Jaskier wodny, włosienicznik wodny[4] (Ranunculus aquatilis L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych. Jako gatunek rodzimy rośnie w Europie, północnej Afryce i Ameryce Północnej[5]. W Polsce dość często występuje na niżu, dochodząc do piętra pogórza, rzadko tylko spotkać go można wyżej[6].
Liście zróżnicowane są na pływające i podwodne. Pływające mają długie ogonki i blaszkę w kształcie nerki, o zwykle od 3 do 5 klapkach. Liście podwodne z krótkimi ogonkami i blaszką pociętą na długie nitkowe odcinki. Ich zwiększona powierzchnia ułatwia wymianę gazową i pobieranie składników pokarmowych[7].
Pojedyncze na długich szypułkach (w czasie owocowania szypułki te rosną, osiągając długość do 5 cm). Mają 5-działkowy kielich, 5 białych, szerokich płatków o długości do 10 mm, liczne pręciki i liczne słupki[7]. Dno kwiatowe jest kuliste i pokryte szczecinkami, miodniki są kuliste.
Elipsoidalne niełupki ze szczeciniastymi włoskami.
Biologia i ekologia
Roślina jednoroczna lub bylina, hydrofit. Kwitnie od kwietnia do sierpnia, czasami jeszcze we wrześniu. Występuje na płytkich i wolno płynących wodach lub w kanałach, głębokości do 2 m, rowach, stawach i jeziorach, czasami masowo. W wodach bogatych w składniki pokarmowe, a ubogich w wapń[7]. Gatunek charakterystyczny dla związku (Al.) Hottonion[8]. Liczba chromosomów 2n = 16, 32, 48[9].
Roślina była objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 2004 do 2014 roku. Źródłem zagrożenia dla niej jest gospodarka hodowlana w zbiornikach, w których występuje, zanieczyszczenie wód oraz wysychanie zbiorników w czasie długotrwałych susz[6].
Zastosowanie
Bywa uprawiany jako roślina ozdobna w oczkach wodnych. Najlepiej sadzić go w doniczkach lub innych pojemnikach, gdyż wówczas łatwiej można kontrolować jego rozrastanie się.
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26](ang.).
↑ZbigniewZ.MirekZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 144, ISBN 978-83-62975-45-7.
↑ abHalina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2. Brak numerów stron w książce
↑ abcUrsula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997, s. 286. ISBN 83-7073-092-2.
↑Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce
↑Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8. Brak numerów stron w książce
Bibliografia
Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997. ISBN 83-7073-092-2. Brak numerów stron w książce