Córka Jeftego

Córka Jeftego (hebr. בת יפתח), znana w tradycji chrześcijańskiej również jako Seila - postać biblijna wspomniana w Księdze Sędziów.

Opis postaci

Sędzia izraelski Jefte ruszając na wyprawę wojenną przeciw Ammonitom, złożył przysięgę Bogu, że jeśli wygra, złoży mu całopalną ofiarę z pierwszej osoby, która wyjdzie mu od progu domu po powrocie^[1]. Jefte wygrał wojnę z Ammonitami, gładząc ich na terytoriach rozciągających się od Aroeru do Minnit. Starotestamentowy opis z Księgi Sędziów podaje następujące informacje:

Gdy potem wracał Jefte do Mispa, do swojego domu, oto córka jego wyszła na spotkanie, tańcząc przy dźwiękach bębenków, a było to dziecko jedyne; nie miał prócz niej ani syna, ani córki. Ujrzawszy ją rozdarł swe szaty mówiąc: "Ach córko moja! Wielki ból mi sprawiasz! Tyś też wśród tych, co mnie martwią. Oto bowiem nierozważnie złożyłem Panu ślub, którego nie będę mógł odmienić!" Odpowiedziała mu ona: "Ojcze mój! Skoro ślubowałeś Panu, uczyń ze mną zgodnie z tym, co wyrzekłeś własnymi ustami, skoro Pan pozwolił ci dokonać pomsty na twoich wrogach, Ammonitach! Nadto rzekła do swego ojca: "Pozwól mi uczynić tylko jedno: puść mnie na dwa miesiące, a ja udam się na góry z towarzyszkami moimi, aby opłakać moje dziewictwo". "Idź" - rzekł do niej.

Sdz 11:34-38

Po dwóch miesiącach spędzonych z przyjaciółkami na opłakiwaniu dziewictwa, córka Jeftego wróciła do ojca, by ten wypełnił przyżeczenie dane Bogu. Od tego czasu w Izraelu każdego roku na okres czterech dni zbierały się izraelskie dziewczęta by opłakiwać złożoną w ofierze dziewczynę.

Interpretacje wydarzenia

Obraz zatytułowany Córka Jeftego autorstwa francuskiego malarza Jamese'a Tissot.

Wykładowca Uniwersytetu papieskiego w Krakowie, polski biblista profesor Marcin Majewski w audycji Radia Kraków zatytułowanej Na początku było słowo określił podane wyżej wydarzenie jako przesłankę za tym, że w dawnych wiekach starego kultu Jahwe przed powstaniem Drugiej Świątyni Jerozolimskiej, Żydzi składali ofiary z ludzi^[2]. Fragment z Księgi Sędziów można odnieść do sceny z Księgi Rodzaju, gdzie Abraham o mało co nie złożył ofiary ze swojego syna Izaaka, co też może sugerować ślady dawnych rytuałów^[3]. Z kolei tacy badacze jak na przykład luterański teolog Franz Delitzsch, czy średniowieczny rabin Dawid Kimhi byli zdania, iż córka Jeftego nie została wcale złożona w ofierze, lecz została ofiarowana Bogu podobnie jak Samuel, który został po swoich narodzinach ofiarowany w podobny sposób i żył w odosobnieniu^[4]. Podobne zdanie mają na ten temat Świadkowie Jehowy^[5]. Podstawą do tej interpretacji jest fakt, iż opłakiwanie dziewictwa nie miałoby sensu, gdyby dziewczyna miała niebawem umrzeć. Żyjący na przełomie XI i XII wieku filozof francuski Piotr Abelard w liście do swojej kochanki Heloizy napisał, że Seila jest doskonałym przykładem zakonnicy, która poświęciła swoje życie Bogu^[6].

Bibliografia

• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. Pallotinum, Poznań - Warszawa, 1990.
• Stone, Lawson (2016). Joshua, Judges, Ruth. Tyndale House. ISBN 9781414398792.

Przypisy

1. Pismo Święte Starego i Nowego Testamenu. Poznań-Warszawa: Pallotinum, 1990, s. 243, seria: wydanie trzecie, poprawione.
2. Wywiad z Marcinem Majewskim: https://www.youtube.com/watch?v=bU5n7f-6uWw
3. Pismo Święte Starego i Nowego Testamenu. Poznań-Warszawa: Pallotinum, 1990, s. 40-41, seria: wydanie trzecie, poprawione.
4. Opinia Delitzcha i Kimhiego: https://biblehub.com/commentaries/kad/judges/11.htm
5. Opinia Świadków Jehowy: https://www.jw.org/en/library/magazines/wp20110201/loved-by-god-and-friends/
6. Baumgarten, Elisheva. (2007). ""Remember that glorious girl": Jephthah's Daughter in Medieval Jewish Culture". Jewish Quarterly Review. 97 (2): 180–209

Zobacz też

• Ifigenia