Cieśnina McClure’a

Cieśnina McClure’a

Państwo	Kanada
Terytorium	Terytoria Północno-Zachodnie
Rodzaj obiektu	cieśnina
Położenie na mapie Terytoriów Północno-Zachodnich Cieśnina McClure’a
Położenie na mapie Kanady Cieśnina McClure’a
74°30′N 116°00′W

Cieśnina McClure’a^[1] (ang. M’Clure Strait) – cieśnina w północnej Kanadzie, na obszarze Terytoriów Północno-Zachodnich, stanowiąca część Kanału Parry’ego.

Geografia

Cieśnina oddziela Wyspę Banksa na południu od zachodnich Wysp Królowej Elżbiety, łącząc Cieśninę Melville’a na wschodzie z Morzem Beauforta na zachodzie. Od wschodu wejście do cieśniny ma szerokość 74 mi (119,09 km), rozciąga się od Russell Point na Wyspie Banksa do Cape Providence na Wyspie Melville’a^[2]. Jest to jedna z większych cieśnin Archipelagu Arktycznego, ma długość ok. 70 km i średnią szerokość 90 km^[3]; od zachodu otwiera się na szerokość 174 km od Cape Prince Alfred na Wyspie Banksa do Griffiths Point na Wyspie Księcia Patryka^[2].

Do lipca przeważnie wypełnia ją zwarty lód, w większości wieloletni lód morski z Oceanu Arktycznego. Wąskie pasy otwartych wód pojawiają się najpierw u północnych brzegów wyspy Banksa i Księcia Patryka. Pękanie lodów postępuje od zachodu ku wschodowi, w połowie sierpnia lód przeważnie jest już spękany, ale pozostaje w cieśninie przez całe lato. W połowie września cieśnina ponownie zaczyna zamarzać. Głębokość środkowej części cieśniny sięga 500 m^[2].

Historia

Do wschodniego krańca cieśniny w 1819 roku dotarł sir William Edward Parry, podczas poszukiwań Przejścia Północno-Zachodniego, jednak przebył ją dopiero Robert McClure w 1853 roku. McClure dopłynął do niej od zachodu, jednak jego okręt HMS „Investigator” został uwięziony przez lód w zatoce Wyspy Banksa i podróżnik musiał pokonać resztę drogi na saniach. Cieśnina została nazwana na jego cześć. Obecność wieloletniego lodu nadal stanowi problem w żegludze; w 1969 roku próbowały ją przebyć zbiornikowiec SS „Manhattan” i lodołamacz CCGS „John A. Macdonald”, jednak musiały się wycofać i przepłynąć przez Cieśninę Księcia Walii. Cieśniną McClure’a w latach 60. XX wieku przedostały się za to okręty podwodne USS „Seadragon” (1960) i USS „Skate” (1962)^[2].

Przypisy

1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 591. ISBN 978-83-254-1988-2.
2. Donat Pharand, Leonard H. Legault: The Northwest Passage: Arctic Straits. Martinus Nijhoff Publishers, 1984, s. 11, seria: International straits of the world. ISBN 978-90-247-2979-1.
3. M’Clure Strait, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-07-13]  (ang.).

Kontrola autorytatywna (cieśnina):

• VIAF: 5995151595781505470006

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3939068
• Britannica: place/MClure-Strait
• Catalana: 0041631, 0426370

Identyfikatory zewnętrzne:

• identyfikator CGNDB: LAPKD