Chłopiec do bicia

„Książę Edward VI i jego chłopiec do bicia”, Walter Sydney Stacey^[1]

Chłopiec do bicia (eng. Whipping boy) – młodzieniec na dworze królewskim wyznaczony do otrzymywania kar cielesnych, na które zasługiwał syn królewski, a którego ze względu na urodzenie nie wolno było karcić^[2].

Opis

Instytucja chłopca do bicia była rozpowszechniona w Anglii i Szkocji, szczególnie w XV i XVI wieku, za panowania władców z dynastii Tudorów i Stuartów. Chłopcem do bicia był na ogół wysoko urodzony młodzieniec, który wraz z księciem dorastał i wychowywał się na dworze królewskim i był jednym z najbliższych kompanów młodego następcy tronu. Kara wymierzana chłopcu do bicia miała być przykra dla księcia, który miał ją traktować jak wymierzoną jemu osobiście, co było realne dzięki przyjacielskim relacjom między młodzieńcami^[3]. Jednym z opisywanych w literaturze był William Murray(inne języki) – chłopiec do bicia księcia Karola I Stuarta. W roku 1643 Karol I nadał mu tytuł pierwszego earla Dysart^[3].

Chłopiec do bicia w kulturze

Zwrot ten został pierwszy raz użyty w literaturze za panowania Karola I. Sformułowanie to stało się synonimem kozła ofiarnego^[3] – kogoś, kto jest w jakiś sposób piętnowany za urojone lub rzeczywiste błędy innych osób. Temat ten posłużył do napisania książki The Whipping Boy(inne języki). Na jej podstawie w roku 1994 powstał film Chłopiec do bicia^[4].

Przypisy

1. Robarts - University ofR.- U. Toronto Robarts - University ofR.- U., The magazine of art, t. 6, Cassell & Co., 1878–1904, s. 133 [dostęp 2024-11-07] .
2. Prügeljunge. woerterbuchnetz.de. [dostęp 2014-10-19]. (niem.).
3. Whipping boy. phrases.org.uk. [dostęp 2014-10-19]. (ang.).
4. Janet Maslin: The Rocket The Legend of Rocket Richard (2005). Film Review; Prince Is Bad, Rat-Catcher Polite. The New York Times, 1995-09-28. [dostęp 2014-10-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• 10 najdziwniejszych zawodów starej daty (sekcja #3. Chłopiec do bicia). joemonster.org. [dostęp 2014-10-19]. (pol.).