PROFILBARU.COM

Janusz II
	; pieczęć Janusza II
	Książę warszawski; razem z braćmi
Okres	od 1455; do 1471
Poprzednik	Bolesław IV warszawski
Następca	podział księstwa
	Książę płocki; razem z braćmi
Okres	od 1462; do 1471
Poprzednik	Władysław II płocki
Następca	podział księstwa
	Książę w Ciechanowie i Łomży
Okres	od 1471; do 1495
Poprzednik	on sam, Konrad III Rudy, Kazimierz III płocki i Bolesław V warszawski
Następca	włączenie księstwa do Królestwa Polskiego
	Książę płocki
Okres	od 1475; do 1495
Poprzednik	Kazimierz III płocki
Następca	włączenie księstwa do Królestwa Polskiego
	Dane biograficzne
Dynastia	Piastowie (Piastowie mazowieccy)
Data urodzenia	1455
Data śmierci	16 lutego 1495
Ojciec	Bolesław IV warszawski
Matka	Barbara Olelkówna
Rodzeństwo	Konrad III Rudy, Kazimierz III płocki, Bolesław V warszawski

Janusz II (ur. 1455, zm. 16 lutego 1495 w Płocku) – początkowo rządził wspólnie z braćmi na Mazowszu właściwym (formalnie od urodzenia), w wyniku podziału od 1471 książę w Ciechanowie i Łomży, dodatkowo od 1475 w Płocku, Płońsku, Wiźnie i Zawkrzu, od 1484 w Błoniu i Kamieńcu, a od 1489 w Wyszogrodzie.

Janusz II płocki był ósmym pod względem starszeństwa synem (szóstym, którym dożył wieku dorosłego) księcia mazowieckiego (warszawskiego) Bolesława IV i córki Andrzeja Włodzimierzowica Barbary.

W związku z tym, że jego ojciec zmarł już 10 września 1454, urodzony w 1455 Janusz był pogrobowcem. W chwili śmierci Bolesława IV jego synowie byli jeszcze małoletni (najstarszy Konrad III Rudy miał wówczas około sześciu lat), więc początkowo władzę przejęła regencja pod przewodnictwem Barbary ruskiej i biskupa płockiego, Pawła Giżyckiego.

Regencja trwała do 1462, kiedy za pełnoletniego został uznany Konrad III, i mimo że w kolejnych latach kolejni jego bracia osiągali pełnoletniość, pozostali jako tzw. bracia niedzielni aż do 3 kwietnia 1471.

W podziale, jaki wówczas się dokonał, Janusz jako najmłodszy otrzymał niewielki dział z Ciechanowem, Różanem i Łomżą. Włości Janusza II powiększyły się znacznie dopiero w 1475, po objęciu przez brata Kazimierza III biskupstwa płockiego, kiedy to młody książę otrzymał Płock, Płońsk, Wiznę i Zawkrze. Również w kolejnych latach księstwo Janusza II powiększyło się dzięki darowiznom braci: Bolesława V (1484 – Błonie, Kamieniec i Tarczyn) i Konrada III (1489 – Wyszogród).

Tę ostatnią miejscowość Janusz II otrzymał w zamian za oddanie Konradowi III ziemi warszawskiej, wydanej przez mieszczan warszawskich księciu płockiemu po śmierci Bolesława V (w 1488).

W polityce zagranicznej Janusz II, poza ścisłą współpracą z braćmi (zwłaszcza z Bolesławem V, z którym przez wiele lat miał wspólną kancelarię), starał się maksymalnie ograniczać wpływy rosnących w siłę Jagiellonów. W tym też celu książę związał się z zakonem krzyżackim (układ z 1472). Współpraca musiała układać się dosyć dobrze, skoro wielki mistrz zakonu Jan von Tieffen zdecydował się w 1489 przyjąć Janusza II w poczet tzw. familiaris.

W 1476 Janusz wspólnie z Bolesławem V wystąpili przeciwko inkorporacji ziemi sochaczewskiej przez Kazimierza Jagiellończyka, ale bez większych sukcesów. Sprawa dodatkowo tylko popsuła i tak już nie najlepsze stosunki Mazowsza z Koroną.

W 1492 zmarł król Polski Kazimierz Jagiellończyk i książęta mazowieccy, chcąc wyjść z cienia Jagiellonów, zgłosili kandydaturę Janusza II na króla. Jednak w Krakowie, dokąd Janusz przybył w sierpniu 1492, okazało się, że książę jest bez szans.

Janusz II płocki zmarł – jak zapisała kronika, jednego dnia zdrowy, drugiego martwy – 16 lutego 1495 w Płocku i został pochowany w miejscowej katedrze. Nie zdążył się ożenić ani pozostawić potomstwa. Nagły zgon księcia wywołał wśród współczesnych pogłoski o jego otruciu. Brak na to jednak przekonujących dowodów.

Księstwo płockie po śmierci Janusza II, mimo oporu jego brata Konrada III, zostało przyłączone do Polski.