Isotelus – rodzaj trylobita z rodziny Asaphidae żyjącego w późnym ordowiku na obecnych terenach Ameryki Północnej. Obejmuje największe znane trylobity i jedne z największych stawonogów wszech czasów. Gatunek typowy rodzaju, I. gigas został opisany w 1824 roku przez Jamesa Ellswortha DeKaya[1]. Pozostałe gatunki należące do tego rodzaju to I. brachycephalus, I. latus, I. maximus i I. rex – nazwy I. brachycephalus i I. maximus bywały często używane zamiennie i przynajmniej w części mogą odnosić się do tego samego gatunku. Isotelus rex został opisany w 2003 roku na podstawie tarczy grzbietowej, której zachowana część mierzy około 68 cm długości (długość całej tarczy prawdopodobnie przekraczała 72 cm) i jest największą znaną skamieniałością trylobita. Olbrzymie rozmiary Isotelus nie są przykładem „polarnego gigantyzmu” – powszechnego u współczesnych stawonogów i równonogów – i nie mogą być powiązane z niską temperaturą wody lub koncentracją tlenu w atmosferze w skali globalnej ani lokalnej, gdyż dowody paleośrodowiskowe i paleogeograficzne sugerują, że żył w płytkich, ciepłych wodach[2]. Analiza funkcjonalna morfologii oraz skamieniałe odciski brzusznej strony trylobita na dnie sugerują, że Isotelus był prawdopodobnie drapieżnikiem lub padlinożercą[3][2].
Przypisy
- ↑ James E. DeKay. Observations on the structure of trilobites, and descriptions of an apparently new genus. With notes on the geology of Trenton Falls by J. Renwick. „Annals of the Lyceum of Natural History of New York”. 1, s. 174–189, 1824. (ang.).
- ↑ a b David M. Rudkin, Graham A. Young, Robert J. Elias, Edward P. Dobrzanski. The world's biggest trilobite – Isotelus rex new species from the Upper Ordovician of northern Manitoba, Canada. „Journal of Paleontology”. 77 (1), s. 99–112, 2003. (ang.).
- ↑ Danita S. Brandt, David L. Meyer, Peter B. Lask. Isotelus (Trilobita) "hunting burrow" from Upper Ordovician strata, Ohio. „Journal of Paleontology”. 69 (6), s. 1079–1083, 1995. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne:
