Urodził się w Hainichen w Saksonii w wielodzietnej rodzinie niezamożnego pastora. Po ukończeniu słynnej szkoły Sankt Afra w Miśni, studiował teologię i filozofię na Uniwersytecie Lipskim. W czasie studiów dorabiał jako korepetytor i tłumacz z języka angielskiego i francuskiego oraz był członkiem zespołu pracującego nad niemieckim tłumaczeniem Encyklopedii Bayle’a (pod kierownictwem Gottscheda). W tym czasie poznał wielu niemieckich intelektualistów swojego pokolenia i był członkiem redakcji czasopisma „Bremer Beiträge”. Studia ukończył rozprawą o teorii i historii bajki. Od 1745 prowadził na uniwersytecie zajęcia z etyki, poetyki i retoryki, w 1751 został mianowany profesorem. Jego wykłady o moralności przyniosły mu wielkie uznanie i popularność.
Całe życie był słabego zdrowia. Zmarł otoczony powszechnym szacunkiem w wieku 54 lat i został pochowany wraz z bratem, który zmarł miesiąc później.
Twórczość
Działalność literacką rozpoczął już podczas studiów, ale szczytowy okres jego twórczości przypada na późną młodość. Jego bajki – zainspirowane La Fontainem – należały do najbardziej poczytnych w tym czasie i doczekały się wielu tłumaczeń, w tym na język polski. Chętnie wykorzystywano je jako lekturę szkolną oraz na lekcjach retoryki. Jako pierwszy w Niemczech pisał dramaty, których bohaterowie pochodzą z mieszczaństwa. Jego powieść Das Leben der Schwedischen Gräfin von G*** miała wpływ na rozwój tego gatunku w Niemczech. Był autorem pieśni religijnych śpiewanych po dzień dzisiejszy w Kościołach ewangelickich[1]. Muzykę do jego pieśni nabożnych komponowali później m.in. Ludwig van Beethoven, Joseph Haydn czy Carl Philipp Emanuel Bach. Wywarł duży wpływ na poezję niemieckiego oświecenia, sentymentalizmu oraz burzy i naporu. Praca Gellerta Moralische Vorlesungen wywarła wpływ na rozwój teologii moralnej w Rosji[2].
Dzieła (wybór)
C. F. Gellerts sämmtliche Schriften. Teil 1 (1775)
Bajki, 1746 i 1748
Das Loos in der Lotterie, 1746
Die zärtlichen Schwestern, 1747
Das Leben der Schwedischen Gräfin von G***, 1747/48
Briefe, nebst einer praktischen Abhandlung von dem guten Geschmacke in Briefen, 1751
