John Warner (senator)

John William Warner
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1927
Waszyngton

Data i miejsce śmierci

25 maja 2021
Alexandria

Starszy Senator Stanów Zjednoczonych z Wirginii
Okres

od 2 stycznia 1979
do 3 stycznia 2009

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

William L. Scott

Następca

Mark Warner

13. Sekretarz Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych
Okres

od 4 maja 1972
do 8 kwietnia 1974

Poprzednik

John Chafee

Następca

J. William Middendorf, II

Przewodniczący Komisji Sił Zbrojnych Senatu
Poprzednik

Strom Thurmond (1)
Carl Levin (2) i 3)

Następca

Carl Levin (1, 2 i 3)

podpis
Senatorzy Warner, John McCain i prezydent George W. Bush
Z gubernatorem Wirginii Timem Kaine'em
Wersja zdjęcia oficjalnego
Z żołnierzami sił powietrznych

John William Warner (ur. 18 lutego 1927 w Waszyngtonie, zm. 25 maja 2021 w Alexandrii[1]) – amerykański prawnik i polityk, związany z Partią Republikańską, sekretarz Marynarki Wojennej w gabinecie prezydenta Richarda Nixona, w latach 1979–2009 piastujący mandat senatora ze stanu Wirginia.

Był powszechnie szanowany przez wzgląd na swoje kompetencje i umiarkowane stanowisko, jest jednym z najbardziej niezależnych (miejscami nawet bardziej liberalnych, jakkolwiek nie należy do lewej strony amerykańskiej sceny politycznej) republikanów w izbie wyższej Kongresu. Jest m.in. zwolennikiem ograniczonego prawa do przerywania ciąży, ograniczeń w dostępie do broni palnej. Jako jeden z nielicznych republikanów w Senacie głosował w roku 1999 za uniewinnieniem prezydenta Billa Clintona z pierwszego z dwóch zarzutów w procesie o impeachment.

Był też jednym z najbardziej wpływowych senatorów, nie tylko ze względu na staż i umiarkowanie, ale i z racji, że piastował przez długi czas funkcję przewodniczącego Senackiej Komisji ds. Sił Zbrojnych, co czyniło go jedną w najważniejszych osób kształtujących politykę obronną USA. Ostatnio zwrócił na siebie uwagę, krytykując iracką politykę prezydenta George’a W. Busha.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w stolicy USA, Waszyngtonie, gdzie uczęszczał do elitarnej St. Albans School. Dalszą naukę kontynuował m.in. na Washington and Lee University, który ukończył w 1949.

W styczniu 1945, na krótko przed swoimi 18 urodzinami, wstąpił do US Navy, gdzie służył do następnego roku. Służbę opuścił w stopniu Petty Officer 3rd Class (jeden z podoficerów marynarki).

W październiku 1950 wstąpił w szeregi Piechoty Morskiej. Brał udział w walkach wojny koreańskiej jako pilot 1. Skrzydła Samolotów Piechoty Morskiej (ang. 1st Marine Aircraft Wing). Już po przeniesieniu do rezerwy awansowano go do rangi kapitana.

Po ostatecznym pożegnaniu z bronią Warner ukończył studia na wydziale prawa University of Virginia. W 1953 rozpoczął praktykę adwokacką. Był też, od tego roku, m.in. asystentem prezesa sądu apelacyjnego E. Barrett Prettymana. W 1956 został asystentem prokuratora, zaś w 1960 rozpoczął prywatną praktykę.

Kariera polityczna

Sekretarz Marynarki Wojennej

W lutym 1969 Warner został mianowany podsekretarzem Marynarki Wojennej. Zaś 4 maja 1972 zastąpił na stanowisku sekretarza Johna Chafee (byłego gubernatora Rhode Island i późniejszego senatora).

W roli sekretarza Marynarki Warner uczestniczył w wielu negocjacjach ze Związkiem Radzieckim. To stanowisko zajmował do roku 1974.

Senator Stanów Zjednoczonych

W roku 1978 wystartował w prawyborach republikańskich o nominację jako kandydat na senatora w Wirginii. Był wtedy głównie znany jako mąż Elizabeth Taylor. Zajął w tych prawyborach drugie miejsce, ale ich zwycięzca zginął niebawem w katastrofie lotniczej i Warner zdobył tym samym nominację. Pokonał swego konkurenta niewielką różnicą głosów. Miejsce w Senacie zajął dzień wcześniej (2 stycznia zamiast, jak to zawsze ma miejsce, 3 stycznia).

W roku 1994, kiedy republikanie swoim kandydatem na senatora mianowali byłego doradcę prezydenta Ronalda Reagana, zamieszanego w aferę Iran-Contras Olivera Northa, Warner odmówił mu poparcia przeciwko demokracie Chuckowi Robbowi i prowadził kampanię na rzecz kandydata niezależnego.

W okresie pierwszej kadencji Clintona był wymieniany jako potencjalny kandydat na sekretarza obrony w jego administracji (w czasie drugiej kadencji tego prezydenta został nim inny bardziej liberalny senator republikański, William Cohen z Maine).

Poglądy polityczne i na ważniejsze sprawy

  • Był jednym z nielicznych republikanów popierających prawo do przerywania ciąży (aczkolwiek z pewnymi ograniczeniami, co daje mu nieco wyższy ranking grup pro-life), oraz rozwój badań nad komórkami macierzystymi w celach leczniczych
  • Popierał ograniczenia dostępu do broni palnej (NRA uważa go za swego przeciwnika w Kongresie)
  • Popierał zakończenie embarga w stosunkach z Wietnamem
  • Głosował za dodaniem do przestępstw wynikających z nienawiści tych popełnionych wobec przedstawicieli mniejszości seksualnych, jeżeli to właśnie ona była powodem (jako jeden z zaledwie kilku republikanów w Senacie)
  • Dwukrotnie głosował za przywróceniem kontrowersyjnego USA Patriot Act
  • Głosował za zatwierdzeniem kandydatur Johna Robertsa i Samuela Alito do Sądu Najwyższego
  • Głosował za obowiązkiem przeprowadzenia testów DNA przy wydawaniu wyroków śmierci przez sądy federalne
  • Sprzeciwiał się ewentualnemu uderzeniu na Iran, ale popierał wcześniej wojnę w Iraku

Wyniki wyborów do Senatu

  • 1978
    • John Warner – 613 232 głosów (50,17%)
    • Andrew P. Miller (demokrata) – 608 511 głosów (49,79%)
  • 1984
    • John Warner – 1 406 194 głosów (70,05%)
    • Edie Harrison (demokrata) – 601 142 głosów (29,95%)
  • 1990
    • John Warner – 846 782 głosów (80,36%)
    • Nancy B. Spannaus (niezależna) – 196 755 głosów (18,67%)
  • 1996
    • John Warner – 52,48%
    • Mark Warner (demokrata) – 47,39%
  • 2002

Życie osobiste

Pierwszą jego żoną była wnuczka miliardera Andrew Mellona i jedna ze spadkobierczyń jego fortuny – Catherine Mellon. Małżeństwo to zakończyło się rozwodem w 1973. Drugą żoną była aktorka Elizabeth Taylor (od 1976 do 1982).

Był także związany m.in. z Barbarą Walters. Był żonaty z Jeanne Vander Myde, agentką ubezpieczeniową (od 2003).

Zobacz też

Przypisy

  1. Former Va Republican US Senator John Warner dies at the age of 94 [online], wfirnews.com, 26 maja 2021 [dostęp 2021-05-26] (ang.).

Linki zewnętrzne