Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny w Czarnem

Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny w Czarnem

Zatwierdzona odznaka pamiątkowa GOM[1]
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1999
Rozformowanie	2011
Tradycje
Kontynuacja	6 WOG - GZ Czarne
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Edward Szysz
Ostatni	ppłk Andrzej Szutowicz
Organizacja
Numer	JW 4141[2]
Dyslokacja	Czarne
Podległość	• 8 DOW (1999-2001) • Wojewódzki Sztab Wojskowy w Gdańsku (do-2005) • POW (2005-2011)

Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny w Czarnem – polska jednostka wojskowa Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, funkcjonująca w latach 1999–2011.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Miejscowość Czarne została w 1945 roku włączona do Polski^[3]. Wraz z odbudową miasta w 1951 roku na terenie Czarnego utworzono garnizon wojskowy^[4]. W 1998 roku w wyniku restrukturyzacji wraz z rozformowaniem 2 Dywizji Zmechanizowanej rozformowano 13 Brygadę Zmechanizowaną i 2 batalion zaopatrzenia stacjonujące w Czarnem^[5][a]. Na bazie brygady sformowano z dniem 1 stycznia 1999 roku Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny w Czarnem, który wraz z 6 Rejonowymi Warsztatami Technicznymi przekazano w podporządkowanie 8 Dywizji Obrony Wybrzeża z Koszalina^[4][6].

Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny stacjonował w Czarnem w kompleksie koszarowym po rozformowanej 13 BZ znajdującym się przy ul. 27 lutego (dziś Strzelecka 35)^[4][7][6]. Komendantem GOM został mianowany z dniem 1 stycznia 1999 roku ppłk mgr inż. Edward Szysz, był jednocześnie dowódcą garnizonu Czarne, który obejmował swoją właściwością także Szczecinek. GOM w Czarnem pełnił również rolę Komendy Garnizonu Czarne^[8][9][10]. Funkcjonował także przy GOM Samodzielny Ośrodek Duszpasterstwa Wojskowego w Czarnem w kościele parafialnym, należący do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Czarnem, diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej^[11][12].

W 2001 roku nastąpiła zmiana podporządkowania z 8 DOW pod WSzW Gdańsk. Od 2003 roku GOM w Czarnem był jednostką budżetową. W 2005 roku zmieniła się po raz kolejny podległość służbowa i przeszedł w podporządkowanie dowództwa Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy i pozostał w jego strukturach do rozformowania. GOM był następcą prawnym po rozwiązanym poligonie Okonek, którego tereny przekazał w 2011 roku dla Lasów Państwowych^[13].

Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny w Czarnem do końca 2011 roku został rozformowany, a jego ostatnim komendantem był ppłk mgr inż. Andrzej Szutowicz. W miejsce GOM Czarne utworzono Grupę Zabezpieczenia 6 WOG oraz Miejsce Składowania Sprzętu 1 Rejonowej Bazy Logistycznej^[4].

• 
  Czarne – plac miejski^[b][14]
• 
  Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny^[c][11]

Struktura

• komenda GOM
• komenda Garnizonu Czarne

Zadania

Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny w Czarnem miał zadania^[15][16]:

• Jednostka przeznaczona była do mobilizowania pododdziałów i oddziałów wojskowych na czas wojny;
• GOM służył do utrzymania rezerw osobowych, gromadzenia i utrzymania w gotowości środków technicznych i materiałowych dla nowo formowanych jednostek wojskowych na wypadek mobilizacji;
• był oddziałem gospodarczym dla wielu instytucji garnizonu Czarne;
• wypełniając zadania oddziału gospodarczego współuczestniczył w utrzymaniu obiektów w garnizonie;
• zabezpieczał działalność innych jednostek wojskowych i instytucji, w tym WKU Człuchów i WKU Szczecinek;
• poprzez Klub Garnizonowy w Czarnem uczestniczył w życiu kulturalnym miasta, współuczestniczył w organizacji uroczystości patriotycznych w garnizonie Czarne.

Kultywowanie tradycji

Garnizonowy Ośrodek Mobilizacyjny od 1 stycznia 1999 do 31 grudnia 2011 roku był kontynuatorem tradycji wszystkich jednostek, które po wojnie stacjonowały w mieście Czarne^[17][16][18]:

• 64 pułk zmechanizowany
• 28 pułk czołgów
• 31 pułk artylerii pancernej
• 9 batalion szkolny
• 24 Ruchomy Warsztat Naprawy Czołgów
• 20 batalion zaopatrzenia – przemianowany na 2 batalion zaopatrzenia;
• pododdziały 6 pułku zmechanizowanego z Wałcza w składzie 2 bataliony czołgów w tym 1 szkolny – pozostałość po 28 pcz, dywizjon przeciwlotniczy, kompania saperów;
• 6 Rejonowe Warsztaty Techniczne
• 13 Brygada Zmechanizowana

W 2011 wprowadzono odznakę pamiątkową i oznakę rozpoznawczą:

• Decyzją Nr 511/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 grudnia 2010 r. wprowadzono odznakę pamiątkową,
• Decyzją Nr 139/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 kwietnia 2011 r. oznakę rozpoznawczą.

