|
Glediczja trójcierniowa
Glediczja trójcierniowa, iglicznia trójcierniowa (Gleditsia triacanthos L.) – gatunek drzewa z rodziny bobowatych (Fabaceae Lindl.). Pochodzi z Ameryki Północnej, rozprzestrzenił się w Australii, jest też uprawiany w wielu krajach świata[4].
Na niektórych obszarach rozprzestrzenia się jako roślina inwazyjna[5].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewo osiągające wysokość do 30 m, o luźnej i nieregularnej koronie.
- Liście
- Ulistnienie skrętoległe. Liście złożone parzystopierzaste, długości 10–13 cm, złożone z 16-30 wąskich, symetrycznych i eliptycznych listków. Listki o barwie zielonej, niekiedy z żółtawym odcieniem, o zaokrąglonych wierzchołkach, okrągłych nasadach i gładkich brzegach.
- Pędy
- Pień i pędy pokryte licznymi, sztywnymi i długimi trójdzielnymi cierniami o długości nawet do 15–17 cm.
- Kwiaty
- Pojedyncze, zebrane w grono, promieniste o barwie zielonej – zielonkawożółtej.
- Owoce
- Płaskie, czerwonobrązowe i błyszczące, łukowate strąki o długości 15–40 cm, często powrozowato skręcone.
Zastosowanie i uprawa
- Roślina ozdobna. Ze względu na ciekawy wygląd bywa sadzona w parkach miejskich. Szczególnie dekoracyjna staje się jesienią, gdy przebarwiają się jej liście. Oprócz typowej formy uprawiane są odmiany ozdobne, np. `Sunburst` o żółtozielonych liściach. Rozmnażanie drzewa jedynie przez wysiew nasion. Preferuje gleby przepuszczalne, zasadowe, średnio wilgotne i raczej ubogie. Dość dobrze znosi suszę.
- Roślina jadalna. Strąki i nasiona użytkowano podobnie jak popularne rośliny strączkowe, zawierają dużo węglowodanów[6].
- Roślina pastewna. Strąki i nasiona są wysokiej jakości paszą dla zwierząt rzeźnych[7].
Pomniki przyrody
Okazałe lub inaczej wyróżniające się drzewa chronione bywają jako pomniki przyrody. W Polsce ochronie takiej podlegają 42 drzewa lub grupy drzew tego gatunku[8]. Należą do nich np. dwie glediczje rosnące w Cieszynie w pobliżu Teatru Miejskiego[9].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
- ↑ Gleditsia triacanthos, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-22].
- ↑ S.M.S.M. Csurhes S.M.S.M., D.J.D.J. Kriticos D.J.D.J., Gleditsia triacanthos L. (Caesalpiniaceae), another thorny, exotic fodder tree gone wild, wyd. 9, 1994, ISSN 0815-2195 [dostęp 2016-07-31] .1 stycznia Brak numerów stron w książce
- ↑ ŁukaszŁ. Łuczaj ŁukaszŁ., Dzikie rośliny jadalne Polski: przewodnik survivalowy, Wydawnictwo "Chemigrafia", 2004, ISBN 978-83-904633-6-0 [dostęp 2016-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-29] (pol.).1 stycznia Brak numerów stron w książce
- ↑ MICHAEL A.M.A. GOLD MICHAEL A.M.A., JAMES W.J.W. HANOVER JAMES W.J.W., Honeylocust (gleditsia Triacanthos), a Multi-Purpose Tree for the Temperate Zone, „International Tree Crops Journal”, 4, 1993, s. 189–207, DOI: 10.1080/01435698.1993.9752919, ISSN 0143-5698 [dostęp 2016-07-31] .1 stycznia
- ↑ Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2022-09-07].
- ↑ Aleksander Dorda: Via Natura – uroki cieszyńskiej przyrody. Trasa podstawowa cz. III. www.cieszyn.pl. [dostęp 2017-02-11]. (pol.).
Bibliografia
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4. Brak numerów stron w książce
- Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6. Brak numerów stron w książce
Identyfikatory zewnętrzne:
|
|
