PROFILBARU.COM

Dwór w Żółwinie
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Żółwin
Adres	Nadarzyńska 21
Typ budynku	dwór
Styl architektoniczny	późnoklasycystyczny
Architekt	Józef Bobiński
Inwestor	Michalina Rzyszczewska
Kondygnacje	3
Powierzchnia użytkowa	1800 m²
Rozpoczęcie budowy	1852
Ukończenie budowy	ok. XIX w. (przed 1857 rokiem)
Pierwszy właściciel	Michalina Rzyszczewska
Kolejni właściciele	Eustachy Marylski; rodzina Zielińskich; rodzina Szellerów; rodzina Natanson; Henryk Witaczek;
Obecny właściciel	rodzina Prokopowicz; (2005-teraz)
	Położenie na mapie gminy Brwinów Dwór w Żółwinie
	Położenie na mapie Polski Dwór w Żółwinie
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Dwór w Żółwinie
	Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego Dwór w Żółwinie
	52°06′29,1837″N 20°43′22,1700″E/52,108107 20,722825

Dwór w Żółwinie – dwór z XIX wieku zaprojektowany przez Józefa Bobińskiego dla Michaliny Rzyszczewskiej z rodu Radziwiłłów, znajdujący się w podwarszawskiej miejscowości Żółwin^[1].

Historia

W 1852 r. 35-letnia wówczas hrabina Michalina Rzyszczewska z rodu Radziwiłłów, żona Leona Rzyszczewskiego herbu Pobóg, kupiła Żółwin, Kopaną i Grudów^[2]^[3]. Budowę dworu rozpoczęto w okolicach czerwca 1853 roku, według projektu Józefa Bobińskiego, gdy Michalina Rzyszczewska wróciła z podróży do Wenecji^[3]. Następnym właścicielem posiadłości od 1862 roku był Eustachy Marylski, potem należała do Zielińskich, a od 1877 roku do Szellerów, którzy założyli żółwiński park^[3]^[4]. W roku 1930 właścicielem został Michał Natanson^[1]. Na początku II wojny światowej, dwór stał się schronieniem dla wysiedlonych Polaków, ukrywających się Żydów, a po Powstaniu Warszawskim – dla uchodźców ze stolicy^[5]. Podczas Powstania Warszawskiego zjawił się tu Ferdynand Antoni Ossendowski, wtedy budynek był w posiadaniu Henryka Witaczka, który odkupił posiadłość od Henryka Natansona (syna Michała Natansona) w 1940 roku^[3]^[5].

Według wspomnień Beaty Witaczek-Nehring: „Żółwin natychmiast stał się przytuliskiem dla wygnańców z Poznańskiego i Kresów Wschodnich i w końcu dla Warszawiaków (1944 r.). W różnych okresach przebywali tam: Maria Dąbrowska, Anna Kowalska, Ewa Szelburg-Zarembina, Stefan Krzywoszewski, Ferdynand Ossendowski. W Żółwinie prowadzono w dalszym ciągu doświadczalne wychowy jedwabników i kursy instruktorskie. Wielokrotnie przebywały tam osoby zaangażowane w konspirację, którym potrzebna była okresowa zmiana miejsca pobytu. Często znajdowały się też tam osoby pochodzenia żydowskiego”^[5].

Po II wojnie światowej, budynek stawał się zaniedbany^[6]. W 2005 roku dwór w Żółwinie został wykupiony przez Zbigniewa Prokopowicza i Sylvie Marie Louise Cambou-Prokopowicz oraz został przez nich odrestaurowany^[4]. Niegdyś pełnił funkcję niewielkiego hotelu^[6].

Opis architektury

Dwór o późnoklasycystycznym stylu architektonicznym. Budynek jest wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta. Parterowy, z jedną kondygnacją podziemną. Dwie części elewacji frontowej są rozdzielone portykiem toskańskim, mają zupełnie inny rytm rozmieszczenia okien, w prawej części okna występują parami, w lewej części pojedynczo. W elewacji znajdującej się od strony ogrodu ryzalit jest zwieńczony balustradą i został poprzedzony tarasem, ma również parzystą liczbę otworów^[1].

Park, którym otoczony jest dwór, ma powierzchnię 7 hektarów^[1].

Budynek osadzony jest wśród roślinności ze stuletnimi drzewami i licznymi stawami. Dom wznosi się w pobliżu figury Marii Dziewicy (statuę zbudowano w 1867 roku w południowym skrzydle parku)^[7].