Biedronka (sieć handlowa)

Biedronka

Państwo	Polska
Adres	ul. Żniwna 5 62-025 Kostrzyn
Data założenia	12 września 1995[1]
Udziałowcy	Jeronimo Martins Polska
Zatrudnienie	ok. 80 000 (w 2022)[2]
brak współrzędnych
Strona internetowa

Starszy typ sklepu Biedronka w Stroniu Śląskim

Nowszy typ sklepu Biedronka w Tomaszowie Mazowieckim

Dział mięsny z obsługą w Biedronce^[3] w Galerii Tomaszów w Tomaszowie Mazowieckim

Nowszy typ sklepu Biedronka w Tarnowskich Górach-Lasowicach

Karta programu lojalnościowego Biedronki

Dostawa towaru

Biedronka – sieć sklepów należąca do spółki akcyjnej Jeronimo Martins Polska (JMP), której właścicielem jest portugalskie przedsiębiorstwo Jerónimo Martins^[4].

Charakterystyka

Biedronka generowała 65% dochodów JMP (wrzesień 2014). Pod względem liczby sklepów była to największa sieć handlowa w Polsce. Na koniec 2023 miała około 3,5 tys. sklepów^[5]. Jeronimo Martins Polska (właściciel Biedronki oraz sklepów drogeryjnych Hebe) jest jednym z największych podatników w Polsce – w 2022 odprowadziła do budżetu państwa około 4,5 mld zł^[6].

Biedronka generowała 70,4% wartości sprzedaży JMP (lipiec-wrzesień 2023 roku)^[7]. Pod względem liczby sklepów była to największa sieć handlowa w Polsce. Na koniec marca 2024 roku miała 3596 sklepów^[8]. Jeronimo Martins Polska (właściciel Biedronki oraz sklepów drogeryjnych Hebe) jako jeden z największych podatników w Polsce w 2022 odprowadziła do budżetu państwa około 4,5 mld zł^[9].

Historia

Założycielem sieci sklepów detalicznych Biedronka był przedsiębiorca Mariusz Świtalski, właściciel Elektromisu. Pierwszy sklep sieci „Biedronka” otwarto 4 kwietnia 1995 roku w Poznaniu przy ulicy Newtona^[10].

W 1997 roku Jerónimo Martins odkupiło od Elektromisu 210 sklepów Biedronka i od tego czasu dynamicznie rozwija tę sieć (w marcu 2010 roku w Poznaniu przy ul. Bobrzańskiej otwarto 1500. sklep tej marki^[11], a do 2012 roku działało 2000 sklepów^[12]). We wrześniu 2014 r. sieć uruchomiła sklep nr 2500, a w lutym 2019 r. sklep nr 3000^[13].

W 2008 nastąpiło przejęcie ponad 120 sklepów niemieckiej sieci Plus oraz przekształcenie ich w kolejne sklepy sieci Biedronka. W zestawieniu dziennika „Rzeczpospolita” „Lista 500 Największych przedsiębiorstw w Polsce”, z roku na rok Biedronka zajmuje coraz wyższe lokaty. W podobnym rankingu opracowanym przez tygodnik „Polityka” spółka Jeronimo Martins Polska SA w 2009 roku zajęła 5. miejsce^[14], a w 2010 – 4. pozycję, którą utrzymała w 2011^[15]. 8 października 2012 w Łodzi przy ulicy Rokicińskiej 366 otwarto dwutysięczny sklep Biedronki^[16]. 2500 sklepem sieci został obiekt otwarty 15 września 2014 w Milanówku przy ul. Królewskiej 21^[17].

Przychody w 2012 roku wyniosły około 29 miliardów złotych^[18], z kolei w 2013 już 32 miliardy złotych^[19]. Od 1995 do 2013 r. JMP zainwestowało w Polsce ponad 8 mld zł^[20]. W 2017 sprzedaż Biedronki wzrosła o 10,4% do 11,1 mld euro, co oznacza, że sieć ta kontrolowała jedną piątą rynku handlowego w Polsce^[21]. W 2018 osiągnięto poziom sprzedaży 11,69 mld euro, a w 2019 12,62 mld euro^[22]. Od 2014 Biedronka systematycznie rozszerza asortyment odchodząc od dotychczasowego modelu biznesowego, tj. sieci dyskontowej. Jest to element strategii firmy ogłoszonej w sierpniu 2011^[23] przez długoletniego prezesa grupy Jerónimo Martins Alexandre Soares dos Santos: „w ciągu najbliższych pięciu lat zniknie różnica pomiędzy supermarketem a dyskontem”^[24].

