Kalendarium historii Gowarzewa
Herb Prawdzic używany przez Gowarzewskich
Symbol zakonu jezuitów
Mapa Średzkiej Kolei Powiatowej
Krzyż upamiętniający zlikwidowany cmentarz ewangelicki
Kalendarium historii Gowarzewa – chronologiczny zapis historii polskiej wsi Gowarzewo w datach .
Kalendarium
1253 – pierwsza znane wzmiankowanie Gowarzewa, książę wielkopolski Przemysł I przekazuje wieś biskupowi gnieźnieńskiemu[1] .
1387 – spór sądowy "pani z Gowarzewa" z Jutką z Knyszyna[2] .
1398 – pozwanie Adama z Gowarzewa przez joannitów z Poznania o zabicie człowieka[2] .
?–1434 – obecność w zapiskach Jana, pierwszego o nazwisku Gowarzewski[2] .
XV wiek – zamieszkanie we wsi przedstawicieli rodziny Komornickich[2] [3] .
XVI wiek – zamieszkanie we wsi przedstawicieli rodziny Jemielińskich[2] .
1544 – Andrzej Gowarzewski sprzedaje swoje ziemie we wsi Janowi Wydzierzewskiemu[2] .
1575 – Jan Gowarzewski kupuje jeden z łanów, przez co rodzina wraca na teren wsi[2] .
1615 – Łukasz i Stanisław Wydzierzewscy skupują całą wieś i przekazują jezuitom [2] .
28 września 1617 – pozwanie nieznanego z imienia Gowarzewskiego przez jezuitów o "narażenie Towarzystwa na wielką hańbę[4] ".
XVII wiek – prawdopodobna data powstania cmentarzyska w Gowarzewie [5] .
1656 – śmierć Jerzego Gowarzewskiego, archidiakona śremskiego[6] .
1776 – wieś wychodzi z dóbr jezuitów, a jej właścicielem zostaje Witalis Bogucki, skarbnik poznański. W tym samym roku sprzedaje ją Józefowi Lutomskiemu[2] .
24 sierpnia 1812 – na suchoty umiera dziedziczka, Jadwiga z Miaskowskich-Lutomska[2] .
1814 – na suchoty umiera młody dziedzic Hilary Lutomski. W wyniku tych tragedii rodzina postanawia sprzedać wieś[2] .
1865 – Gowarzewo zostaje zakupione przez Bank Bniński, Chłapowski i Plater - Tellus [2] .
koniec XIX wieku – we wsi zostaje zbudowany przez Niemców dworek, w którym mieści się kaplica [2] .
1903 – powstaje ładownia kolejowa w Gowarzewie na szlaku Średzkiej Kolei Powiatowej [7] .
1903 – założona zostaje Ochotnicza Straż Pożarna w Gowarzewie[8] .
1918–1919 – powstanie wielkopolskie , w którym bierze udział wielu Gowarzewian. Wieś, razem z całym regionem, zostaje przyłączona do II RP [9] .
1936–1939 – sołtysem jest Stefan Górka, a zastępcą Władysław Socha[9] .
1943–1945 – wieś nosi nazwę Ebenhausen [2] .
1945 – powrót do Gowarzewa Kazimierza i Leokadii Sroków, razem z ukrywaną przez nich żydowską dziewczynką, Felicją Brym[10] .
1945 – zamknięcie protestanckiego cmentarza i urządzenie katolickiej kaplicy w miejsce protestanckiej[2] .
1946 – Tomasz i Kornelia Gawłowscy inicjują stworzenie figury Maryi[11] .
1952–1954 – reorganizacja systemu kolei wąskotorowych doprowadza do zlikwidowania go w Gowarzewie[7] .
lata 70. XX wieku – resztki ewangelickiego cmentarza zostają wywiezione do Poznania[11] .
1986 – zakupienie krzyża, który stanął przed kaplicą[11] .
1998 – generalny remont kaplicy[11] .
2012 – premiera filmu Oczami dziecka - Felicja z Poznania [12] .
2016 – na miejscu dawnego cmentarza protestanckiego zostaje odsłonięta tablica pamiątkowa i krzyż[13] .
2018 – podczas przebudowy drogi odkryto pozostałości cmentarzyska[14] .
2021 – pierwszy "Zlot klasyków PRL[15] ".
2023 – obchody 120-lecia OSP w Gowarzewie[16] [17] .
Przynależność państwowa
Od czasów pierwszego wzmiankowania, Gowarzewo znajdowało się pod panowaniem następujących państw:
Przypisy
↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XV cz.1 - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2023-11-25] .
↑ a b c d e f g h i j k l m n o Gowarzewo [online], Polskie Zabytki [dostęp 2023-11-25] .
↑ Teki Dworzaczka - Regesty [online], teki.bkpan.poznan.pl [dostęp 2023-11-25] .
↑ Ludwik L. Grzebień Ludwik L. , Jacek J. Wiesiołowski Jacek J. , Kronika Jezuitów poznańskich (młodsza). T. 1, 1570-1653 , ISBN 83-89525-81-X [dostęp 2023-11-25] (pol. ) . Brak numerów stron w książce
↑ Michał M. Bonk Michał M. , Daniel D. Żychliński Daniel D. , Daniel Żychliński et al. (2019) Cmentarz w Gowarzewie – zaginiona nekropola , „Archeologia miejsc funeralnych w Wielkopolsce”, 2019 [dostęp 2023-11-25] .1 stycznia
↑ Józef J. Łukaszewicz Józef J. , Obraz historyczno- statystyczny miasta Poznania w dawniejszych czasach. T. 1 [dostęp 2023-11-25] (pol. ) . Brak numerów stron w książce
↑ a b Gowarzewo (ład) • Województwo wielkopolskie (PL) / Atlas Kolejowy Polski, Czech, Słowacji i Podkarpackiej Rusi [online], www.atlaskolejowy.net [dostęp 2023-11-25] .
↑ Telewizja T. STK Telewizja T. , JUBILEUSZ OSP GOWARZEWO [online], Telewizja STK [dostęp 2023-11-25] (pol. ) .
↑ a b Halina H. Kowalewska Halina H. , Powstańcy wielkopolscy ziemi kleszczewskiej [dostęp 2023-11-25] (pol. ) . Brak numerów stron w książce
↑ Kazimierz Sroka [online], CSW2020 [dostęp 2023-11-25] (pol. ) .
↑ a b c d Halina H. Kowalewska Halina H. , Tulce dawniej a dziś [dostęp 2023-11-25] (pol. ) . Brak numerów stron w książce
↑ Gmina żydowska - Oczami Dziecka - Felicja z Poznania [online], poznan.jewish.org.pl [dostęp 2024-04-28] .
↑ Informator Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Poznaniu - PDF Free Download [online], docplayer.pl [dostęp 2023-11-25] .
↑ Szczątki znalezione w Gowarzewie podczas przebudowy drogi pochodzą z przełomu XVI i XVII wieku - .:InfoKostrzyn.pl->gminny portal informacyjny:. Kostrzyn w z@sięgu ręki [online], www.infokostrzyn.pl [dostęp 2023-11-25] .
↑ Aktualności - „Zlot klasyków PRL” w gminie Kleszczewo [online], pojezierze24.pl [dostęp 2023-11-25] (pol. ) .
↑ 120-LECIE OSP GOWARZEWO [online], kleszczewo.pl [dostęp 2024-12-01] (ang. ) .
↑ Telewizja T. STK Telewizja T. , JUBILEUSZ OSP GOWARZEWO [online], Telewizja STK [dostęp 2024-12-01] .