Odznaka, oznaka GOM

Pierwsza odznaka z 1999

Oznaka rozpoznawcza GOM^[19]

Żołnierze Garnizonowego Ośrodka Mobilizacyjnego

W okresie od 1999 do końca 2011 komendantami GOM w Czarnem byli^[8][2][20]:

Komendanci Garnizonowego Ośrodka Mobilizacyjnego
Stopień, imię i nazwisko	Czasokres	Jednostka	Dyslokacja	Terytorialny zasięg właściwości GOM
ppłk mgr inż. Edward Szysz	1999–2005	JW 4141	Czarne	Czarne, Szczecinek (m.), Szczecinek, Borne Sulinowo (część), Okonek
ppłk Sławomir Sulowski	2005–2006	JW 4141	Czarne	Czarne, Szczecinek (m.), Szczecinek, Borne Sulinowo (część), Okonek
ppłk dypl. Mariusz Józefko	2006–2009	JW 4141	Czarne	Czarne, Szczecinek (m.), Szczecinek, Borne Sulinowo (część), Okonek
ppłk mgr inż. Andrzej Szutowicz	2010–2011	JW 4141	Czarne	Czarne, Szczecinek (m.), Szczecinek, Borne Sulinowo (część), Okonek

Uwagi

1. Zarządzenie MON nr PF 65/Org z 16 października 1997
2. Miejsce uroczystości patriotycznych organizowanych przez GOM w Czarnem
3. Funkcjonował tutaj Samodzielny Ośrodek Duszpasterstwa Wojskowego w Czarnem.

Przypisy

1. Decyzja MON nr 511/MON z 31.12.2010
2. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
3. Piskorski 1980 ↓, s. 121.
4. Historia Garnizonu Czarne [online], 52brem.wp.mil.pl [dostęp 2022-09-13]  (pol.).
5. Wojtaszak i Kozłowski 2001 ↓, s. 231-232.
6. Szutowicz 2010 ↓, s. 2-3.
7. Szutowicz i Brycki 2016 ↓, s. 235.
8. Dowódcy garnizonu Czarne [online], 52brem.wp.mil.pl [dostęp 2022-09-13]  (pol.).
9. Szutowicz 2010 ↓, s. 2-5.
10. Szutowicz i Brycki 2016 ↓, s. 236.
11. Dekret biskupa Józefa Guzdka ustalający przynależność parafii wojskowych do dekanatów. Ordynariat Polowy Wojska Polskiego. [dostęp 2022-09-17]. (pol.).
12. Ordynariat Polowy. ordynariat.wp.mil.pl. [dostęp 2022-09-17]. (pol.).
13. Szutowicz 2010 ↓, s. 3.
14. Szutowicz 2010 ↓, s. 4.
15. Szutowicz 2011 ↓, s. 14.
16. Szutowicz 2010 ↓, s. 5.
17. Barwy Jednostek i Instytucji Sił Zbrojnych [online], jednostki-wojskowe.pl [dostęp 2022-09-13]  (pol.).
18. Krząstek i Żak 1997 ↓, s. 79-81.
19. Decyzja MON nr 139/MON z 18.04.2011
20. Zestawienie Garnizonów oraz Siedzib i Terytorialnego Zasięgu Właściwości ich Dowódców [online], sip.lex.pl [dostęp 2022-09-15]  (pol.).

Bibliografia

• Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
• Andrzej Szutowicz, Jan Brycki: W zbroi i mundurze po ziemi drawieńskiej. Piła: PPR Tongraf, 2016, s. 235. ISBN 978-83-62581-95-5.
• Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997, s. 79-81. ISBN 83-907396-5-8.
• AndrzejA. Szutowicz AndrzejA. (red.), Biuletyn Kawaliera Nr 4/2010, Stowarzyszenie Saperów Polskich w Drawnie, 2010, s. 2-5 .
• AndrzejA. Szutowicz AndrzejA. (red.), Biuletyn Kawaliera Nr 4/2011, Stowarzyszenie Saperów Polskich w Drawnie, 2011, s. 14 .
• CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 121, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
• Historia Garnizonu Czarne