Emilia Sozańska

Emilia Sozańska
Data i miejsce urodzenia

22 maja 1909
Stryj

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 2008
Brzeg

Zawód, zajęcie

pedagog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Emilia Sozańska (ur. 22 maja 1909 w Stryju[1], zm. 30 grudnia 2008 w Brzegu) – polska pedagog.

Życiorys

Urodziła się jako córka, kolejarza[1], przed wojną naczelnika stacji w Sokalu[potrzebny przypis]. Ukończyła Nauczycielskie Seminarium Rządowe we Lwowie, zdając maturę w 1928 roku[1]. Pracę jako nauczycielka otrzymała we wsi Iwaszkowce w powiecie turczańskim nad Stryjem (u zbiegu granicy z Węgrami, Rumunią i Słowacją)[1]. W szkole utworzyła "drużyny strzeleckie". We współpracy z senatorem Władysławem Pulnarowiczem organizowała dalsze kształcenie młodzieży oraz edukację patriotyczną[2].

Wyszła za mąż za Mikołaja Sozańskiego, który aż do wybuchu wojny był wybierany prefektem. W czasie wojny wraz z całą rodziną musiała się ukrywać. W tym czasie oprócz pomocy ukrywającym się i współpracy z konspiracją, Emilia Sozańska (zwana przez bliskich Lusią) prowadziła także tajne nauczanie. W październiku 1939 r. skłoniła swojego wychowanka Władysława Ossowskiego do podjęcia funkcji konspiracyjnego kuriera ("biały kurier"), celem przerzutu ukrywanych polskich oficerów na Węgry[3][4]. W 1946 roku, z pierwszą grupą repatriantów, wyjechała pociągiem z Sambora na Ziemie Zachodnie, do Brzegu. Została kierowniczką szkoły podstawowej w Młodoszowicach. Po pięciu latach i skończeniu studiów, objęła kierownictwo szkoły w Kościerzycach, gdzie pracowała do 1967[1]. Następnie, do 1972 pracowała w szkole w Kantorowicach koło Lewina Brzeskiego[1]. A potem w Liceum J. Słowackiego w Oleśnicy. Po 1990 odnalazła i skłoniła do powrotu z Syberii Władysława Ossowskiego, "białego kuriera", któremu pomogła w repatriacji i uznaniu jego zasług[5][6].

W czasie wojny pracowała w konspiracji (ukrywanie polskich oficerów w latach 1939-40, pomoc w ich przerzucie) oraz prowadziła tajne nauczanie. Była cenioną i lubianą wychowawczynią wielu pokoleń młodzieży przed wojną, w czasie wojny (na Kresach) i po wojnie. Aktywna społecznie, inicjowała budowę i odbudowę szkół (m.in. w Iwaszkowcach i Młodoszowicach) oraz wspierała działalność ugrupowań i społeczności lokalnych.

Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1999 r.[7] oraz wieloma odznaczeniami resortowymi[1]. Zmarła w Brzegu 30 grudnia 2008.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Tadeusz Bednarczuk: Całe życie w szkole. idb.com.pl / Panorama Powiatu Brzeskiego, listopad 2004. [dostęp 2016-02-23].
  2. ↑ S.S. Nicieja, Moje Kresy. Pamiętniki Kazimierza Bernaczka, "Nowa Trybuna Opolska" 9.12.2015
  3. ↑ E. Kotarska, Czy król będzie obywatelem, "Gazeta Wyborcza" 17.09.1991
  4. ↑ Lech Galicki: Król Białych Kurierów. Hej-kto-Polak!, 31 maja 2013. [dostęp 2016-03-09].
  5. ↑ Jan Szatsznajder, Dopisany życiorys... Władysława Ossowskiego, Wrocław: W kolorach tęczy, 1994, ISBN 83-9011323-0-3, OCLC 833972922.
  6. ↑ Król Białych Kurierów. „Mały Władzio” uratował wiele osób przed zesłaniem na Sybir. Ale siebie nie zdołał…. niezlomni.com, lis 06, 2013. [dostęp 2016-03-09].
  7. ↑ M.P. z 1999 r. nr 39, poz. 591

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!