Johan August Halvorsen (ur. 15 marca 1864 w Drammen, zm. 4 grudnia 1935 w Oslo) – norweski kompozytor, dyrygent i skrzypek.
Kariera muzyczna
Od najmłodszych lat uczył się gry na skrzypcach. Teorię muzyki studiował najpierw w Sztokholmie, potem w Lipsku, a także w Berlinie i w Petersburgu. Jako skrzypek zadebiutował w roku 1882 na koncercie w Drammen. Był koncertmistrzem różnych orkiestr oraz nauczycielem gry na skrzypcach. W latach 1892–1898 pracował w Bergen w charakterze dyrygenta teatru i towarzystwa muzycznego „Harmonien”. W latach 1899–1929 zajmował stanowisko dyrygenta Teatru Narodowego w Kristianii. W Helsinkach, w Bergen i w Kristianii założył trzy kwartety smyczkowe, z którymi koncertował. Na prośbę Edvarda Griega zapisał melodie norweskich tańców ludowych i opracował je na skrzypce solo[1].
Halvorsen znacznie przyczynił się do ożywienia środowisk muzycznych w Norwegii na przełomie XIX i XX wieku. Pracując w teatrze w Kristianii włączył do repertuaru co najmniej 27 oper oraz poprowadził ponad 200 koncertów symfonicznych. Jako kompozytor był związany z nurtem narodowym i romantycznym reprezentowanym przez Edvarda Griega i Johana Svendsena. Inspirację czerpał przede wszystkim z norweskiego folkloru[2].
W 1908 Halvorsen skomponował koncert skrzypcowy, którego premiera odbyła się w 1909, w wykonaniu Kathleen Parlow i Filharmoników Berlińskich. Rok później koncert zaginął i został odnaleziony dopiero po ponad stu latach w bibliotece w Toronto[3]. 3 lipca 2016 odbyła się jego ponowna premiera w ramach Risør Chamber Music Festival, w wykonaniu Henninga Kraggeruda z towarzyszeniem Norweskiej Orkiestry Kameralnej.
Odznaczenia
Główne dzieła
Muzyka do przedstawień
Operetka
- Mod Nordpolen, operetka w 3 aktach (1911)
Utwory orkiestrowe
- Bojarenes inntogsmarsj (1895)
- Festovertyre, op. 16 (1899)
- Koncert skrzypcowy, op. 28 (1908)
- Bjørnstjerne Bjørnson in Memoriam, op. 30 (1910)
- Norway's Greeting to Theodore Roosevelt, op. 31 (1910)
- Suite ancienne ku pamięci Ludviga Holberga, op. 31 (1911)
- Festmarsj, op. 32
- Norske rapsodie No. 1 (1919–1920)
- Norske rapsodie No. 2 (1919–1920)
- Symfonia I c-moll (1923)
- Symfonia II d-moll Fatum (1924)
- Symfonia III C-dur (1929)
- Festovertyre, op. 38
Kameralistyka
- 6 Stimmungsbilder na skrzypce i fortepian (1890)
- Suita g-moll na skrzypce i fortepian (1890)
- Danses norvégiennes na skrzypce i fortepian (1897)
- Elegie na skrzypce i fortepian (1897)
- Passacaglia g-moll na motywach suity klawesynowej Georga Friedricha Händla na skrzypce i altówkę (1897)
- Sarabande con variazioni d-moll według tematu z Georga Friedricha Händla na skrzypce i altówkę (1897)
- Crépuscule na skrzypce i fortepian (1898)
- Kwartet smyczkowy, op. 10
- Norske viser og danse, 30 aranżacji na skrzypce i fortepian
Przypisy
- ↑ Zofia Chechlińska, Johan Halvorsen, [w:] Encyklopedia muzyczna, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1979-2011, t. 4, s. 21.
- ↑ Zofia Chechlińska, Johan Halvorsen, [w:] Encyklopedia muzyczna, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1979-2011, t. 4, s. 22.
- ↑ Laurie Niles: Interview with Henning Kraggerud: Reviving the Long-Lost Halvorsen Violin Concerto. [w:] Violinist.com [on-line]. 2017-02-09. [dostęp 2017-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-11)]. (ang.).
- ↑ a b c Johan Halvorsen. Norsk Biografisk Leksikon. [dostęp 2020-02-07]. (norw.).
