Jan Martyniak

Jan Martyniak

Jan Martyniak (2015)
Preswiataja Bohorodyce, spasy nas Najświętsza Bogurodzico, zbaw nas
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	20 czerwca 1939 Spas
Arcybiskup metropolita przemysko-warszawski
Okres sprawowania	1996–2015
Biskup przemysko-warszawski
Okres sprawowania	1991–1996
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	Kościół Greckokatolicki w Polsce
Prezbiterat	29 czerwca 1964
Nominacja biskupia	20 lipca 1989
Sakra biskupia	16 września 1989
Odznaczenia

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	16 września 1989
Miejscowość	Częstochowa
Miejsce	Bazylika jasnogórska
Konsekrator	Myrosław Lubacziwski
Współkonsekratorzy	Myrosław Marusyn Basil Losten
Konsekrowani biskupi Włodzimierz Juszczak OSBM 19 czerwca 1999 Piotr Kryk 3 lutego 2001 Josyf Milan MSU 18 czerwca 2009
Współkonsekrowani biskupi Julian Gbur SVD 7 lipca 1994 Wasyl Medwit OSBM 12 lipca 1994 Teodor Majkowicz 12 lipca 1996 Mykoła Simkaylo 12 lipca 2005 Eugeniusz Popowicz 21 grudnia 2013

Jan Martyniak (ur. 20 czerwca 1939 w Spasie) – arcybiskup obrządku greckokatolickiego. Biskup diecezji przemyskiej obrządku bizantyjsko-ukraińskiego w latach 1991–1996, arcybiskup metropolita przemysko-warszawski w latach 1996–2015, arcybiskup senior od 2015.

Życiorys

Urodzony w Spasie koło Starego Sambora w rodzinie rolniczej Wasyla i Marii z Zygmuntów. Ojciec był Ukraińcem, matka Polką. Zgodnie z wielowiekową tradycją, w małżeństwach mieszanych, synowie dziedziczyli obrządek po ojcach, córki po matkach. Chrzest i bierzmowanie otrzymał 24 czerwca 1939 w greckokatolickiej cerkwi w Terszowie. Lata dziecięce spędził w rodzinnym Spasie, gdzie na życie religijne mieszkańców dominujący wpływ miał monaster św. Onufrego ojców bazylianów w pobliskim Ławrowie. Ojciec przyszłego metropolity wcielony podczas II wojny światowej do armii sowieckiej, zginął w niemieckim obozie jenieckim koło Drezna.

W 1946 wraz z matką i braćmi zmuszony do opuszczenia rodzinnych stron w ramach akcji przesiedleńczej. Rodzinę osiedlono we wsi Nowy Waliszów w powiecie bystrzyckim na Dolnym Śląsku. Tam ukończył w 1954 szkołę podstawową, a następnie Liceum Ogólnokształcące w Bystrzycy Kłodzkiej, uzyskując w 1958 świadectwo dojrzałości.

Pragnąc poświęcić się stanowi duchownemu podjął studia teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu i ukończył je w 1964, otrzymując święcenia kapłańskie z rąk abpa Bolesława Kominka. Pracował jako wikariusz w parafii rzymskokatolickiej pw. Aniołów Stróżów w Wałbrzychu (1964). Po roku działalności duszpasterskiej skierowany na studia do Włoch, lecz władze państwowe odmówiły mu wydania paszportu. W tej sytuacji rozpoczął studia z zakresu apologetyki w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Następnie pogłębiał swą wiedzę w Prymasowskim Instytucie Życia Wewnętrznego.

W latach 1969–1970 asystent w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu, a w 1973 podjął wykłady w gorzowskiej filii Akademii Teologii Katolickiej. W 1974 objął placówkę duszpasterską Kościoła greckokatolickiego w Legnicy. Wkrótce też został dziekanem.

22 grudnia 1981 prymas Polski Józef Glemp powierzył mu funkcję wikariusza generalnego wiernych obrządku bizantyjsko-ukraińskiego dla Wikariatu Południowego. 20 lipca 1989 mianowany biskupem tytularnym Vardimissa i biskupem pomocniczym prymasa Polski, wówczas ordynariusza dla wiernych obrządków wschodnich w Polsce przez papieża Jana Pawła II. 16 września 1989 otrzymał święcenia biskupie na Jasnej Górze.

16 stycznia 1991 naznaczony ordynariuszem reaktywowanej po 45 latach diecezji przemyskiej obrządku bizantyjsko-ukraińskiego przez Stolicę Apostolską.

31 maja 1996 mianowany arcybiskupem archieparchii przemysko-warszawskiej i jednocześnie metropolitą utworzonej greckokatolickiej metropolii przemysko-warszawskiej przez Jana Pawła II. Ingres do archikatedry św. Jana Chrzciciela w Przemyślu odbył 17 sierpnia 1996.

7 listopada 2015 papież Franciszek przyjął rezygnację abp Jana Martyniaka z funkcji arcybiskupa metropolity przemysko-warszawskiego obrządku greckokatolickiego^[1].

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2004)^[2]
• Ukraiński Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2007)^[3]

Przypisy

1. Bp Eugeniusz Popowicz nowym metropolitą greckokatolickiej metropolii przemysko-warszawskiej. episkopat.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]..
2. M.P. z 2005 r. nr 18, poz. 294.
3. Указ Президента України № 739/2007. president.gov.ua. [dostęp 2011-04-13]. (ukr.).

Linki zewnętrzne

• Jan Martyniak [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-07-16]  (ang.).