Chorwackie Siły Obrony (Hrvatske obrambene snage, HOS) – paramilitarna formacja związana z nacjonalistyczną Chorwacką Partią Praw. Jednostka sformowana została 22 stycznia 1991 roku a swą działalność zakończyła 16 kwietnia 1993 roku i w pierwszym etapie wojny o niepodległość Chorwacji wielokrotnie brała udział w walkach wspierając regularne siły wojskowe. Przez kilka miesięcy walczyła również w Bośni. Formacja budziła kontrowersje ze względu na ideologię oraz nawiązania do Niepodległego Państwa Chorwackiego (NDH).
Nazwa i symbolika
9. Batalion Rafael „Rycerz” Boban
Skrót formacji – HOS – powszechnie budził skojarzenia z Chorwackimi Siłami Zbrojnymi (Hrvatske oružane snage) z okresu Niezależnego Państwa Chorwackiego. Szachownica umieszczona na fladze również przypominała tę z okresu NDH, zaś używane przez formację pozdrowienie „za dom spremni” (pol. za dom gotowi) używane było podczas wykonywania rzymskiego salutu przez członków ruchu ustaszowskiego. Czarne mundury, a także patroni 9. i 13. batalionu (Rafael Boban i Jure Francetić) nawiązywały do 1 pułku ustaszy, tzw. Czarnego Legionu, który w okresie II wojny światowej zasłynął z wyjątkowo okrutnego traktowania serbskiej ludności.
Istnienie jednostki oraz używana przez nią symbolika, przyjmowanie do niej zagranicznych ochotników o skrajnie prawicowych poglądach, a także powszechne określanie jej mianem „Czarnej Legii” było jednym z koronnych dowodów mających potwierdzać serbską narrację o tym, iż niepodległa Chorwacja będzie państwem dyskryminującym mniejszości narodowe i religijne, w którym władzę sprawować będą politycy o faszystowskich poglądach.
13. Batalion Jure „Rycerz” Francetić. Litera „U” nawiązuje do ustaszy.
Udział w walkach
Z początku jednostka liczyła 6 tysięcy osób by z czasem osiągnąć stan 24 tysięcy bojowników. Chrzest bojowy przeszła podczas zwycięskiej „bitwy o koszary” (14 września – 23 listopada 1991 roku). Wraz z armią i Gwardią Narodową brała udział w obronie Vukovaru – 300 nacjonalistów przeprowadzało „operację antyterrorystyczną” Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W listopadzie 1991 roku HOS uczestniczył w obronie Dubrownika. Miejscem ostatniej wielkiej akcji Chorwackich Sił Obrony było Sarajewo. Wraz z rozwiązaniem jednostki znaczna część jej członków przeszła do sił wojskowych.
Osoby związane z HOS
Blaž Kraljević – dowódca oddziałów, 9 sierpnia 1992 roku zamordowany przez żołnierzy Republiki Herceg-Bośni.
Ante Paradžik – stojący na czele HOS lider Chorwackiej Partii Praw, w wyniku wypadku zastrzelony przez chorwacką policję 21 września 1991 roku.
Gaston Besson – francuski najemnik, weteran wojny w Birmie oraz członek HOS, podczas konfliktu na wschodniej Ukrainie odpowiedzialny za szkolenie nacjonalistycznego Pułku „Azow”.
Jednostki
Nazwa
Symbol
Siedziba
Dowódca
1 Batalion Ivan „Rycerz” Brdar (1. bojna Ivan Vitez Brdar)
