Jan Leończuk

Jan Leończuk
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1950
Łubniki (województwo podlaskie)

Data i miejsce śmierci

23 listopada 2021
Łubniki (województwo podlaskie)

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Dziedzina sztuki

literatura

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Złota Odznaka honorowa „Zasłużony Białostocczyźnie”

Jan Leończuk (ur. 24 czerwca 1950 w Łubnikach, zm. 23 listopada 2021 tamże[1]) – polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz[2].

Życiorys

Urodził się w chłopskiej rodzinie. Był synem Antoniego i Józefy z domu Dakowicz. W 1970 roku ukończył Technikum Rolnicze w Białymstoku – Dojlidach i rozpoczął studia na Wydziale Humanistycznym Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku na kierunku filologia polska i historia. W 1975 roku uzyskał dyplom ukończenia studiów na Wydziale Filologii Polskiej i Słowiańskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1975 roku pracował jako nauczyciel akademicki w Instytucie Filologii Polskiej Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, a po dwuletniej przerwie, od 1985 roku, w Instytucie Historii tejże uczelni. W 2000 roku ukończył Podyplomowe Studium Bibliotekarskie na Uniwersytecie w Białymstoku.

Po ukończeniu studiów w 1975 roku, oprócz pracy dydaktycznej, prowadził ponad 10-hektarowe gospodarstwo rolne w Łubnikach. W 1984 roku został wybrany na sołtysa Łubnik i funkcję tę pełnił do 1999 roku. W latach 1990–1998 przez dwie kadencje był radnym Rady Miejskiej w Zabłudowie oraz pełnił funkcję jej przewodniczącego.

Był założycielem i pierwszym prezesem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Zabłudowskiej. Od roku 1991 był redaktorem naczelnym lokalnego dwumiesięcznika Z Zabłudowskiej Ziemi. Od 1994 był związany z pismami Gryfita, Magazyn Polski (Grodno-Białystok) oraz kwartalnikiem Rubieże (Białystok). W latach 1991–2000 był członkiem Kapituły Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego. Od 1996 roku był członkiem Komisji Synodalnej Archidiecezji Białostockiej. W latach 1990–1994 był wykładowcą w Studium Kultury Polskiej w Wilnie. Od 1998 był członkiem Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz członkiem Zarządu Podlaskiego Oddziału tegoż stowarzyszenia. Od 1989 roku był członkiem Związku Literatów Polskich. W latach 1992–1995 był wiceprezesem białostockiego oddziału ZLP, a w latach 1995–1999 prezesem. W latach 2007–2018 był członkiem Kapituły Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. Franciszka Karpińskiego.

Debiutował na łamach Radaru cyklem wierszy w 1970 roku. Jego wiersze tłumaczono na wiele języków. Jest autorem kilkunastu tomików poetyckich i zapiśników (stworzonego przez niego literackiego gatunku epickiego). Jego utwory drukowały m.in. w Poezja, Literatura, Tygodnik Kulturalny, Znad Wilii[3]. Jego prace przetłumaczono na angielski, francuski, arabski, białoruski, ukraiński, czeski oraz esperanto[4]. W jego tłumaczeniu ukazały się wiersze m.in. Nadziei Artymowicz, J. Geniusza, Hatifa al-Janabiego[5]. Od 1990 roku współpracował z Radiem Białystok i wygłaszał na jego antenie cotygodniowe felietony zatytułowane Z zapiśnika Jana Leończuka. Felietony tworzył na bieżąco, a znajdowały się w nich poetyckie zapisy codziennych trudów i radości z podlaskiej wsi, refleksje literackie i wspomnienia ze spotkań[6].

1 kwietnia 1998 roku został dyrektorem Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Białymstoku. Z jego inicjatywy, 7 marca 2000 roku, zmieniono jej nazwę na Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku[7]. Był pomysłodawcą powstania pisma Książnicy Podlaskiej „Epea”. Za jego dyrekcji w lutym 2016 roku Książnica Podlaska została przeniesiona do nowej siedziby przy ulicy Marii Skłodowskiej-Curie. Z jego inicjatywy w Książnicy powstały pracownia digitalizacji i dział naukowy. W kwietniu 2016 roku zakończył pracę w Książnicy Podlaskiej i przeszedł na emeryturę[2][8].

Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Zabłudowie[6]

Twórczość

Poezja

  • Rachunek (1973)
  • Żalnik (1979)
  • Duszna noc (1980)
  • Sen odarty (1981)
  • W drodze do damaszku (1986)
  • Za horyzontem (1986)
  • Żertwa (1987)
  • Pieśni z karnawału (1991)
  • Zawołaj raz jeszcze ciemnym wierszem (1991)
  • Wiersze wybrane (1996)
  • W drodze do domu (1996)
  • Dotykanie ziemi (1997)
  • Coraz bliżej snu (1998)
  • Jeszcze jedno śnienie (1999)
  • Wiersze (2000)
  • Zapomniałem was drzewa moje (2000)

Proza

  • Dwa opowiadania (1987)
  • Zapiśnik (1996)
  • Zapiski sołtysa (1997)
  • Zapiśnik drugi (2003)

Inne

  • Zapiśnik trzeci (2005)

Odznaczenia i nagrody

Upamiętnienie

W 2022 roku odbyła się pierwsza edycja Konkursu Poetyckiego im. Jana Leończuka, współorganizowanego przez Książnicę Podlaską im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku, w celu uczczenia pamięci o poecie, prozaiku, eseiście, tłumaczu, człowieku instytucji[11][12].

Przypisy

  1. ↑ Nie żyje Jan Leończuk. Słynny podlaski poeta zmarł w wieku 71 lat w swoim domu w Łubnikach [online], Kurier Poranny, 23 listopada 2021 [dostęp 2021-11-23].
  2. ↑ a b Monika Żmijewska, Poeta, sołtys, dyrektor, Człowiek. Jan Leończuk skończył 70 lat, [w:] Wyborcza.pl Białystok [online], 24 czerwca 2020 [dostęp 2021-06-03].
  3. ↑ Odszedł Jan Leończuk. „Znad Wilii”. nr 4(88), s. 139, 2021. Wilno. 
  4. ↑ Mi forgesis vin miaj arboj (Zapomniałem was moje drzewa) na stronie Polskiej Bibliografii Literackiej.
  5. ↑ Barbara Piechowska, Anna Strynkowska: Jan Leończuk: bibliografia za lata 1970–2000. Suwałki: Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii Konopnickiej, 2001. ISBN 83-911093-6-4. OCLC 831000928.
  6. ↑ a b Dorota Sokołowska, Olga Gordiejew, Rodzina, przyjaciele, bliscy i znajomi pożegnali Jana Leończuka [zdjęcia] [online] [dostęp 2022-01-24].
  7. ↑ Teresa Kruszewska, Z historii Książnicy Podlaskiej [online], Książnica Podlaska [dostęp 2012-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-15].
  8. ↑ Jan Leończuk, po 18 latach w Książnicy Podlaskiej, odchodzi na emeryturę [online], wrotapodlasia.pl, 27 kwietnia 2016 [dostęp 2022-01-20].
  9. ↑ O Ogólnopolskiej Nagrodzie Literackiej im. Franciszka Karpińskiego [zarchiwizowane 2022-01-22].
  10. ↑ Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], mkidn.gov.pl [dostęp 2022-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-31].
  11. ↑ Książnica Podlaska, Konkurs Poetycki im. Jana Leończuka, ksiaznicapodlaska.pl, 23 czerwca 2022 [dostęp 2022-10-06] [zarchiwizowane 2022-10-06].
  12. ↑ Książnica Podlaska, Gala konkursu Srebro nie Złoto oraz Konkursu Poetyckiego im. Jana Leończuka [online], ksiaznicapodlaska.pl, 6 października 2022 [dostęp 2022-10-06].

Bibliografia

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!