HMS Annan (1943)

HMS Annan (K404)

„Annan” w 1944 r.
Klasa	fregata
Typ	River
Historia
Stocznia	Hall, Russell & Company(inne języki), Aberdeen
Położenie stępki	10 czerwca 1943
Wodowanie	29 grudnia 1943
Zamówiony dla  Royal Navy
Nazwa	HMS „Annan” (K404)
Royal Canadian Navy
Nazwa	HMCS „Annan” (K404)
Wejście do służby	13 czerwca 1944
Wycofanie ze służby	21 czerwca 1945
Kongelige Danske Marine
Nazwa	KDM „Niels Ebbesen” (F339)
Wejście do służby	27 listopada 1945
Wycofanie ze służby	maj 1963
Los okrętu	złomowany
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 1398–1460 ton pełna: 2134–2180 t
Długość	całkowita: 91,8 metra 86,3 m między pionami
Szerokość	11,2 m
Zanurzenie	3,61–3,89 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM 2 kotły, 2 śruby
Prędkość	20 węzłów
Zasięg	7200 Mm przy prędkości 12 węzłów
Sensory
radary Typ 271 lub 272, 291 sonary
Uzbrojenie
2 działa kal. 102 mm (2 x I) 4–6 działek plot. kal. 20 mm (4–6 x I) 1 miotacz Hedgehog 8 mbg, 2 zrzutnie bg
Załoga	140

HMS Annan (K404) – brytyjska, a następnie kanadyjska fregata z okresu II wojny światowej, jedna ze 135 zbudowanych jednostek typu River. Okręt został zamówiony przez Royal Navy i zwodowany 29 grudnia 1943 roku w stoczni Hall, Russell & Company(inne języki) w Aberdeen jako HMS „Annan”, lecz po ukończeniu 13 czerwca 1944 roku wszedł w skład Royal Canadian Navy pod nazwą HMCS „Annan” i z numerem burtowym K404. Podczas działań wojennych okręt uczestniczył w eskorcie czterech konwojów, a w październiku 1944 roku wspólnie z innymi jednostkami zatopił niemieckiego U-Boota U-1006(inne języki). Po zakończeniu działań wojennych jednostka została zwrócona Brytyjczykom, po czym 27 listopada 1945 roku sprzedano ją Danii. Okręt wszedł do służby w Królewskiej Duńskiej Marynarce Wojennej pod nazwą KDM „Niels Ebbesen” (F339). Fregata została wycofana ze służby w 1963 roku i następnie złomowana.

Projekt i budowa

Projekt okrętu powstał na skutek konieczności budowy jednostek eskortowych przeznaczonych do ochrony konwojów o lepszych parametrach od korwet typu Flower, budowanych masowo w początkowym okresie II wojny światowej^[1]. Bazując na rozwiązaniach konstrukcyjnych tych ostatnich, inżynier William Reed zaprojektował jednostki znacznie dłuższe, szersze, wyposażone w siłownię o większej mocy z dwiema śrubami (lecz nadal była to maszyna parowa, znacznie tańsza od nowocześniejszych turbin parowych), co w konsekwencji spowodowało wzrost zasięgu, dzielności morskiej, prędkości i ilości przenoszonego uzbrojenia^[1][2]. Wykorzystanie cywilnych metod budowy i podzespołów dało możliwość masowej i taniej produkcji okrętów nawet w małych stoczniach, w wyniku czego powstało aż 135 fregat typu River^[1]. Nowy typ jednostki zwalczania okrętów podwodnych był pierwszym, który został sklasyfikowany jako fregata^[2].

HMS^[a] „Annan” zbudowany został w stoczni Hall, Russell & Company(inne języki) w Aberdeen^[3][4]. Stępkę okrętu położono 10 czerwca 1943 roku, został zwodowany 29 grudnia 1943 roku, a ukończono go 29 czerwca 1944 roku^[5][6] .

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był oceaniczną fregatą, przeznaczoną głównie do zwalczania okrętów podwodnych^[3]. Długość całkowita wynosiła 91,8 metra (86,3 metra między pionami), szerokość 11,2 metra i zanurzenie maksymalne 3,89 metra^[3][6] . Wyporność standardowa wynosiła pomiędzy 1398 a 1460 ton, a pełna 2134–2180 ton^[3][5]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM, do których parę dostarczały dwa trójwalczakowe kotły Admiralicji^[3][6] . Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 20 węzłów^[3][5]. Okręt zabierał maksymalnie zapas 646 ton mazutu, co zapewniało zasięg wynoszący 7200 Mm przy prędkości 12 węzłów (lub 5400 Mm przy prędkości 15 węzłów)^[6] [7].

Uzbrojenie artyleryjskie jednostki składało się z dwóch pojedynczych dział uniwersalnych kal. 102 mm (4 cale) QF HA Mark XIX L/40^[3][6] . Uzbrojenie przeciwlotnicze składało się z 4–6 pojedynczych działek automatycznych Oerlikon kal. 20 mm Mark II/IV L/70^[6] . Broń ZOP stanowiły: miotacz Hedgehog oraz osiem miotaczy i dwie zrzutnie bomb głębinowych (z łącznym zapasem do 150 bg)^[6] . Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radary Typ 271 lub 272, 291 oraz sonary^[6] .

