Giovanni Battista Vitali (ur. 18 lutego 1632 w Bolonii, zm. 12 października 1692 w Modenie[1][2][3]) – włoski kompozytor i wiolonczelista.
Życiorys
Uczeń Maurizio Cazzatiego[1][2]. W latach 1658–1673 był zatrudniony w kapeli bazyliki św. Petroniusza w Bolonii jako wiolonczelista[1]. Był członkiem Accademia dei Filaschisi, a w 1666 roku został jednym z członków założycieli Accademia Filarmonica, dla której pisał wokalne utwory religijne i sonaty na uroczystości patronalne[1]. Od 1671 roku był członkiem kapeli smyczkowej Concerto Palatino, a od 1673 roku kapelmistrzem kapeli SS. Rosario przy kościele św. Dominika w Bolonii[1]. W 1674 roku wyjechał do Modeny, gdzie został wicekapelmistrzem zespołu dworskiego Franciszka II d’Este[1]. W latach 1684–1686 był jego kapelmistrzem[1][2]. W 1681 roku został członkiem Accademia dei Dissonanti, dla której pisał kantaty[1]. Przyczynił się do powstania drukarni muzycznej w Modenie[1].
Twórczość
Należał do najważniejszych twórców 2. połowy XVII wieku[1]. Przyczynił się do rozwoju sonaty barokowej, zwłaszcza sonaty triowej[2][3]. Główne miejsce w twórczości Vitaliego zajmuje muzyka instrumentalna, muzyka wokalna pozostawała na marginesie jego zainteresowań, chociaż uprawiał różne jej gatunki (oratoria, kantaty, motety, koncerty religijne)[1]. Jego zbiór Artificii musicali z 1689 roku porównywany jest do Musikalisches Opfer J.S. Bacha[1][3].
Ważniejsze kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory instrumentalne
- Correnti e balletti da camera op. 1 na 2 skrzypiec i basso continuo (Bolonia 1666)
- 12 Sonate op. 2 na 2 skrzypiec i basso continuo (Bolonia 1667)
- Balletti, correnti alla francese, gagliarde e brando per ballare op. 3 na 4 instrumenty (Bolonia 1679)
- Balletti, correnti, gighe, allemande e sarabande op. 4 na skrzypce, wiolonczelę lub szpinet i 2 skrzypiec ad libitum (Bolonia 1668)
- 12 Sonate op. 5 na 2–5 instrumentów (Bolonia 1669)
- Varie partite del passemezo, ciaccona, capricii e passagalii op. 7 na 2 skrzypiec i wiolonczelę lub szpinet (Modena 1682)
- Balletti, correnti e capricci per camera op. 9 na 2 skrzypiec i basso continuo (Wenecja 1684)
- Varie sonate alla francese e all’itagliana op. 11 na 6 instrumentów (Modena 1684)
- Balli in stile francese op. 12 na 5 instrumentów (Modena 1685)
- Artificii musicali ne qualli se contengono canoni in deverse maniere, contrapunti dopii, inventioni curiose, capritii e sonate op. 13 (Modena 1689)
- Sonate da camera op. 14 na 2 skrzypiec i wiolonczelę (Modena 1692)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Salmi concertati op. 6 na 2–5 głosów i instrumenty (Bolonia 1677)
- Hinni sacri per tutto l’anno op. 10 na głos i 5 instrumentów (Modena 1684)
- 10 kantat na 1–2 głosy i instrumenty
- 2 oratoria na 5 i 7 głosów, chór i instrumenty
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 289. ISBN 978-83-224-0905-3.
- ↑ a b c d e Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3794. ISBN 0-02-865571-0.
- ↑ a b c Joseph P. Swain: Historical Dictionary of Baroque Music. Lanham: Scarecrow Press, 2013, s. 307. ISBN 978-0-8108-7824-2.
Linki zewnętrzne