W 2024 roku sieć uruchomiła e-sklep spożywczy działający pod adresem zakupy.biedronka.pl^[25].

Asortyment niespożywczy

Pierwsze markety sieci koncentrowały się na dystrybucji żywności. Od drugiej dekady XXI wieku w ramach nowej strategii koncernu, firma zaczęła handlować również produktami przemysłowymi tworząc własne marki. Sprzęt elektroniczny produkowany jest we współpracy z polską firmą myPhone pod marką Hykker. Odzież i obuwie sportowo–trekingowe sprzedawane jest od 2017 roku pod marką Seven for 7. Biedronka regularnie sprzedaje również asortyment marki HiMountain^[26][27].

Płatność kartą

Kasy samoobsługowe bezgotówkowe, akceptujące płatności zbliżeniowe oraz Blik, instalowane w obiektach Biedronki od 2019 roku

Przez kilka lat od powstania sieci ogólnokrajowej i dużo później od konkurencyjnych sieci, do października 2013 Biedronka nie akceptowała płatności bezgotówkowych, uzasadniając, że prowizje dla banków, i organizacji emitujących karty płatnicze, były za wysokie (średnio w Polsce wynosiły 1,7 proc. i należały wówczas do najwyższych w Europie), zatem jeśli Biedronka połowę swoich transakcji przyjęła w postaci elektronicznej, musiałaby rocznie płacić 200–250 mln zł prowizji. Natomiast koszty z powodu wykorzystania tylko gotówki (transport, ochrona, dostarczanie drobnych, liczenie) to dla sieci, szacunkowo, koszt rzędu 0,3–0,4% przychodów^[28].

Polityka firmy zmieniła się, gdy 21 października 2013 sieć sklepów Biedronka udostępniła dla klientów system do obsługi płatności mobilnych iKASA. Dzięki tej platformie płatności telefonem w sklepach Biedronka mogły dokonywać osoby posiadające rachunek w Alior Banku lub Getin Banku. Z płatności mobilnych w sklepach Biedronka mogą też skorzystać klienci Banku Pekao SA, w oparciu o system PeoPay^[29][30]. Sytuacja zmieniła się w 2014, kiedy maksymalna prowizja za płatność kartą została obniżona (do 0,5%, a następnie do 0,2%)^[31]. 16 czerwca 2014 Biedronka wprowadziła płatność kartą płatniczą (VISA, MasterCard). Bankiem obsługującym Biedronkę jest Bank Pekao SA^[32].

Usługa telefonii komórkowej tuBiedronka

Kontrowersje

W kwietniu 2004^[33][34], w programie TVN Uwaga! wyemitowano reportaż, który zarzucał, że zatrudniani w Biedronce pracownicy nie są odpowiednio wynagradzani za nadgodziny, oraz że dochodzi do regularnego fałszowania ewidencji pracy by ukryć te nieprawidłowości. Doniesienia opierały się m.in. na informacjach przekazanych przez Bożenę Łopacką, byłą kierowniczkę sklepu Biedronka w Elblągu. Po nadaniu reportażu złożona została seria pozwów sądowych przeciwko właścicielom Biedronki, ale tylko w części przypadków jednoznacznie orzeczona została wina pracodawcy. Samej Łopackiej Sąd Apelacyjny w Gdańsku przyznał 26 tysięcy złotych odszkodowania za 2,5 tysiąca nadgodzin^[35].

W pierwszym półroczu 2007 sądy rozpoznawały 27 spraw przeciw spółce JMD. Właściciel Biedronki przegrał sześć, dziesięć wygrał, a reszta zakończyła się ugodą^[36].

