2009 ↓, s. 589.
↑ Schwarzwälder 2009 ↓, s. 574.
↑ ^a ^b Stevenson 2005 ↓, s. 305.

Bibliografia

David Schwarzwälder: Hiszpania. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 572-589. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).
Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).