Załoga okrętu składała się z 140 oficerów, podoficerów i marynarzy^[3][5][b].

Służba

Royal Canadian Navy

Podczas budowy fregaty została ona przekazana Kanadzie, wchodząc w skład Royal Canadian Navy 13 czerwca 1944 roku pod nazwą HMCS^[c] „Annan”^[4]. Okręt otrzymał numer taktyczny K404^[6] . 16 października 1944 roku „Annan” na Morzu Norweskim uczestniczył w zatopieniu (wspólnie z kanadyjskimi fregatami HMCS „Outremont”(inne języki) i HMCS „Loch Achanalt”(inne języki)) na pozycji 60°59′N 4°49′W niemieckiego U-Boota U-1006(inne języki), na którym zginęło 6 członków załogi (uratowano 44 osoby, które trafiły do niewoli)^[8][9]. W listopadzie 1944 roku jednostka uczestniczyła w eskorcie konwoju HX-319^[10] . W kwietniu i maju 1945 roku „Annan” eskortował trzy kolejne konwoje: OS-123KM, ONS-48 i HX-352^[10] .

W 1944 roku wzmocniono uzbrojenie przeciwlotnicze jednostki, instalując dodatkowe działka kal. 20 mm (od tego momentu fregata była uzbrojona w 8 działek Oerlikon kal. 20 mm Mark II/IV L/70 (dwa podwójne i cztery pojedyncze)^[6] [11] . Okręt został zwrócony Brytyjczykom po zakończeniu działań wojennych w Europie, 21 czerwca 1945 roku^[4].

Kongelige Danske Marine

27 listopada 1945 roku fregata została zakupiona przez Danię i przyjęta w skład Kongelige Danske Marine pod nazwą KDM^[d] „Niels Ebbesen”^[4]. Okręt otrzymał nowy numer burtowy F339^[11] . Jednostka pełniła funkcję okrętu szkolnego^[5][12]. W 1946 roku dokonano instalacji dodatkowego uzbrojenia: pojedynczego działka Bofors kal. 40 mm Mark 3 L/60 i dwóch pojedynczych wyrzutni torped kal. 450 mm^[11] . W latach 1948–1949 wymieniono główne uzbrojenie artyleryjskie, montując dwie pojedyncze armaty kal. 127 mm Mark 30 L/38^[11] . W 1951 roku zamiast dwóch działek kal. 20 mm zamontowano trzy pojedyncze działka Bofors kal. 40 mm L/60 Mark 3, a w roku następnym usunięto z pokładu wyrzutnie torpedowe^[11] .

Fregata została wycofana ze służby w maju 1963 roku i następnie złomowana w Odense^[4][12].

Uwagi

1. HMS – His/Her Majesty’s Ship – Okręt Jego/Jej Królewskiej Mości.
2. Borowiak 2013 ↓, s. 341 podaje, że załoga liczyła między 114 a 141 osób.
3. HMCS – His/Her Majesty’s Canadian Ship – Kanadyjski Okręt Jego/Jej Królewskiej Mości.
4. KDM – Kongelige Danske Marine – Królewska Duńska Marynarka Wojenna.

Przypisy

1. Borowiak 2013 ↓, s. 340.
2. Jackson 2001 ↓, s. 276.
3. Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 58.
4. Colledge i Warlow 2006 ↓, s. 15.
5. Blackman 1953 ↓, s. 169.
6. Gogin 2018C ↓.
7. Borowiak 2013 ↓, s. 341.
8. Borowiak 2013 ↓, s. 343.
9. Borowiak 2009 ↓, s. 556.
10. Kindell 2011 ↓.
11. Gogin 2018D ↓.
12. Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 73.

Bibliografia

• Raymond Blackman (red.): Jane’s Fighting Ships 1953-1954. London: Sampson Low, Marston & Co., 1953. (ang.).
• Mariusz Borowiak: Zabójcy U-Bootów. Bitwa o Atlantyk 1939-1945. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2013. ISBN 978-83-7020-471-6.
• Mariusz Borowiak: Żelazne rekiny Dönitza. T. 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2009. ISBN 978-83-7020-406-8.
• J.J. Colledge, Ben Warlow: Ships of the Royal Navy: The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-281-8. (ang.).
• Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
• Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
• Ivan Gogin: early River frigates (1943, 1943-1944/1944). Navypedia. [dostęp 2018-07-12]. (ang.).
• Ivan Gogin: HOLGER DANSKE frigates (1944/1945). Navypedia. [dostęp 2018-07-12]. (ang.).
• Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
• Don Kindell: Convoy Escort Movements of Royal and Dominion Navy Vessels - RIVER-CLASS FRIGATES, Part 4 of 6, Royal Australian & Canadian Navies. Naval History Homepage, 2011. [dostęp 2018-07-12]. (ang.).