W styczniu 2009 Sąd Apelacyjny w Lublinie oddalił odwołanie JMD od wyroku I instancji w sprawie, którą sieć wytoczyła przeciwko Stowarzyszeniu Poszkodowanych Przez Wielkie Sieci Handlowe Biedronka za nieprawdziwe jej zdaniem oskarżenia opublikowane w wywiadzie prezesa tego stowarzyszenia w „Kurierze Lubelskim” uznając, że właściciel sieci handlowej Biedronka „z uwagi na swoje niecne postępowanie (...) nie może skutecznie żądać ochrony sądowej swoich praw”. Podtrzymał w ten sposób wyrok Sądu Okręgowego, który odrzucił pozew JMD uznając, że zarzuty stawiane sieci znalazły potwierdzenie m.in. w kontrolach PIP i innych dowodach, a także w innych wyrokach sądowych^[37].

Sąd okręgowy stwierdził, że „praktycznie nigdy pracownicy nie pracowali zgodnie z wyznaczonymi zmianami i umówionym czasem pracy. Często pracownicy z pierwszej zmiany pozostawali w pracy do godziny 1-2 w nocy, a nawet dłużej”. Sąd rejonowy w Białymstoku uznał kierowników rejonów Biedronki winnymi podżegania kierowników sklepów: do fałszowania ewidencji czasu pracy, uporczywego naruszania praw pracowniczych oraz do zatrudniania ponad czas pracy wynikający z umowy^[38].

W czerwcu 2023 r. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył ponad 160 mln zł kary na Jeronimo Martins Polska S.A. ponieważ spółka wprowadzała konsumentów w błąd m.in. ws. warunków akcji „Tarcza Biedronki antyinflacyjna”^[39].

Reklama prowadzonej w 2024 roku akcji "Od 2002 roku Biedronka tańsza niż Lidl" po zajęciu przez komornika

W lutym 2024 r. sieć sklepów Lidl pozwała właściciela sklepów Biedronka za wykorzystywane na billboardach i paragonach hasło reklamowe "Od 2002 roku Biedronka tańsza niż Lidl" twierdząc, że wprowadza ono w błąd. Zdaniem UOKiK brak podania źródła danych umożliwiających weryfikację informacji może stanowić czyn nieuczciwej konkurencji^[40].

W czerwcu 2024 r. prawnicy Jeronimo Martins Polska wysłali pismo do twórcy internetowego, Jakuba Biela. Firma wezwała do niezwłocznego usunięcia z sieci mema, który zawierał logo firmy oraz hasło "Biedronka - więcej palet w alejkach, niż otwartych kas". Próba cenzury satyrycznej serii^[41] spotkała się ze sprzeciwem w social mediach, a poza filmem Biela^[42], sprawa była omawiana szeroko w mediach^[43][44][45], gdzie osiągnęła 3,2 mln zasięgu^[46] oraz na kanałach commentary na YouTube^[47]. Tego samego dnia sieć Lidl zareagowała na sytuację publikując grafikę sugerującą, że Jakub robi zakupy w tym sklepie^[48].

Logo

Okres	Opis	Logo
od 12 września 1995 do 31 grudnia 2000	Pierwsze sklepy posiadały barwy biało-zielono-czerwone. Logiem sklepu była biedronka, a po prawej stronie znajdował się zielony napis „Market”. W następnych, już żółtych sklepach, biedronka znajdowała się po lewej stronie, obok napis „Biedronka” – prosty i czerwony. Pod spodem napis „dyskont spożywczy”.
od 1 stycznia 2001 do 14 stycznia 2012	Biedronka znajdowała się nad czerwonym napisem „Biedronka”, który był pisany kursywą i znajdował się w żółtym polu z pomarańczową obwódką, pod nią czarny napis „codziennie niskie ceny”.
od 15 stycznia 2012	Biedronka umiejscowiona jest po lewej stronie napisów, zasłania dużą część pomarańczowej obwódki otaczającej czerwony napis „Biedronka” i czarny „codziennie niskie ceny”. Biedronka ma szerzej otwarte skrzydełka, otrzymała czerwony nosek i szerszy uśmiech, a napis nie jest już pisany kursywą.

Jak wskazuje Marek W. Kozłowski, postać z logo w stosunku do występującej w naturze biedronki siedmiokropki pozbawiona jest przedplecza i odnóży, a zamiast właściwej dla owadów głowy ma twarz umieszczoną bezpośrednio na pokrywach^[49].

