Katrín Jakobsdóttir (ur. 1 lutego 1976 w Reykjavíku[1]) – islandzka polityk, przewodnicząca Ruchu Zieloni-Lewica (2013–2024), posłanka do Althingu, minister edukacji, nauki i kultury oraz minister do spraw współpracy nordyckiej (2009–2013), premier Islandii w latach 2017–2024.
Życiorys
Ukończyła w 1999 studia w dziedzinie literatury islandzkiej na Uniwersytecie Islandzkim, magisterium na podstawie pracy poświęconej twórczości Arnaldura Indriðasona uzyskała w 2004[1][2]. Współpracowała z telewizją RÚV, pracowała także na macierzystej uczelni i w jednym z domów wydawniczych[1][2].
Zaangażowała się w działalność polityczną w ramach Ruchu Zieloni-Lewica. W latach 2002–2003 była przewodniczącą jej organizacji młodzieżowej. W 2003 została wiceprzewodniczącą ruchu, a w 2013 zastąpiła Steingrímura J. Sigfússona na funkcji przewodniczącego partii[2]. W latach 2002–2006 działała w stołecznym samorządzie, pracując w komisji edukacji[1]. W 2007 po raz pierwszy uzyskała mandat posłanki do Althingu. Z powodzeniem ubiegała się o reelekcję w wyborach w 2009, 2013, 2016[3][4], 2017[5] i 2021[6].
W latach 2009–2013 była ministrem edukacji, nauki i kultury oraz ministrem do spraw współpracy nordyckiej w rządzie Jóhanny Sigurðardóttir[3]. W listopadzie 2016, po nieudanej próbie sformowania koalicji podjętej przez Bjarniego Benediktssona, misja utworzenia nowego rządu przypadła Katrín Jakobsdóttir. Po tygodniu polityk z niej jednak zrezygnowała wobec niemożności uzyskania parlamentarnej większości[7]. W listopadzie 2017, po kolejnych wyborach, ponownie otrzymała misję utworzenia nowego gabinetu[8].
Po kilku tygodniach negocjacji jej ugrupowanie zakończyło negocjacje koalicyjne z Partią Niepodległości urzędującego premiera Bjarniego Benediktssona, posiadającą najliczniejszy klub poselski, a także z Partią Postępu[9]. 30 listopada 2017 Katrín Jakobsdóttir objęła urząd premiera[10], tego samego dnia jej gabinet rozpoczął urzędowanie[11]. W wyborach w 2021 jej ugrupowanie zajęło trzecie miejsce za dotychczasowymi koalicjantami; trzy współrządzące partie zdecydowały się następnie kontynuować współpracę. Katrín Jakobsdóttir pozostała na stanowisku premiera, a jej nowy gabinet rozpoczął urzędowanie 28 listopada 2021[12].
Na początku kwietnia 2024, w związku z deklaracją kandydowania w rozpisanych na czerwiec tegoż roku wyborach prezydenckich(inne języki)[13], złożyła rezygnację ze stanowiska premiera[14]. 9 kwietnia na urząd premiera powołany został Bjarni Benediktsson[15]. Katrín Jakobsdóttir zrezygnowała również z przywództwa w partii i mandatu poselskiego[2]. W wyborach prezydenckich zajęła drugie miejsce z wynikiem 25% głosów, przegrywając z Hallą Tómasdóttir[16].
Życie prywatne
Katrín Jakobsdóttir jest mężatką, ma trójkę dzieci[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e Katrín Jakobsdóttir. menntamalaraduneyti.is. [dostęp 2016-11-16]. (ang.).
- ↑ a b c d Katrín Jakobsdóttir. althingi.is. [dostęp 2024-04-10]. (isl.).
- ↑ a b Katrín Jakobsdóttir. althingi.is. [dostęp 2016-11-16]. (ang.).
- ↑ Umturnun á þingheimi: 32 nýir þingmenn taka sæti. visir.is, 30 października 2016. [dostęp 2016-11-16]. (isl.).
- ↑ Hulda Hólmkelsdóttir: Þetta eru þau sem náðu kjöri. visir.is, 29 października 2017. [dostęp 2017-10-29]. (isl.).
- ↑ Lokatölur á landsvísu: Ríkisstjórnin heldur velli. mbl.is, 26 września 2021. [dostęp 2021-09-26]. (isl.).
- ↑ Second leader gives up on forming Iceland government. icelandmonitor.mbl.is, 25 listopada 2016. [dostęp 2016-11-27]. (ang.).
- ↑ Jakobsdóttir summoned to Iceland's President. icelandmonitor.mbl.is, 2 listopada 2017. [dostęp 2017-11-03]. (ang.).
- ↑ Geir Finnsson: Iceland's New Government Signs Coalition Agreement. icelandreview.com, 30 listopada 2017. [dostęp 2017-11-30]. (ang.).
- ↑ Geir Finnsson: Katrín Jakobsdóttir Becomes Prime Minister of Iceland. icelandreview.com, 30 listopada 2017. [dostęp 2017-11-30]. (ang.).
- ↑ Geir Finnsson: Five Women, Six Men in New Cabinet. icelandreview.com, 30 listopada 2017. [dostęp 2017-11-30]. (ang.).
- ↑ Second Government of Katrín Jakobsdóttir Takes Office. government.is, 28 listopada 2021. [dostęp 2021-11-29]. (ang.).
- ↑ Monika Szewczuk: Katrín prowadzi w sondażu przed wyborami prezydenckimi. icelandnews.is, 9 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-10].
- ↑ Margrét Adamsdóttir: Czy Bjarni ponownie zostanie premierem?. ruv.is, 9 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-10].
- ↑ Monika Szewczuk: Bjarni Benediktsson premierem. icelandnews.is, 10 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-10].
- ↑ Tilkynning um niðurstöðu talningar við forsetakjör 1. júní 2024. island.is, 2 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-02]. (isl.).
