Ciśnienie

Ciśnienie – wielkość skalarna określona jako wartość siły działającej prostopadle do powierzchni, podzielona przez powierzchnię, na jaką ona działa[1], co przedstawia zależność:

gdzie:

– ciśnienie [Pa],
– składowa siły prostopadła do powierzchni [N],
– powierzchnia [m²].

W przypadku gazów w stanie ustalonym w spoczynku, ciśnienie jakie gaz wywiera na ścianki naczynia jest funkcją objętości, masy i temperatury i dlatego w termodynamice traktowane jest jako parametr stanu.

Uogólnieniem pojęcia ciśnienia jest naprężenie.

Do pomiaru ciśnienia służy manometr i barometr.

Przeliczanie jednostek

  paskal bar N/mm² kG/m² kG/cm²
atmosfera techniczna
[at] 		atmosfera fizyczna
[atm] 		tor [Tr]
mmHg 		psi [psi]
psi
1 Pa [N/m²] = 1 10−5 10−6 0,102 1,02·10−5 9,87·10−6 0,0075 1,45038·10−4
1 bar [daN/cm²] = 105 1 0,1 10200 1,02 0,987 750 14,5038
1 N/mm² = 106 10 1 1,02·105 10,2 9,87 7500 145,038
1 kG/m² = 9,80665 9,80665·10−5 9,80665·10−6 1 10−4 9,68·10−5 0,0736 1,4223·10−3
1 atmosfera techniczna [at] =
1 kG/cm² = 		98066,5 0,980665 0,0980665 10000 1 0,968 736 14,223
1 atmosfera fizyczna [atm] =
(760 tor [Tr]) = 		101325 1,013 0,1013 10330 1,033 1 760 14,696
1 tor [Tr] = 1 mmHg = 133 0,00133 1,33·10−4 13,6 0,00136 0,00132 1 19,3367·10−3
1 psi = 6894,76 6,89476·10−2 6,89476·10−3 702,99 7,0307·10−2 6,8046·10−2 51,7151 1

Ciśnienie względne i bezwzględne

W fontannie woda pod ciśnieniem może wytrysnąć wysoko w górę

Ciśnienie może być określone względem próżni – jako ciśnienie bezwzględne, czyli absolutne, lub względem ciśnienia w otoczeniu – nadciśnienie/podciśnienie, albo jako ciśnienie względne, jednak ten termin jest dwuznaczny.

W technice powszechnie mierzy się i podaje ciśnienie płynów względem ciśnienia atmosferycznego; nadciśnienie w tym znaczeniu określa się jako ciśnienie manometryczne.

Przykładowo, jeśli ciśnienie w pojemniku jest równe 0,3 MPa (nadciśnienie), to ciśnienie bezwzględne wynosi 0,3 MPa + 0,1 MPa = 0,4 MPa (0,1 MPa to ciśnienie atmosferyczne).

Przed upowszechnieniem układu SI ciśnienie manometryczne zaznaczano przez dodanie litery n po symbolu wymiaru ciśnienia. Dla odróżnienia, ciśnienie absolutne zaznaczało się przez dodanie litery a, tzn. w przytoczonym przykładzie ciśnienie byłoby podane jako 3 atn lub 4 ata (stosując przybliżenie 0,1 MPa = 1 at).

Spotykana w technice jednostka barg, bar(g) oznacza bar ciśnienia względnego.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Leksykon naukowo-techniczny z suplementem. Warszawa: WNT, 1989. ISBN 83-204-0967-5.

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!