Zobacz też

• Gang Świeżaków – kampania lojalnościowa Biedronki

Przypisy

1. Biedronka.
2. Kim jesteśmy – Biedronka. biedronka.pl. [dostęp 2020-09-02].
3. PTWP, Galeria Tomaszów z Biedronką i niespożywczym dyskontem [online], www.propertynews.pl [dostęp 2020-12-22]  (pol.).
4. SklepyBiedronka [online], YouTube [dostęp 2019-04-02] .
5. W której sieci kupujemy najchętniej? Zmiany na szczycie [online], Businessinsider, 29 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-29]  (pol.).
6. Tak wielkie sieci handlowe płacą podatki. Lidl goni Biedronkę i Dino [online], Businessinsider, 14 lipca 2023 [dostęp 2024-01-29]  (pol.).
7. Biedronka generuje 70% sprzedaży Jeronimo Martins. Grupa pokazała wyniki [online], wiadomoscispozywcze.pl [dostęp 2024-08-06]  (pol.).
8. Biedronka w Polsce – ile sklepów powstało do dzisiaj? [online], wiadomoscispozywcze.pl [dostęp 2024-08-06]  (pol.).
9. Tak wielkie sieci handlowe płacą podatki. Lidl goni Biedronkę i Dino [online], Businessinsider, 14 lipca 2023 [dostęp 2024-01-29]  (pol.).
10. Jak Biedronka zmieniła się przez 20 lat funkcjonowania w Polsce (galeria zdjęć) [online], www.dlahandlu.pl [dostęp 2017-05-07] .
11. MCC, Coraz więcej Biedronek, w: Polska Głos Wielkopolski, nr 59/2010, s. 7, ISSN 1898-3154.
12. Biedronka – 2000. biedronka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-12)].
13. 25 lat temu ruszył pierwszy sklep z szyldem Biedronka! – Handel dystrybucja [online], www.portalspozywczy.pl [dostęp 2020-04-06]  (pol.).
14. Lista 500 – Polityka.pl. „Polityka”. [dostęp 2009-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-24)].
15. Lista 500 – Polityka.pl. „Polityka”. [dostęp 2012-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-24)].
16. Link do filmu prezentującego otwarcie Biedronki nr 2000.
17. Biedronka ma już 2500 sklepów w Polsce. Sieć otwiera sklepy według nowego projektu – Handel/dystrybucja [online], www.portalspozywczy.pl [dostęp 2018-04-22] .
18. Lista 500 największych polskich firm. lista500.polityka.pl. [dostęp 2013-07-26].
19. 100 największych firm w Polsce. Edycja 2014 [online], Forbes.pl [dostęp 2014-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-24] .
20. Zmiany w radzie nadzorczej Jerónimo Martins Polska – portalspozywczy.pl (Dostęp: 2013-08-27).
21. Piotr Miączyński: Biedronka rośnie jak szalona. Ale rynek już się prawie nasycił. Czas na nowy format sklepów. 2018-03-02. [dostęp 2018-03-04].
22. Piotr Miączyński: Nadciągają nowy podatek i spowolnienie gospodarcze. Co zrobi Biedronka?. 2019-02-21. [dostęp 2020-03-07].
23. Prezes JMD: W ciągu najbliższych lat zniknie różnica pomiędzy supermarketem i dyskontem [online], www.dlahandlu.pl [dostęp 2017-04-18] .
24. Biedronka – jeszcze dyskont czy już supermarket? « Wiadomości Handlowe. wiadomoscihandlowe.pl. [dostęp 2015-09-03].
25. pp, Biedronka uruchamia e-sklep spożywczy. W ofercie 4 tysiące produktów [online], wirtualnemedia.pl, 15 lutego 2024 [dostęp 2024-02-15]  (pol.).
26. Hykker – co to za firma? To nowa marka technologiczna z Biedronki [online], Spider’s Web, 31 października 2016 [dostęp 2020-12-26]  (pol.).
