Holownik – statek zbudowany specjalnie do wykonywania operacji holowniczych[1]. Ma silnik o niewspółmiernie dużej mocy i uciągu (do kilkudziesięciu ton siły) w stosunku do wielkości jednostki.
Holowniki wyposaża się w haki holownicze lub windy holownicze z automatyczną regulacją siły naciągu liny holowniczej.
oceaniczne (nawet do kilku tysięcy ton wyporności i o uciągu kilkuset T)
redowe
portowe
rzeczne.
Dodatkowo wyposażone mogą pełnić rolę jako holowniki:
ratownicze (jednostki o wysokiej dzielności morskiej mogące ratować ludzi i jednostki pływające w trudnych warunkach pogodowych)
przeciwpożarowe.
Historia
Pierwszy holownik został opatentowany w 1736 przez Jonathana Hullsa (1699–1758), napędzany był przez wiosła, poruszane silnikiem parowym Newcomena. Obecnie powątpiewa się, że Hulls zdołał z sukcesem zaprezentować działający prototyp skonstruowanego przez siebie statku[2].
Określenia „holownik, holować” (the tug, to tug) według Oxford English Dictionary jako pierwszy użył w 1839 r. angielski malarz J.M.W. Turner w tytule swojego słynnego obrazu Ostatnia droga Temeraire’a; obraz przedstawiał sławny okręt, bohatera bitwy pod Trafalgarem, holowany (tugged) na miejsce rozbiórki[3].
↑Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1629 z dnia 14 września 2016 r. ustanawiająca wymagania techniczne dla statków żeglugi śródlądowej, zmieniająca dyrektywę 2009/100/WE i uchylająca dyrektywę 2006/87/WE (CELEX: 32016L1629).