Fenologia (gr.phaínomai – przejawiam, pokazuję się[1]) – nauka badająca zależność pomiędzy zmianami czynników klimatycznych a periodycznymi zjawiskami w przyrodzie ożywionej, takimi jak kiełkowanie, kwitnienie, owocowanie, zrzucanie liści u roślin, zapadanie w sen zimowy, odloty ptaków do cieplejszych regionów, wystąpienie dwóch pokoleń u niektórych owadów. Ze względu na przedmiot badań można wyróżnić: fitofenologię, zoofenologię oraz agrofenologię[2].
Sezonową rytmikę zmian fenologicznych, następującą w cyklach rocznych, ukazuje się na mapach za pomocą izofen, linii łączących miejscowości, w których jednocześnie występują dane zjawiska fenologiczne.
Historia
Pierwsze zapiski fenologiczne były odnotowywane w latach 1480–1527 na Akademii Krakowskiej w Polsce. Dotyczyły pory zakwitania i owocowania roślin pożytecznych w okolicy Krakowa.
Karol Linneusz zapoczątkował nowoczesne obserwacje fenologiczne w połowie XVIII wieku i od tego czasu rozwija się w Europie sieć stacji fenologicznych.
W połowie XIX wieku Adolphe Quételet, ujednolicając metody fenologiczne, opisał około 300 gatunków roślin i zwierząt będących obiektem obserwacji fenologicznych.
Na podstawie obserwacji fenologicznych dr Egon Ihne(inne języki) w strefie klimatu umiarkowanego można wyróżnić 7 fenologicznych pór roku i ósmą porę, w której następuje przerwa w zjawiskach fenologicznych[3].
Podział na 8 pór roku wykorzystuje od 2007 r. obserwacje prowadzone w ramach sieci fenologicznej IMGW. Obserwowanych jest 10 gatunków roślin dziko rosnących[4][5].
↑Mała encyklopedia rolnicza, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1964, s. 159.
↑Doc. dr M.D.M.MolgaDoc. dr M.D.M., Meteorologia Rolnicza – podręcznik dla studentów wyższych szkół rolniczych, wyd. II, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1966, s. 440–457(pol.).
↑Koźmiński i inni, Agrometeorologia, wyd. 2 zm., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12498-9, OCLC749762721. Brak numerów stron w książce
