Dzieci kapitana Granta

Dzieci kapitana Granta
Les Enfants du capitaine Grant
Ilustracja
Ilustracja z okładki Dzieci kapitana Granta
Autor

Juliusz Verne

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Francja

Język

francuski

Data wydania

1867–1868

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1868

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Dzieci kapitana Granta, Między niebem i ziemią[a][1] (fr. Les Enfants du capitaine Grant 1868) – trzytomowa powieść przygodowa Juliusza Verne’a z cyklu literackiego Niezwykłe podróże. Pierwsza część tzw. dużej trylogii vernowskiej (Dzieci kapitana Granta, Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi, Tajemnicza wyspa).

Powieść na język polski była tłumaczona wielokrotnie. Pierwszy polski anonimowy przekład pojawił się w odcinkach w 1868, a w postaci książkowej w 1876. Najwięcej wydań miał przekład autorstwa Izabeli Rogozińskiej, pochodzący z lat 1950–52 – do tej pory[do kiedy?] wydawany był już 19 razy[2][3].

Fabuła

Lord Glenarvan podczas rejsu przez Kanał Północny na swoim statku „Duncan” znajduje we wnętrznościach upolowanego rekina butelkę z ledwie czytelnym wołaniem o pomoc. Lord, jego żona Helena, ich kuzyn major Mac Nabbs oraz kapitan statku John Mangles starają się rozszyfrować list. Został on jednak napisany w trzech językach, a że zachowały się pojedyncze słowa, interpretacja tekstu jest tylko zgadywanką. Przede wszystkim przyjaciele odkrywają, że przesłanie wysłał kapitan Grant, zaginiony kilka lat wcześniej podczas rejsu z Ameryki Południowej. Kiedy do państwa Glenarvan przybywają dzieci kapitana Robert i Mary z prośbą o pomoc, zacny i hojny lord postanawia pomóc im odnaleźć ojca. Znając tylko szerokość geograficzną i prawdopodobne miejsce – Patagonię – płyną tam jachtem lorda, a następnie przemierzają wszerz Amerykę wzdłuż 37. równoleżnika. Pomaga im roztargniony naukowiec – doktor Jakub Paganel, szczodrze dzieląc się swoją wiedzą geograficzną.

Mimo wielkich poświęceń i przeżycia niezliczonych przygód, podróżnicy niczego w Ameryce nie odnajdują. Paganel stawia wtedy nową hipotezę – miejscem katastrofy kapitana Granta nie była Patagonia, lecz Australia (w tekście jednego z listów jest oderwany fragment austral, interpretowany poprzednio jako określenie półkuli południowej). Przebywszy pół świata, podróżnicy docierają do wybrzeży szóstego kontynentu. Traf chce, że w pierwszym odwiedzonym domostwie, u Paddy’ego O’Moore’a, znajdują ocalonego rozbitka z załogi Granta, bosmana Toma Ayrtona. Ten ofiarowuje się poprowadzić wyprawę do miejsca katastrofy. W tym czasie statek lorda Glenarvana musi popłynąć w celu dokonania poważnej naprawy. Domniemany rozbitek prowadzi poszukiwaczy dziwnymi szlakami, stopniowo tracąc ich zaufanie. W końcu wychodzi na jaw, że jest on w rzeczywistości Benem Joyce’em, hersztem groźnej bandy, grasującej po bezdrożach Australii. Złoczyńca zostawia podróżników na łasce losu, a sam z kompanami ucieka, chcąc zawładnąć statkiem lorda.

Zrezygnowani i pozbawieni środków podróżnicy muszą wrócić do domu, okrętują się więc na statek płynący do Nowej Zelandii. Statek podczas sztormu osiada na mieliźnie, a podróżnicy trafiają w ręce krwiożerczych Maorysów. Uciekając z niewoli, wypływają na morze na znalezionej łodzi. Ścigani przez tubylców, cudem zostają ocaleni przez „Duncana”, statek lorda, którego nie udało się przejąć Ayrtonowi. Co więcej, herszt bandytów został pojmany przez załogę i czeka go sąd. Nie mając nic do stracenia, Ayrton proponuje lordowi Glenarvanowi układ – w zamian za prawdziwą historię kapitana Granta zostanie on wysadzony na najbliższej bezludnej wyspie, jednocześnie unikając więzienia i ponosząc karę. Złoczyńca opowiada, co wie o Grancie. Ayrton był rzeczywiście bosmanem na jego statku, ale za próbę buntu został wysadzony na brzeg australijski. Tam przystał do bandy zbójców, a z czasem został ich hersztem, przyjmując imię Ben Joyce. Wieści o katastrofie Granta były kłamstwem, a Ayrton chciał w ten sposób ograbić członków wyprawy. „Duncan”, dotrzymując słowa, przybija do napotkanej bezludnej wyspy, by wysadzić Ayrtona, a podróżnicy znajdują tam niespodziewanie właśnie kapitana Granta i dwóch ocalałych członków jego załogi.

Adaptacje filmowe

Uwagi

  1. ↑ Pod tym tytułem powieść została wydana w 1910 i 1925.

Przypisy

  1. ↑ Winicjusz Łachaciński, Bibliografia polskich przekładów utworów Juliusza Verne’a, Oficyna Wydawnicza Ajaks, Pruszków 1996, strony 13-17, ISBN 83-87103-28-4.
  2. ↑ Internetowa bibliografia polskich wydań utworów Juliusza Verne'a, dostęp 14 listopada 2010 r.. [dostęp 2014-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 listopada 2014)].
  3. ↑ Dane z internetowego katalogu Biblioteki Narodowej w Warszawie, dostęp 24 sierpnia 2008 r.

Bibliografia

  • Marguerite Allotte de la Fuÿe, Jules Verne, sa vie, son œuvre, Les Documentaires, Simon Kra, 6 Rue Blanche, Paris, 1928
  • Jean Jules-Verne, Jules Verne. A Biography, Macdonald and Jane's, London, 1976, ISBN 0-356-08196-6
  • Peter Costello, Jules Verne. Inventor of Science Fiction, Hodder and Stoughton, London Sydney Auckland Toronto 1978, ISBN 0-340-21483-X (w języku angielskim)
  • Simone Vierne, Jules Verne, Éditions Balland, 1986, ISBN 2-7158-0567-5
  • Brian Taves, Stephen Michaluk, Jr., The Jules Verne Encyclopedia, Scarecrow Press Inc., Lanham, Md. & London, 1996, ISBN 0-8108-2961-4
  • Volker Dehs, Jules Verne. Eine kritische Biographie, Artemis & Winkler, Düsseldorf und Zürich 2005, ISBN 3-538-07208-6
  • William Butcher, Jules Verne. The Definitive Biography, Thunder's Mouth Press, New York 2006, ISBN 978-1-56025-854-4
  • Jan Tomkowski, Juliusz Verne-tajemnicza wyspa?, Warszawa: „Nowy Świat”, 2005, ISBN 83-7386-166-1, OCLC 749432516.
  • Herbert R Lottman, Juliusz Verne, Jacek Giszczak (tłum.), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1999, ISBN 83-06-02751-5, OCLC 177314257.

Linki zewnętrzne

Twórczość Jules’a Verne’a
Niezwykłe podróże
Inne

Jules Verne

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!