27. Biedronka wprowadza sportową markę własną Seven for 7, „WiadomosciHandlowe.pl”, 10 lutego 2017 .
28. Biedronka nie chce kart, woli płatności mobilne – WP Finanse [online], finanse.wp.pl [dostęp 2020-07-08]  (pol.).
29. MichałM. Kisiel MichałM., Biedronka – poligon dla płatności mobilnych [online], PRNews.pl, 2 grudnia 2013 [dostęp 2013-12-02] .
30. Płatności mobilne w Biedronce. Od dzisiaj za zakupy zapłacisz telefonem [online], Onet.pl, 21 października 2013 [zarchiwizowane z adresu 2014-06-06] .
31. SzymonS. Machniewski SzymonS., Płatność kartą – jakie generuje koszty dla przedsiębiorcy? [online], Money.pl, 19 stycznia 2023 [dostęp 2023-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2023-07-07] .
32. W Biedronce zapłacisz kartą [online] .
33. Biedronka: mroczna strona biznesu, „Newsweek.pl”, 18 kwietnia 2004 [dostęp 2017-05-07] .
34. Współczesne obozy pracy | Oficjalna strona programu UWAGA! TVN [online], uwaga.tvn.pl [dostęp 2017-05-07] .
35. Wygrała z Biedronką po czterech latach Gazeta Wyborcza, 18 lipca 2007.
36. Biedronka zarabia kokosy Gazeta Wyborcza, 18 lipca 2007.
37. Biedronka nie obroniła się w sądzie [online], TVN24.pl, 27 stycznia 2009 [zarchiwizowane z adresu 2010-07-09] .
38. Nasza-Biedronka.pl – Trochę historii – walka Biedronki z niewygodnymi faktami W tekście link do odpisu wyroku Sądu Najwyższego IV CSK 290/09 w formacie PDF, strona 5 i 6.
39. Ogromna kara dla właściciela Biedronki od UOKiK. „Jesteśmy zdeterminowani bronić się przed sądem” [online], www.bankier.pl, 13 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-13]  (pol.).
40. Lidl odpowiada Biedronce w wojnie plakatowej. Do akcji wkracza komornik [online], www.bankier.pl, 26 lutego 2024 [dostęp 2024-02-27]  (pol.).
41. l, Szczere marki - co gdyby firmy mówiły prawdę? [online], Jakub Biel, 23 maja 2024 [dostęp 2024-07-09]  (pol.).
42. BIEDRONKA CHCE, ŻEBYM USUNĄŁ MEMA Z INTERNETU. Jakub Biel 2024-06-13. [dostęp 2024-07-09].
43. Zażartował z Biedronki. Sieć postraszyła youtubera prawnikami, a sytuację wykorzystał Lidl [online], Onet Kobieta, 14 czerwca 2024 [dostęp 2024-07-09]  (pol.).
44. Biedronka strzeliła focha za żart o paletach i grozi Bielowi sądem [online], slaskie.eska.pl [dostęp 2024-07-09]  (pol.).
45. Biedronka obraziła się na parodię swojej reklamy. 'Marketingowi i PR brak poczucia humoru' [online], www.wirtualnemedia.pl, 14 czerwca 2024 [dostęp 2024-07-09]  (pol.).
46. Znany marketingowiec, pismo od Biedronki, reakcja Lidla – przepis na sukces w real-time marketingu? [online], www.proto.pl, 21 czerwca 2024 [dostęp 2024-07-09]  (pol.).
47. INFLUENCERKA OBURZONA BEZDOMNYM (BUNGEE, MRBEAST, GORDON RAMSEY, BUDDA, ZALEWSKI). Konopskyy 2024-06-19. [dostęp 2024-07-09].
48. Facebook [online], www.facebook.com [dostęp 2024-07-09] .
49. Marek W. Kozłowski. Kultowe chrząszcze. „Wiedza i Życie”. 2024 (8), s. 62-63. Polityka Sp. z o.o. SKA. ISSN 0137-8929. 

Linki zewnętrzne

Zobacz kolekcję cytatów o Biedronce w Wikicytatach

• Oficjalna strona sieci Biedronka
• Nieoficjalne forum o sieci Biedronka dla pracowników i klientów

Kontrola autorytatywna (sieć handlowa):

• VIAF: 306413071